Toen op 6 september 2012 Willem Ennes op 64-jarige leeftijd in Amsterdam overleed, werd er in de Nederlandse pers meer melding gemaakt van het feit dat hij de echtgenoot was van presentatrice Astrid Joosten, dan van zijn werk bij de Nederlandse formatie Solution. Hooguit stond er in de berichtgeving een voetnoot: hij speelde ooit toetsen bij een vaag jaren ’70 jazzrock-bandje. Toen ik dit las realiseerde ik me des te meer in wat voor niche wij als progfans leven.
Gelukkig is in ‘ons wereldje’ Solution een redelijk bekende naam, zeker in Nederland. Tussen 1971 en 1982 maakte de groep met relatief weinig bezettingswijzigingen zes platen, die zowel muzikaal als qua platenmaatschappij duidelijk onder te verdelen valt in drie periodes, waarin Solution behoorlijk van kleur verschoot. Dit in 1971 uitgekomen debuut valt, samen met de opvolger “Divergence” van een jaar later, uit de eerste ‘Harvest’- of beter gezegd – EMI-periode.
Deze eerste twee platen zijn – beide voor het eerst – geremasterd en wel door Esoteric Recordings op cd uitgebracht en dat is volkomen terecht. Beide platen zijn een aanwinst voor elke liefhebber van jazzy getinte symfonische rock boordevol Soft Machine, John Coltrane en Traffic-invloeden, gelardeerd met een vleugje ‘Canterbury’.
“Solution”, in drie dagen opgenomen in Heemstede, telt in elk geval vier volwaardige tracks en één korte interlude, waarvan het druk binnenstormende Koan direct opvalt in al zijn directheid. Wanneer het thema eenmaal is neergelegd en uitgewerkt, krijgt Tom Barlage alle ruimte voor prachtig saxofoonspel en nog mooier fluitspel, waarna Willem Ennes de ruimte opeist voor een eveneens voorbeeldige orgelsolo. Daarna valt het nog geen minuut lange Preview op door het feit dat je nog verrassend veel kan doen in één minuut. Phases is behalve het meest symfonische nummer ook het meest gedateerde van het debuut. Het is de enige compositie met zang van bassist Peter van der Sande en zijn zang maakt van het nummer een typisch product van zijn tijd. Toch bevat het mooie passages of ‘fasen’. De spanningsopbouw – het nummer begint feitelijk pas rond de vier minuten – is voorbeeldig.
Het vroegere kant 2 brengt ons Trane Steps, dat zich gedraagt als het rustige broertje van Koan en opvalt door de zalige interactie tussen Ennes op toetsen en Berlage op saxofoon. Het nummer laat ook horen dat de drumkwaliteiten van de toen nog slechts 22-jarige Hans Waterman niet te onderschatten zijn. Ondanks het feit dat Circus Circumstances als een op hol geslagen circus begint, en daarmee probeert Supersister in ‘Hollandse meligheid’ af te troeven (waar is die Nederlandse volkseigenschap eigenlijk gebleven in 2012?), ontkom je toch niet aan de conclusie dat Solution zonder meer van alle symfonische rockgroepen uit de jaren ’70 de meest serieuze band is. Als het verplichte grapje van Circus Circumstances na een minuut is geweken, blijkt ook deze track formidabel.
Het is natuurlijk ronduit schandalig dat “Solution” van Solution pas anno 2012 op cd is verschenen, gezien het historische belang van de band en de redelijke verkoopcijfers in de jaren ’70. De drie verschillende platenmaatschappijen hielpen natuurlijk niet, alsmede het feit dat in 2005 “The Ultimate Collection” uitkwam, waarop alle nummers – zij het vaak in een live-uitvoering – langskwamen. Toch behoort “Solution” beoordeeld te worden op zijn geheel. En als geheel is “Solution” een klassieker.
Markwin Meeuws