Soft MachineAlbum

Er bestaan veel opnames van de Franse tournees eind 1969 en begin 1970 van Soft Machine. Zowel officieel als officieus, sommigen zijn afkomstig van hopeloos onbetrouwbare publieksopnames en eigenlijk niets anders dan kwaliteitsarme bootlegs.

Cuneiform heeft het anders aangepakt; met gebruikmaking van de best mogelijke bronnen zijn ze met zorgvuldig samengestelde uitvoeringen aan de slag gegaan. Het resultaat is het drie schijven bevattende “Facelift France & Holland” die eerder dit jaar het levenslicht heeft gezien. Hoewel de band eind 1969 als septet met een blazerssectie door Frankrijk toerde, waren ze begin 1970 gereduceerd tot een kwintet toen ze terugkeerden om de tournee te voltooien. Naast drummer Robert Wyatt, bassist Hugh Hopper, saxofonist Elton Dean en toetsenist Mike Ratledge, werd de band versterkt met de Engelse saxofonist Lyn Dobson. De vijfmans line-up was een kort leven beschoren: alleen van januari tot maart werd in deze bezetting opgetreden.

Deze release bevat gerestaureerde videobeelden van het geweldige optreden van de band in het Théâtre de la Musique in Parijs op 2 maart 1970. Het werd oorspronkelijk in twee delen van veertig minuten uitgezonden, in april en juli 1970, op Pop 2 van de Franse televisie. Hoewel ik helaas, ondanks herhaalde verzoeken, niet in het bezit ben gesteld van de videoregistratie van het volledige concert (slechte beurt van de platenmaatschappij) is de zeven minuten durende trailer boeiend om naar te kijken. Vooral drummer Robert Wyatt maakt een verpletterende indruk, bij tijd en wijle is de gelijkenis met Animal uit de Muppets treffend. Daar staat het ingetogen en geconcentreerde basspel van Hopper tegenover, terwijl de introverte Ratledge de boel bij elkaar houdt op zijn orgel. Dean steelt de show met messcherpe solo’s.

De eerste audioschijf betreft het optreden in Parijs. De mix is op sommige plaatsen matig, desondanks blijft het geluid redelijk goed en zijn de individuele instrumenten goed te horen. Naast prima versies van Mousetrap en Eamonn Andrews is dit de enige professioneel opgenomen uitvoering van Out-Bloody-Rageous met Dobson. Er is echter één dissonant: Ratledge’s Slightly All the Time klinkt bepaald niet goed. Het nummer was ook niet te horen in de uitzending destijds. In plaats daarvan is een publieksopname toegevoegd om het geheel compleet te krijgen, een klein minpuntje.

Op de tweede audio cd staat het concert van Soft Machine in ons eigen Concertgebouw in Amsterdam, op 17 januari 1970. De bron is een behoorlijk goede mengtafelopname. Naast opener Facelift, bevat het een echte zeldzaamheid: Hugh Hopper’s 12/8 Theme zou pas in 1996 in een studioversie verschijnen. Het concert biedt ook een lange versie van Esther’s Nose Job, in de Pop 2-uitvoering is deze ingekort.

Ik ben vooral onder de indruk van de momenten waarop beide saxofonisten samen in unisono spelen. Die spaarzame momenten kunnen mij persoonlijk het meest bekoren. Luister maar eens naar het begin van Out-Bloody-Rageous.

“Facelift France & Holland” toont Soft Machine op een bijzonder moment in hun geschiedenis. Tijdens een groot deel van 1968 was de band niet in Europa te zien geweest als gevolg van de Amerikaanse tournees met de Jimi Hendrix Experience, gekoppeld aan een bezettingswijziging. Na de periode als septet laat de band hier zien/horen dat ze bezig zijn de transitie van psychedelische pop naar progrock en jazzrock te maken. Vooral voor de echte fans van de Softs is dit onmisbaar materiaal.