SupersisterAlbum

Een jongensboek. Zo heb ik het verhaal van de Haagse band Supersister altijd beschouwd. Een boeiende tocht van een gering aantal platen door de geschiedenis van de progressieve rock; een avontuur met verrassende wendingen en met vele hoogtepunten, enkele duizelingwekkende dieptepunten en het toch bevredigende open einde. Het verhaal van Supersister is als de muziek zelf: humoristisch, gezellig, onvoorstelbaar en op een rare manier bijzonder ontroerend.

Even recapituleren voor die het niet weten: Supersister begon als Sweet Okay Supersister, maar verkortte haar naam in Supersister op haar uitstekende debuut “Present From Nancy” (1970). Dit debuut, evenals de nog betere “To The Highest Bidder” (1971), liet horen waar de Hagenaars hun mosterd vandaan haalden. Met invloeden van Soft Machine en Frank Zappa, vermengd met een enorme dosis Nederlandse humor, blijkt de groep een enorme inspiratiebron te zijn geweest voor zowel de net ontstane Canterbury-sound (Caravan, Hatfield and the North, Egg) als de symfonische rock (Camel’s “Mirage” bijvoorbeeld bevat in het liedje Supertwister zelfs een ode aan deze band). Ze scoorden in Nederland ook nog wat hits, zoals She Was Naked en Radio. Ook “Pudding en Gisteren” (1972) is een sterke plaat. De platen verkochten vrij goed, maar eind jaren zeventig, begin jaren tachtig was Supersister niet meer dan een voetnoot in de popgeschiedenis.

Maar wat bleek? Met de komst van Internet bleken wereldwijd ineens heel veel mensen te zijn die Supersister kenden en koesterden. Hun wens voor de onvoorstelbare reünie bleek makkelijker geregeld dan velen dachten. In 2000, op uitnodiging (via e-mail) van het Los Angeles Progfest kwam de groep (in de bezetting Stips, Van Geest, Van Eck en Vrolijk) bij elkaar en overtuigde aldaar het publiek. Het logische gevolg was een aantal optreden in Nederland, waaronder die in Paradiso, Amsterdam, welke vastgelegd is op de live-dubbelaar “Supersisterious”.

Het is om te beginnen onvoorstelbaar hoe tijdloos de muziek op deze dubbelaar klinkt. Het is tevens onvoorstelbaar hoe soepel de muzikanten spelen: Robert Jan Stips moet nog wat zoeken naar de juiste knopjes (hilarisch in Present From Nancy), maar hij speelt op de live-uitvoering als een bezetene. Ook Sacha van Geest is met zijn fluit overal aanwezig en speelt fabelachtig. Een compliment gaat ook zeker uit naar de uitstekende drummende Marco Vrolijk en de uiterst strak spelende Ron van Eck.

Op de twee cd’s wordt alleen materiaal gespeeld van de eerste drie lp’s, wat neerkomt op zowat al het materiaal op deze werken. Het wordt ook nagenoeg chronologisch ten gehore gebracht en er wordt nauwelijks afgeweken van de versies zoals die op de platen stonden. Het behoeft geen betoog dat het materiaal zonder uitzondering van hoge klasse is. Op cd 1 worden met schaamteloos gemak zes klassiekers afgewerkt en de gezelligheid van het concert is al gelijk met Present From Nancy meer dan duidelijk. Zo behoort een liveregistratie te zijn! De muziek lijkt haast opnieuw uitgevonden en alle melodieën en tempowisselingen klinken fris en aannemelijk. Zelfs het hilarische einde van het snelle Mexico slik je als zoete koek. Net als het ertussen liggende Memories Are New komen deze nummers van het debuut “Present From Nancy” alwaar het allerlei sub- en voortitels had, zoals het een goede Canterbury-band betaamt. Voor het gemak van de hedendaagse luisteraar zijn ze tot de ware proportie teruggebracht tot enkele titels, zonder de muzikale waarde te wijzigen.
Mijn aandacht ging uiteraard gelijk uit naar de live-uitvoering van A Girl Named You, altijd al één van mijn favorieten. Nou, deze wordt met verve en zeer gedreven uitgevoerd. No Tree Will Grow blijkt een dijk van een compositie te zijn en vormt het rustpunt (inclusief ‘plok’ aan het einde, het oog voor detail is opmerkelijk goed) van de eerste cd, die afsluit met het wervelende Judy Goes On Holiday, ook al weer zo’n enorm hoogtepunt.

Cd 2 is minstens net zo goed. Heel knap vormen het Frank Zappa-beinvloede Corporation Combo Boys en het uit de Sweet Okay Supersister stammende hilarische gedicht 6 Blauwe Dwergen via een door Stips uitgeroepen “Ja!” de overgang naar een iets ingekorte, maar daarom des te sterkere Energy (Out Of Future). Een nummer vol energie, maar dan dertig jaar gerijpt. Het nummer is niet alleen sterk ingekort, maar bevat ook aan het einde stiekem Higher, waarmee plaatkant 2 van “To The Highest Bidder” toentertijd afsloot. Zo worden titels van nummers, net als die bij de nummers van “Present From Nancy” minder van belang dan de muziek zelf.
Het muziekstuk voor het Nederlands Dans Theater, dat de halve plaat “Pudding en Gisteren” in beslag nam, wordt uiteraard niet overgeslagen. Het geheel instrumentale stuk wordt foutloos noot voor noot, maar belangrijker, emotie voor emotie overgebracht. Wat blijkt, is dat we hier te maken hebben met een vergeten epic, een pronkstuk op het toch erg indrukwekkende oeuvre van Supersister. In dit stuk komt het jazzy karakter van Supersister en het voortreffelijke baswerk van Ron van Eck zeer goed tot uiting. Na de twee ‘hits’ sluit het concert uiteraard af met het hilarische Wow, dat slechts in een live-uitvoering bekend was door de verzamelaar “Superstarshine” (1973). Het grappige is dat het nummer eigenlijk niks voorstelt, maar dankzij de publieksparticipatie (men gaat vanzelf ‘wow’ zeggen tijdens de stiltes die de band laat vallen) zijn Wow-karakter krijgt. Ook de, op de oorspronkelijke introductie gebaseerde (!), inleiding door Stips veroorzaakt veel hilariteit bij het publiek. Wow is een nummer dat alleen maar in een live-uitvoering kan bestaan. Een feestelijke afsluiter van een tegelijkertijd grappig en emotioneel document.

Robert Jan Stips geeft in vele interviews te kennen dat hij aangenaam verbaasd is over zoveel positieve belangstelling voor muziek van zo lang geleden. Plannen voor een nieuwe studio-cd worden voorzichtig overwogen, maar het jongensboek krijgt ineens zijn onverwacht droevig einde in de dood van fluitist Sacha van Geest in de zomer van 2001 op een vakantie in Malta. En daarmee is het jongensboek afgesloten met een wel heel onverwachte wending, waarmee de mythe van Supersister op een waardige manier is afgesloten.

Het Supersister-verhaal is met “Supersisterious” tot een meer dan verbluffend einde gekomen.

‘Memories are new… forever!’

Markwin Meeuws