Soft Machine LegacyAlbum

Soft Machine wordt in 1966 opgericht om eerst met psychedelische en later via progressieve muziek hun jazz, jazzrock en fusion tot de verbeelding te laten spreken. Alhoewel er in 1984 een definitief einde komt aan het bestaan van de Canterbury-band kunnen liefhebbers van dit legendarische gezelschap zich tot op de dag van vandaag nog verblijden met allerhande ‘plank’-materiaal. Dit in de vorm van live-albums of bijvoorbeeld een BBC-sessie. In het hier te bespreken geval is er zelfs sprake van een door Moonjune uitgegeven nieuwe plaat van een hedendaagse band. Deze bestaat uit een aantal ex-leden van de vaak van bezetting wisselende formatie. Luisterend naar de veelzeggende naam Soft Machine Legacy is deze band een voortvloeisel van het in 2002 opgerichte Soft Works. Daarin zaten naast drummer John Marshall en bassist Hugh Hopper ook gitarist Alan Holdsworth en saxofonist  Elton Dean. Als Holdsworth vertrekt uit Soft Works wordt hij (net als twintig jaar daarvoor overigens in het echte Soft Machine) vervangen  door John Etheridge die tevens de bandnaam verandert in Soft Machine Legacy. In februari 2006 overlijdt saxofonist Dean. Zijn plaats is ingenomen door Theo Travis, bekend als ex-Gongblazer en tegenwoordig furore makend bij The Tangent.

Eind 2006 gaat dit viertal naar de Temple studio van John Hiseman om aldaar deze “Steam” op te nemen. Bestaat de bezetting dan echt alleen maar uit Marshall, Hopper, Travis en Etheridge? De notoire Soft Machine-liefhebber zal zich zorgelijk afvragen wie er dan toetsen heeft gespeeld op het album. Het antwoord is even simpel als ontluisterend:  niemand! Met een veelheid aan loops geven de heren Hopper en Travis een atmosferische onderlaag aan de muziek af. Ondanks dat dit met een rijkelijke dynamiek plaatsvindt en resulteert in een modern geluid, mist het album toch wel een echte klavierridder. Het album bevat weliswaar een aantal sterke gitaarsolo’s, maar het is Travis die met z’n sax zeer veel  voor zijn rekening neemt. Ook voorziet hij de nummers van de nodige thema’s waarbij hij zich vaak ondersteund weet door gelijkopgaande gitaarloopjes. Voor saxofielen is het een waar genot om Travis zoals hij zich hier manifesteert te beluisteren. De man speelt keigaaf, krachtig, sierlijk en uitermate expressief. Zijn spel kan alleen maar zo verbluffend sterk uit de verf komen omdat z’n medemuzikanten vaak ook geen misse dingen doen.

Etheridge is een kundige en ervaren gitarist die gelukkig nergens vervalt in routineus gepiel. Sterk is hij in het door hem geschreven In The Backroom, een melodieus gebrachte smakelijkheid met een pakkende tune. Hopper is een heerlijke bassist die het woord ‘prominent’ lijkt te hebben uitgevonden. Marshall slaat z’n rollende ritmes vol bezieling hetgeen een lekker losse groove onder de nummers heeft gelegd. Zijn stuwende manier van spelen heeft wel de teletijdmachine regelmatig aangezet waardoor de muziek een onmiskenbare jaren ’70 gloed krijgt. Gezien het derde deel van de groepsnaam zal dat ook wel in de lijn der verwachting liggen bij de meesten. De band komt zelfs met een cover van een eigen nummer. Het gaat hier om het ingetogen Chloe & The Pirates waar de sopraansax de typische jaren ’70 teneur van de compositie niet kan verbloemen.

Met een titel als “Steam” is de vraag gerechtvaardigd in hoeverre het plaatje daadwerkelijk stoomt. Nou, in de individueel gecomponeerde nummers (6 stuks) is dat gehalte redelijk te noemen. Veel speelt zich af om en nabij een mid-tempo ritme en veelvuldig is er een aansprekende tune. De eerste twee nummers Footloose en The Steamer laten het plaatje dan ook lekker op gang komen. Helaas meent de band dat het anno nu nog kan om af en toe te vervallen in vaag gedoe. The Last Day is een ware teaser en het geïmproviseerde Dave Acto zal ook bij weinigen een goed gevoel achterlaten. Firefly is ook best retro maar de fluit van Travis is zo briljant dat het kippenvel welig zal tieren.

“Steam” heeft gelukkig een leuke heldere afsluiter met Anything To Anywhere en dat heeft dit album ook wel nodig. Het relativeert het gebodene. “Steam” is dan ook leuk om te horen, ook al ben je niet zo’n liefhebber van dat vage. Neem dat maar op de koop toe.

Dick van der Heijde