Soft MachineAlbum

Er was eens een jonge technicus en opnamefanaat genaamd Bob Woolford. Hij maakte eind jaren ’60 op een zelfgebouwde bandrecorder opnames van verschillende bands door heel Londen. Voor eigen gebruik en puur om zijn eigen bouwsels te testen. Zo ook op 16 september 1967 in de Middle Earth Club, waar op dat moment een typisch Engels bandje speelt met als frontman Kevin Ayers: The Soft Machine. De groep heeft net de Summer of Love achter de rug in gezelschap van bands als The Pink Floyd en The Crazy World of Arthur Brown en maakte de sluiting van de befaamde UFO club mee. Ook staat hun eerste plaat op uitkomen; als trio mikken Ayers, organist Mike Ratledge en drummer Robert Wyatt het op een licht-psychedelisch mengsel van pop met jazz- en bluesinvloeden. Nog zonder gitarist David O’List, die later tot de band zal toetreden, zodat Ayers zowel bas als gitaar speelt. Jarenlang golden de “Middle Earth”-banden als een soort ‘Holy Grail’ voor Soft Machine fanaten.Van het prille begin van de groep bestaan weinig opnamen, al dan niet in erbarmelijke kwaliteit. Zelf wilde de groep ook niet worden herinnerd aan het feit dat desbetreffende optredens werden opgenomen. Toen Woolford aan Ratledge vertelde over de banden, reageerde hij kort maar krachtig: “De fik erin”.

Is het dan zo slecht wat op deze cd te horen staat? Dat valt wel mee, maar het is belangrijk even in te gaan op de kwaliteit van de opnames. Cuneiform is bij uitstek bekend als kwaliteitslabel: niet voor niks liet zij bij het oppoetsen van de “Middle Earth”-banden niets aan het toeval over. Veel lef en durf dus, want eerder waren deze tapes onwerkbaar verklaard. De balans van de (stereo) opnamen is soms wat scheef en het geluid is gortdroog, maar laat wel goed horen hoe de groep in haar beginperiode klonk. Ayers is vaak beschouwd als het minder gestoorde neefje van Syd Barrett, gezien zijn melodieuze liedjes met soms bizarre en fantasierijke teksten. Het Farfisa-orgel van Ratledge doet veel denken aan het spel van zijn collega Richard Wright, alleen vliegt hij wat minder vaak de bocht uit. Het energieke drumspel van Wyatt maakt de liedjes extra spannend: het bekende toefje slagroom.

In die context en nog voor het uitkomen van de debuut-lp in 1968 geldt deze cd als een belangrijk hoofdstuk in de geschiedenis van de band, voordat het roer werd omgegooid en met groepsleden als de reeds gememoreerde O’List, Hugh Hopper en vooral saxofonist Elton Dean de muziek minder toegankelijk en meer eclectisch werd. Toch refereert de jam Hope For Happiness zeker al aan het tijdperk dat de band nog te wachten staat, maar zijn liedjes als We Know What You Mean en Why Are We Sleeping onmiskenbaar die van Ayers. Zijn zang valt in het harde geluid vaak weg, ten gunste van orgel en drums. “Middle Earth Masters” is een must voor de Soft Machine-fan van de Kevin Ayers-periode, maar geldt zeker niet als startpunt voor de ontdekkende liefhebber. Overigens staan in het boekje prachtige foto’s van de drie heren en legt Michael King alle technische details uit over de opnamebanden.

Wouter Bessels