Kort voordat ik deze recensie schreef verspreidde zich via Facebook een hilarisch verhaal over een groupie die het per abuis had gedaan met de basgitarist van een band. En dat terwijl ze dacht een hoogtepunt ondervonden te hebben met een belangrijk lid van die band… Nee, de volgende keer zou ze vooraf beter veldwerk verrichten.
Basgitaristen zijn vaak het lulletje van de groep. Ogenschijnlijk de minst belangrijke persoon in de band die een beetje staat te trekken en plukken aan vier of soms vijf dikke snaren. De mensen die niet goed genoeg waren voor het échte gitaarwerk van minimaal zes snaren. Ze staan vaak in het donker achter of in een hoek op het podium en maken dan wat dolletjes met de drummer. Met een beetje pech zijn ze live niet eens te horen met dank aan de geluidstechnieker. Vraag een willekeurige muziekliefhebber of hij snel een stuk of tien basgitaristen wil opdreunen en je zult merken dat hij met een beetje geluk niet verder komt dan vijf, hooguit zes. Nee, basgitarist word je alleen wanneer zelfkastijding tot je liefhebberijen behoort.
Jan-Olof Strandberg is een van die masochisten. En hij heeft nog een extra handicap doordat hij afkomstig is uit Finland. Daar komt nog bij dat zoekwerk op het internet niet bijzonder veel prijsgeeft. Ook in de bibliotheek van Progarchives komt Strandberg niet voor. Terwijl de muziek toch menig liefhebber van progressieve rock moet aanpreken. Maar vergis je toch niet in de staat van dienst van deze Fin. Hij speelde al met een fors deel van de muzikale wereldtop op het gebied van jazzrock en fusion. Ik noem onder meer de namen Esa Kotilaine (Wigwam), Mel Gaynor (Simple Minds), Paul Jackson en Jukka Gustavson (Wigwam).
Volgens het bij de cd gevoegde informatieblad is “Made In Finland” het zevende album van deze basgitarist. Volgens zijn eigen website zou het zijn zesde zijn. Het doet allemaal niet ter zake, want wat telt is de muzikale inhoud van deze schijf. En die is niet mis, tenminste wanneer je van fusion, jazzrock en vooral basgitaar houdt. In het mooi vormgegeven cd-boekje staat bij elk nummer vermeld welke basgitaar of basgitaren Strandberg bespeelt. Maar heb ik al geschreven dat op dit album ook Michael Manring meewerkt? Manring is een bekende jazzrock en fusion basgitarist uit de Verenigde Staten en levert een bijdrage op vijf van de negen nummers.
“Made In Finland” is geen muzikaal behang en leent zich niet voor het opvullen van stille achtergronden en leemtes op verjaardagen. Het is een album waar je echt voor moet gaan zitten. De symfonische toetsen waar Crossover mee opent zijn een kat in het bakkie van de neo-progliefhebber, waarna het hoofdzakelijk Matias Kupiainen en Petteri Hirvanen zijn op gitaar die het nummer vormgeven. Op This Is It! trekt Strandberg het initiatief naar zich toe met supervette basloopjes op de Alembic Series I 5-snarige basgitaar (dit voor de baspuristen onder onze lezers). Hij laat ook verschillende bastechnieken horen waaronder het ‘slappen’. Het nummer swingt de pan uit en kent invloeden van Mezzoforte en besluit met een lange solo op altsaxofoon.
Net nu het album lekker op gang is gekomen, gooit It’s A Journey wat roet in het eten. De reis gaat hier in mijn beleving nergens heen en het nummer is niet veel meer dan wat gepiel op piano en altsaxofoon. Ook Manring op zijn fretless basgitaar doet het nummer niet helpen ontvlammen. Naadloos gaat het nummer over in Past And Present wat een vrolijk klinkend funky rocknummer is met weer de invloeden van Mezzoforte en vlotte gitaarsolo’s van Petteri Hirvanen. Strandberg zit hier overwegend in de ondersteunende rol, maar perst er halverwege een paar moddervette solo’s uit.
Na het dromerige zomeravond intermezzo T.M And T.M (piano en saxofoon) volgt het haast nog meer dromerige Traveller’s Tales. Naast piano hoor je zowel Strandberg als Manring in een jam-modus spelen. Vrolijkheid troef is het weer op het vlotte Two Sisters met een gierende saxofoon en bijtende gitaarsolo’s. Het album besluit met het voor de gemiddelde progliefhebber mogelijk minder aansprekende jazzy The Magician’s Departure en The Truth. Het zijn twee nummers die de veelzijdigheid van Strandberg laten horen.
Bij de cd zit een extra dvd met livevertolkingen in een oude bezetting van het Strandberg Project. Het geeft een mooi inkijkje in de speltechniek en beleving van deze bevlogen muzikanten. Verder tref je op de dvd onder The Documentary Project een interview aan met Strandberg en Paul Jackson en een drietal oudere nummers. Dit zijn overigens pure jazznummers. “Made In Finland” is gewoon een heerlijk album en logenstraft de mogelijk bestaande minachting van de basgitarist. Aan alle groupies: “sla jullie slag…”
Hans Ravensbergen