Spaced OutDVD

De Canadese driemanformatie Spaced Out maakt muzikantenmuziek: ingewikkelde jazz-rock met prog-invloeden. Dat gaat gepaard met ongelooflijk muzikaal vakmanschap en verfrissend weinig geposeer. Geen macho standjes, geen ernstige aanvallen van “guitar-face” en – voor de kenners – geen Stonehenge. Eigenlijk helemaal niks, behalve drie verbluffend begaafde muzikanten die zo’n twee uur lang ontzettend ingewikkelde muziek staan te maken.

Daar moet je wel tegen kunnen. Ik ben een muzikant en mijn tong hing regelmatig op mijn schoenen bij de kunstjes die de heren flikken, maar desondanks lukte het me – zeker bij de tweede en derde keer – niet altijd om mijn aandacht erbij te houden. Daar helpen zelfs de vele close-ups, scheve camerabeelden en de sobere maar effectieve lichtshow niet bij. Sommige edit-effecten zijn zelfs ronduit hinderlijk: vertragingen, vervagingen, verkleuringen, wanneer houden ze daar nou eens mee op? Wat wel grappig is: het podium is gebouwd met de rug naar een drukke weg. Achter de drummer zie je dus steeds auto’s voorbij rijden.

Spaced Out maakt zoals gezegd jazz-rock, soms wat toegankelijker (denk aan Steps Ahead, Steve Vai en zelfs Jan Hammer), soms wat minder toegankelijk (modern klassiek of avant garde, King Crimson met ADHD). Bij de meeste stukken loopt een bandje mee met geluidseffecten, ritmes en toetsenpartijen. Zo kan het gebeuren dat de muzikanten af en toe een minuutje moet wachten totdat het vooraf opgenomen strijkje klaar is. Ze zijn echt verbijsterend goed, ondanks de supergecompliceerde ritmes reuze strak en – maar dat vind ik ook wel weer jammer – je krijgt nergens de indruk dat ze zelf op hun tenen moeten lopen. Er wordt hard gewerkt, maar verder is het een fluitje van een cent.

Als de editor zijn trukendoos dicht houdt, zien de opnamen er erg goed uit. De band wordt gevolgd met minstens vier camera’s op het podium en twee achteruit de tent, waardoor de verrichtingen goed te volgen zijn. De beelden worden soms aangevuld met wat onscherp materiaal van een goedkoop camcordertje, waarschijnlijk stond de moeder van de bassist ook ergens in het publiek.

Ook over het geluid geen klachten, maar daarbij helpt het wel dat de band een heel open geluid heeft. Als bijvoorbeeld de bassist zijn klank vervormt, wordt het snel minder fraai, wat schel. En wat ik ook wel prettig vind: het drumstel klinkt normaal, niet zo’n opgepompt rockgeluid.

De extra’s zijn aan de magere kant. Een hoop foto’s, maar daar zit je niet meer echt op te wachten na een show die – met al zijn bewegende beelden – niet zo heel veel spannender is. En wat opnamen uit de oefenruimte, maar dat stelt niet veel voor. Aan de andere kant staat de dvd bomvol door de lange show, dus daar lever je die obligate interviewtjes graag voor in.

Dit is een heel sobere registratie van een zeer begaafd bandje dat nooit een groot publiek zal bereiken. Voor de liefhebber is het bijna een instructievideo, de gemiddelde progliefhebber zal waarschijnlijk binnen een uur afhaken. Maar indrukwekkend blijft het. Van dit concert is overigens ook een cd verkrijgbaar.

Erik Groeneweg