Filkins, SeanAlbum

“War And Peace & Other Short Stories” is het solodebuut van Sean Filkins, de man die we kennen als zanger van Big Big Train op “Gathering Speed” (2004) en“The Difference Machine” (2007). Filkins is al jaren lang actief aan het front. Zo zong hij in de jaren ’90 in de neoprog formatie Lorien. Belangrijk in de carrière van Filkins is dat hij in 2009 twee nummers inzong voor “Black And White”, de derde solo cd van ex-Gallahad bassist Lee Abraham. Vanuit die sessies deed Abraham Filkins het aanbod om in zijn studio en onder zijn productionele leiding een solo-cd te maken en zo geschiedde. That’s what friends are for. Naast het feit dat Filkins sommige partijen zelf inspeelde is er een hele rits gastmuzikanten te horen, waaronder Gary Chandler (Jadis), Dave Meros (Spock’s Beard) en John Mitchell (Arena, It Bites en Frost). Ook zijn alle leden van The Indigo Pilots de tribute prog band waar in Filkins speelt van de partij. Ga er maar eens goed voor zitten en zet je schrap. De kans is groot dat deze cd je finaal van je sokken gaat blazen.

De albumtitel geeft al aan dat het hier om contrastrijke muziek gaat en als je daarbij veel emotie en expressie verwacht, kom je beslist niet bedrogen uit. Filkins is tot het gaatje gegaan en zijn hartstochtelijke manier van zingen siert hem. Je hoort hem met zijn Martin Orfordachtige stem zo z’n best doen. De man heeft nummers van tien, twintig minuten nodig om z’n zegje te doen. Het is allemaal erg goed doordacht wat hij ons voorschotelt. Tijdens het componeerproces heeft hij waar nodig de hulp ingeroepen van zijn toetsenspelende Indigo Pilot maatje John Sammes die sommige stukken aan elkaar heeft gesmeed. Filkins vermengt een stortvloed aan stijlen: progmetal, neo-prog, symfonische rock, wereldmuziek, ambient, elektronica en pop. Ongeacht welke stijl, er is altijd wel een sterke melodie aanwezig, een aanstekelijk ritme of een lekker thema.

De structuur van het album, maar zeker ook die van de nummers op zich, legt een enorm gewicht in de schaal. In eerste instantie zal je misschien denken dat dit een conceptalbum is waar op z’n minst  een thema doorheen loopt. Die gedachten zijn niet zo vreemd, maar dit is toch echt een collectie op zichzelf staande nummers. Filkins houdt gewoonweg van terugkerende thema’s en geluiden. Een veel voorkomend kenmerk is dat passages uitgebouwd worden naar euforie en bombast.

”War And Peace & Other Short Stories” is vooral zo sfeervol vanwege de songteksten. De tot de verbeelding sprekende schrijfsels zijn persoonlijke observaties van Filkins. Ze gaan bijvoorbeeld over zijn grootvader die in de tweede wereldoorlog in de strijd vermist raakte. De lengte van de teksten rechtvaardigt het bestaan van elke seconde muziek.

De tijd vliegt als Filkins en consorten bezig zijn. Het woord ‘langdradig’ komt in zijn woordenboek dan ook niet voor. Het geheel boeit constant, is levendig en straalt energie uit. Die energie komt uiteraard het beste naar voren in het geweldige drumwerk van Gerald Mulligan wiens kit door Karl Groom in de Thin Ice Studio is opgenomen. Het vormt de leidraad voor een heleboel dynamiek en variatie.

In de stemmige intro, Are You Sitting Comfortably?, horen we Filkins een kopje thee maken terwijl hij luistert naar een fanfare op de radio die de overbekende hymn Jerusalem speelt. Plots spuit de adrenaline je om de oren als het album daadwerkelijk begint met een stukje onvervalste progmetal. The English Eccentric vervolgt zich verder tamelijk mid-tempo met een glansrol voor Gary Chandler die met z’n  sprankelende akoestische gitaar oude Jadis-tijden doet herleven. Bijzonder smakelijk is het lange Prisoner Of Conscience The Soldier. Na enkele oorlogsgeluiden is er een intro met allerlei organische instrumenten zoals didgeridoo, sitar en fluit. Uiteindelijk neemt een mandoline je mee naar een stuk waar een briljant refrein de boventoon voert. Het doet driemaal de ronde. De eerste keer is prachtig met orkestrale toetsen. Hoe verder het nummer zich ontwikkelt, hoe bombastischer het refrein wordt. Precies als je het een vierde keer verwacht, komt het niet maar krijg je zweverige toetsen, stoïcijnse kerkklokken en fretloze basgitaar te horen. Hoe briljant! Het wordt echter nog briljanter als voormalig Loriengitarist Darren Newitt z’n gitaar start voor een messcherpe eindsolo. Met het toetsengerichte Prisoner Of Conscience The Ordinary Man is het even uitblazen totdat Filkins het weer op z’n heupen krijgt en het nummer laat ontaarden in een hoop bombast met lekkere brassgeluiden en een John Mitchell in topvorm. Het in vijf stukken onderverdeelde Epitaph For A Mariner is wederom een lang nummer, maar ook met deze epic zal Filkins daar weinig kritiek op krijgen. Dat het ook weer uitmondt in euforie valt alleen maar toe te juichen. Het ingetogen Learn How To Learn is de perfecte albumafsluiter. Dit door vriend Geoff Webb geschreven nummer eindigt met sitar en tabla, een combinatie die al eerder op het album te horen is.

Liefhebbers van Pendragon, IQ, Arena, Pallas en zeg maar Ayreon kunnen deze cd blind kopen. Loop dan wel de goede winkel binnen. Alhoewel een pak pleisters ook geen overbodige luxe is. De kans is namelijk groot dat je uit je stoel wordt geblazen.

Dick van der Heijde