Album

De tijd vliegt als je het naar je zin hebt. Dat was mijn eerste gedachte toen ik de titel van het nieuwe album van Spock’s Beard onder ogen kreeg. “The First 20 Years” is de titel van het werkje, overduidelijk een verzamelalbum.

Voor mijn gevoel was het nog niet zo lang geleden dat ik voor de eerste keer naar hun muziek luisterde. Die eerste kennismaking was ten tijde van “V” uit het jaar 2000 alweer. Ik weet nog als de dag van gisteren hoeveel indruk met name At The End Of The Day op me maakte. Ergens in de driehoek Yes, Kansas maar vooral Gentle Giant was mijn eerste impressie. Het geluid van de band wordt gekenmerkt door melodieuze ‘old skool’ keyboards, meerstemmige zang, inventief gitaarspel en gecompleteerd door een solide ruggengraat in de vorm van bas en drums. De songs zijn vaak lang uitgesponnen en gebaseerd op een thema of concept, hebben de voor het genre kenmerkende tempo- en stemmingswisselingen en steken gewoon goed in elkaar. Kortom, progressieve rock met een grote P met daarin een dominante rol voor Neal Morse, nog steeds de absolute grootmeester van de progressieve rock.

Meerdere incarnaties later, na het vertrek van Neal Morse en Nick D’ Virgilio en de komst van drummer Jimmy Keegan en zanger Ted Leonard, wordt het twintig jarig bestaan van de band gevierd. Zoals gezegd met een verzamelaar in de vorm van een dubbel cd en een dvd. De cd bestaat uit een selectie van de beste nummers uit hun hele carrière, evenals een gloednieuw twintig minuten durend nummer. Alle tracks zijn opnieuw gemastered. Volgens bassist Dave Meros werd er al langer gesproken over een Best Of. Het was blijkbaar nog een lastige kwestie om te beslissen welke nummers het beste een band zouden vertegenwoordigen die twintig jaar, twaalf albums en drie verschillende bezettingen heeft overleefd. Waarbij ook nog rekening gehouden moest worden met het feit dat een groot deel van de songs tussen de acht en twintig minuten klokt wat het selectieproces er niet makkelijker op maakte. Na veel interne discussie is uiteindelijk een lijst ontstaan met nummers waarvan gedacht wordt dat deze elk album en het tijdperk van de band goed vertegenwoordigd.

Nu ben ik meestal op mijn hoede als het gaat om verzamelaars, want dit zijn vaak niet meer dan schaamteloze pogingen om nog wat geld uit de beurs van de trouwe fanschare te kloppen. Maar ditmaal ben ik gedwongen mijn eigen vooroordelen terzijde te schuiven. Vooral epische songs als The Light van het gelijknamige debuutalbum, het reeds gememoreerde At The End Of The Day en Jaws Of Heaven van “X” uit 2010 komen prima uit de verf in de geremasterde versie. Dat geld ook voor de twee songs van “Snow” uit 2002, het enige album wat met twee songs is vertegenwoordigd. De keuze van de songs is vanzelfsprekend arbitrair, maar ik kan me persoonlijk prima vinden in de keuze die de heren hebben gemaakt.

Het bonusnummer is voor de hardcore fans het meest interessant natuurlijk. Ook ik maakte me schuldig aan het feit dat ik in tegenstelling tot normaal allereerst naar het laatste nummer op de tweede cd zocht. Want daar bevond zich de track Falling For Forever. Een door Neal Morse gepend nummer waarin alle (ex-) leden van de band hun aandeel hebben. Dus met zang van zowel Leonard, D’Virgilio als Morse zelf en aan het einde van de song een drumduet tussen Keegan en D’Virgilio. Om maar met de deur in huis te vallen, het nummer staat als een huis en kan zich meten met het betere werk van de band. Het klokje staat op een kleine twintig minuten en je hoopt onwillekeurig op meer.

De intro van Falling For Forever is sfeervol met slechts gitaar en piano wat al snel overgaat in de bekende SB sound met complexe ritmes en het alles overheersende thema. Een razende gitaarsolo wordt gevolgd door het vocale gedeelte met Morse als zanger van het vers en Leonard van het refrein. Diens stem lijkt meer dan ooit op Steve Walsh in zijn goede dagen. Het rockende middengedeelte neemt D’Virgilio voor zijn rekening tegen een muur van orgel en gitaar. Dan een rustig middenstuk met duidelijk herkenbare Genesis invloeden (Carpet Crawlers, luister goed naar het piano riedeltje). Wat volgt is het aangekondigde drumduet, kleine kanttekening dat dit best wat korter had gemogen. Enfin, Keegan uit je linkerbox en D’Virgilio uit de rechter, of is het omgekeerd? Dan richting de finale met lyrische gitaar en kenmerkende Morse zang afgewisseld met hoge uithalen van Leonard. De afsluiting is wederom slechts gitaar en piano en het inmiddels overbekende thema. Er wordt even sfeervol afgesloten als er begonnen is, de cirkel is rond. Een werkelijk uitstekende song die ongetwijfeld een nieuw hoofdstuk gaat toevoegen aan het al grote boek met epische werkstukken.

Rest nog op te merken dat de originele uitgave naast de dubbel cd ook een dvd bevat met veel nooit eerder vertoonde videobeelden van de vroege dagen van de groep. Een prima uitgave van de band die de afgelopen jaren de stijgende lijn weer te pakken heeft met “Brief Nocturnes” maar vooral “The Oblivion Particle”. Een mooie kennismaking voor degenen die de band nog niet echt kenden en mede door het nieuwe nummer en de bonus dvd ook interessant voor de liefhebbers.

Alex Driessen