Wilson, StevenConcert

Hoewel Steven Wilson bij ongeveer 75-80% van alle nieuwe releases in de prog en aanverwante genres betrokken is (en daarvan toch zeker zo’n 35% zelf geschreven en ingespeeld heeft) en bovendien toch wel zo om de dag met een van zijn bands op het podium staat, weet hij daarnaast ook nog tijd, energie en inspiratie te vinden om uitgebreid te touren met zijn nieuwe soloalbum, “Grace for Drowning”. In het kader van deze tour heeft hij ook twee keer Nederland aangedaan: op 25 oktober speelde hij met zijn gelegenheidsband in Paradiso, en op 30 oktober volgde daarop nog een extra ingelast optreden in de overvolle Boerderij in Zoetermeer – waarschijnlijk had hij anders vrij die avond, en dat is ook maar zo saai. Het is jammer dat ik er niet bij kon zijn in Paradiso, want het optreden in Zoetermeer was zeker voor herhaling vatbaar.

Om zijn gecompliceerde muziek ten gehore te brengen heeft Wilson een fenomenale band samengesteld. Hoewel de meeste van de muzikanten vast niet eerder met elkaar samengespeeld hebben, zijn ze goed op elkaar ingesteld, en onder meer de half geïmproviseerde stukken waarmee het optreden opende en eindigde kwamen uitstekend uit de verf. De ritmesectie, bestaande uit Nick Beggs (ex-Iona) op bas en Marco Minnemann (net-niet-Dream Theater, gelukkig) op drums, was hierbij zeer indrukwekkend. Ook Theo Travis, die inmiddels al zo’n twintig jaar samenwerkt met Wilson, liet goed van zich horen. Veelgevraagd sessiegitarist Aziz Ibrahim pingelde er lustig op los en had ook nog eens mooie lampjes op zijn gitaar, en toetsenist Adam Holzman speelde zoals het een ex-medewerker van Miles Davis betaamt.

Met deze band achter zich om zijn eigen solomateriaal te spelen liet Steven Wilson een andere kant van zichzelf zien. Het leek erop dat hij, juist omdat hij de regie volledig in eigen handen had kunnen houden, zich wat losser kon opstellen, daar alles precies beantwoordde aan zijn eigen visie. Zo speelde hij zelf minder gitaar en meer toetsen dan voor hem gebruikelijk, en liet hij zich regelmatig gaan met kleine – en eerlijk gezegd een beetje vreemde – dansjes. Als klap op de vuurpijl kwam hij ook nog even met een gasmasker het podium op om de hoesafbeelding van “Insurgentes” na te doen.

Veel van het materiaal op “Insurgentes” en in mindere mate ook “Grace For Drowning” speelt met de spanning tussen melodie en structuur enerzijds en chaos en noise anderzijds. Dit kwam ook terug op het podium, waar de band regelmatig ontspoorde en van fraaie melodieën doorschoot naar een imposante geluidsbrij, waarbij vooral drummer Minnemann zich volledig liet gaan. Hoewel het geluid in de Boerderij nogal hard stond en dergelijke uitbarstingen een aanslag op het trommelvlies vormden, werkte deze dynamiek uitstekend.

Al met al is het indrukwekkend om te zien hoe Wilson zijn solonummers heeft weten te vertalen naar het podium, waar ze door een flinke band ten gehore gebracht worden. Het gros van het materiaal doet live niet veel onder voor de albumversies en bepaalde ideeën kwamen live zelfs beter over dan op plaat. Omdat Wilson bovendien gepassioneerder op het podium leek te staan dan soms het geval bij Porcupine Tree, was de “Evening with Steven Wilson and Band” dan ook zeer geslaagd.

Christopher Cusack