SBBAlbum

Om gek van te worden!

Het Poolse SBB wordt altijd beschouwd als een ‘moeilijke’ band met een vreselijk onoverzichtelijke discografie. Te midden van een storm aan live-releases is het een reuze klus de echte studioplaten in kaart te brengen of van elkaar te onderscheiden. De officiële site, Progarchives, Wikipedia en  Rate Your Music vermelden alle een andere discografie en ik weiger al jaren Discogs als referentiepunt te gebruiken.

Wat betreft de platen vanaf de reunie van 2002 is het eenvoudiger: die halen het niveau van de legendarische platen hierboven niet tot nauwelijks. “The Rock” uit 2007 was nog behoorlijk genietbaar, maar het twee jaar geleden verschenen “Blue Trance” was abominabel. Toen ik daarom aangewezen was de nieuwste van SBB te recenseren, deed ik haastige, maar vruchteloze pogingen van de promo af te komen. Ik ben achteraf blij dat dat niet gelukt is.

“SBB” is bepaald niet de eerste SBB-plaat die deze titel draagt. Maar daar is overheen te komen. De eerste “SBB” was een live-plaat, de tweede “SBB” wordt meestal “Amiga” genoemd en de derde meestal “Slovenian Girls”. In sommige persberichten werd in plaats van “SBB” al gerept van “Requiem” als titel van déze plaat, naar het afsluitende nummer, en dat lijkt me bij dezen, geheel in de traditie van SBB, een prima geuzennaam.

Hoe het ook zij, “SBB” is wat mij betreft de enige plaat die je nodig hebt nadat je de zes bovengenoemde platen hebt aangeschaft, of misschien wel voordat je dat doet. “SBB” is namelijk tevens een prima vertrekpunt in de wondere wereld van Jozef Skrzek, de gezichtsbepalende zanger/toetsenist van de band. Inmiddels is de band verworden tot een duo rondom deze Skrzek en  gitarist Antymos Apostolis, evenals Skrzek lid van het eerste uur. Omdat Apostolis altijd wat in de schaduw van Skrzek lijkt te staan, is de hoes des te treffender. De twee overgebleven oerleden kijken elkaar minzaam aan. Als deze plaat werkelijk het requiem van SBB blijkt te zijn, konden we geen mooier slotakkoord wensen.

Bij beluistering van de maar liefst 78 minuten durende nieuwe plaat valt vooral op hoe ontzettend relaxed de plaat klinkt. Nergens is er ook maar sprake van enige haast, of ook maar enige drang tot een punt te komen. Wat dat betreft had “SBB” net zo goed drie uur kunnen duren. Dat lijkt een negatieve opmerking, maar wat betreft SBB is dat een compliment. Immers, de beste tracks van de platen uit de jaren ’70 waar geen einde aan leek te komen. En de beste lp’s uit deze tijd zijn degene met de minste nummers, liefst maar één per plaatkant. Hoewel “SBB” maar liefst zestien tracks kent, die niet in elkaar overlopen, voelt de plaat toch als één geheel.

Gebleven zijn natuurlijk de meestal woordloze dronkemansachtige zang van Skrzek, vooral in de openingstrack Piwnica prominent aanwezig. Naarmate de plaat vordert, horen we zijn stem steeds minder vaak, maar zijn toetsenpalet en de gitaarkwaliteiten van Apostolis des te meer. Dat alles geeft de muziek van SBB op deze plaat een jam-achtig karakter, terwijl je met de beste wil van de wereld het geen jazz of blues kan noemen. Het heeft een geheel eigen karakter en het helpt natuurlijk dat beide heren voortreffelijke muzikanten zijn. Apostolis blijkt op zijn 57^e tevens een verrassend goeie drummer te zijn, want door het vertrek van Gabor Nemeth was daar een vacature vrijgekomen.

Wat de plaat vooral helpt, is de focus. Het lijkt warempel wel alsof de twee vrienden een sterkte/zwakte-analyse op het hele oeuvre van SBB hebben losgelaten, elkaar hebben aangekeken en tegen elkaar hebben gezegd: “En nog doen we het goed en laten we ons niet meer gek maken”. Dus weg met de obligate Engelstalige tracks die enkele van de voorgangers verstoorden. Weg met alle pogingen ook maar enigszins te komen tot een volwaardig liedje. Weg met alle ‘grapjes’ en vooral: Weg met alle pogingen te ‘vernieuwen’.

En zo is de zesde plaat sinds de reunie ineens welhaast een meesterwerk. Wie had dat gedacht? “SBB” (ook wel bekend als “Requiem”) is van het begin tot het einde een verrukking en kan zich zowaar meten met het beste werk van de groep. Nou, maak me gek!

Markwin Meeuws