SubtiliorAlbum

Subtilior is een sideproject van Michele Epifani, bekend van de retroprogband Areknamés. Het feit dat “Absence Upon A Ground”, het debuutalbum van het project, is uitgekomen bij het moeilijkemuzieklabel AltrOck geeft echter al aan dat het hier waarschijnlijk geen sfeervolle toetsengeoriënteerde prog in de jaren ’70-traditie betreft. Integendeel, “Absence Upon A Ground” is een zeer overtuigende chamberrockplaat die laat horen dat Epifani zonder meer ook thuis is in de avantprog.

Het album bestaat uit twee suites, Absence en Upon A Ground, die uit hetzelfde vaatje tappen maar toch verschillende zwaartepunten hebben. Beide delen van het album refereren duidelijk aan ‘klassieke’ chamberrock van bands als Univers Zero en Present, met name de percussie en het vaak Roger Trigaux-achtige gitaarspel van Stefano Colombi. Upon A Ground echter is wat meer geïnspireerd door (minimalistische) jazz. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de veelvuldige improvisatie op elektrische piano en saxofoon in het eerste deel van de suite. In Absence daarentegen spelen de klarinet en de viool een grote rol, bijvoorbeeld op Primo Frammento.

Een van de spannendste aspecten van “Absence Upon A Ground” is de afwisseling tussen minimalistische klanktapijten en drukke avantprog. Zo is Terzo Frammento intens en onstuimig, terwijl het daaropvolgende Un Coeur Mécanique dicht bij het minimalisme van bijvoorbeeld Supersilent staat. Zelfs binnen deze dynamiek bevat de muziek de nodige variatie: de twee nummers na Un Coeur Mécanique, Resti en Epicicli II, zijn eveneens minimaal, maar begeven zich juist meer in de richting van King Crimson uit de periode rond “Larks’ Tongues In Aspic” en “Starless And Bible Black”. De spanning tussen druk en minimaal zorgt voor een bijzondere atmosfeer, die de muziek een intensiteit geeft die soms, zoals op Clos, in de buurt komt van bijvoorbeeld Guapo.

Eerlijk is eerlijk, dit soort spanningen zitten ook al enigszins besloten in de muziek van Areknamés (zoals ook naar voren komt in de recensies van collega Markwin Meeuws), maar met Subtilior lijkt Epifani een goed vehikel gevonden te hebben waarmee hij zijn interesse in de moeilijkere prog verder kan uitwerken. “Absence Upon A Ground” is een spannend en geslaagd project dat dan ook zonder meer een vervolg verdient.

Christopher Cusack