Maarten van Helden is schrijver en multi-instrumentalist. Sinds 2021 is hij actief met muziek waarin post-metal, sludge en stoner naar voren komt. Onder de naam Sans Lumière bracht hij drie cd’s uit. Er waren in zijn muziek ook soundscapes te herkennen. Dit bracht hem op het idee terug te gaan naar zijn roots van dertig jaar geleden en een album op te nemen met alleen soundscapes. En zo geschiedde het: één, gitaar, één thema, in één keer opgenomen. Geen uitgewerkte composities, de gitaar omhangen en gaan.
De creaties kwamen makkelijk tot stand, het mixen bleek een stuk uitdagender. Zes keer begon hij helemaal opnieuw en hij deed er een jaar over om alles naar zijn zin te krijgen.
Het resultaat is “Nocturnal Soundscapes (ambient guitarworks – volume I)”, dat negen composities telt. Ons staat een zwaar uurtje te wachten: Zonder Licht speelt nachtelijke geluidslandschappen, hoe donker wil je het hebben? Ambient ook nog. We gaan er eens goed voor liggen. We horen inderdaad alleen een gitaar, wel zo overzichtelijk.
Om maar met de deur in huis te vallen, dit is muziek voor fijnproevers. Zet dit niet op als je favoriete schoonmoeder op bezoek is! Een band nadoen met alleen de gitaar, een dikke vijftig minuten aan ongrijpbare soundscapes over je heen laten komen, dat is geen kattenpis. In de nummers ontbreekt nagenoeg iedere vorm van ritme en melodie. De geluiden die Van Helden voortbrengt liggen mijlenver verwijderd van de ons zo geliefde rockmuziek. Nee, ze meanderen het uitspansel in. Ga er maar aan staan slash liggen!
Negen composities met een eigen verhaal, maar het is ondoenlijk om ook maar een poging te doen ze te onderscheiden of te omschrijven. Sans Lumière produceert vaak langgerekte ijle gitaarklanken, erg hoog ook, en brengt daar wel de nodige variatie in aan. Bijna altijd hoor je ook iets op de achtergrond of ook op de voorgrond. Dat kan een tweede ‘stem’ zijn, een soort van basgitaargeluid, maar ook een veelheid aan knerpjes, piepjes en bliebjes en andere randgeluiden dringt mijn oren binnen. Heeft hij dit allemaal in één keer, op één gitaar, met één set vingers opgenomen? Dat zou ik knap vinden. Vrolijk klinkt het allemaal niet, eerder dreigend en mistroostig. En donker, dus.
Ambient? Zeer zeker! Soundscapes? Bingo! Psychedelisch? Ja, de klanken van deze nachtelijke uitstapjes lenen zich uitstekend voor een trip. Het kan daarbij zeker helpen als het lijdend voorwerp zichzelf iets geestverruimends toedient. Zover wil ik het niet laten komen. Rustig blijven liggen is het devies, de snaren het werk laten doen, alles loslaten, je laten meevoeren naar onbereikbare verten of juist onwaarschijnlijk dichtbij blijven…