Dat Arjen Lucassen al sinds jaar en dag gevangen zit binnen de muren van zijn tot in de finesse gecreëerde muzikale universum is een gegeven. Hier toont hij opmerkelijk veel raakvlakken met de hoofdpersoon op een van zijn favoriete albums. En binnen dit gegeven verdient dit nieuwe “Victims Of The Modern Age” een eerlijke en respectvolle beschouwing, waarmee ik zoveel wil zeggen als: Nee, het is niet vernieuwend, Arjen Lucassen zal dit ook in de toekomst niet zijn en zijn creatieve piek heeft hij in 1998 reeds beleefd met “Into The Electric Castle”. En laten we eerlijk zijn, dit hoogtepunt neemt niemand hem af!
Toch wist Lucassen mij (en velen met mij) in 2002 nog flink te verrassen met het spontane, zeker voor zijn doen haast organische progressieve geweld dat hij wist te produceren met “Space Metal” onder de ˜Star One-noemer’. Waarschijnlijk op zeker spelend is voor “Victims Of The Modern Age” nagenoeg dezelfde bezetting opgetrommeld en dat kun je horen; de klasse van deze gelouterde artiesten druipt er ook nu weer vanaf.
Wat mij bij de loodzware opener Digital Rain het meest verrast is dat Lucassen (al dan niet gepercipieerd) behoorlijk fris klinkt. Deze song ‘ademt’ ook veel meer dan het gruwelijk dichtgesmeerde “On This Perfect Day” van Guilt Machine. Het toetsenwerk is uiterst veelzijdig, de progmetalen gitaarsound is perfect en echt om van te smullen. Ook Earth That Was is een genot voor mijn –waar het productie betreft- vaak té kritische oor. Compositorisch klinken zang en gitaarpartijen wel weer erg bekend maar hoe je het wendt of keert: dit is toch wel Lucassen op z’n best, graag of niet dus…
Dit album heeft echter twee gezichten en naast Lucassen op z’n best horen we helaas ook zijn slechtste kant. Zo gaat de titeltrack flink gebukt onder ’s mans bekende productionele afwijking. Gelukkig is hier een fraaie zanglijn te ontwaren van onze enige echte metalqueen Floor Jansen. Haar klasse etaleert ze trouwens ook op het aansluitende Human See, Human Do, dat verder, evenals zijn voorganger bijna bezwijkt onder het alsmaar doordenderende toetsenwerk waar (naar ik aanneem) Joost van den Broek zich schuldig aan maakt.
24 Hours is met zware metalriffs en brute zang overigens al evenmin subtiel te noemen, heeft een behoorlijk apocalyptisch karakter en een slotakkoord zoals ook op de meeste Ayreon albums is terug te vinden. Deze drie songs op rij geven weinig vertrouwen in de rest van het album maar gelukkig trekt Cassandra Complex de plaat weer wat in balans en schakelt Lucassen vervolgens moeiteloos door naar het waanzinnige It’s Alive, She’s Alive, We’re Alive. Ook dit is weer Lucassen ten voeten uit, maar hier is hij nagenoeg onnavolgbaar. Het lange, donkere en dreigende It Al Ends Here geeft het album tenslotte een vertrouwd doch spannend slot met behoorlijk wat boeiende details.
Mits in het juiste perspectief bekeken levert “Victims Of The Modern Age” hier en daar prima progmetal. De kritiek die Lucassen doorgaans verduurt zal hem ook zeker nu weer ten deel vallen maar op dit album doet hij ook veel goed. Zo zijn de gitaarpartijen met bijbehorende sound zeer de moeite waard, staat het album bol van heerlijke Hammond, Minimoog en Mellotron partijen en laat Lucassen zijn gasten als vanouds excelleren. Zo mooi als op “Space Metal” wordt het zeker niet. Daarvoor zijn helaas teveel Ayreon invloeden te beluisteren. Waarmee tevens geconcludeerd kan worden dat de muur weer een beetje hoger is geworden.
Govert Krul