The AdekaemAlbum

Er was een tijd beste lezer, dat je in elke stad of zelfs redelijk dorp in een van de plaatselijke platenzaken (meervoud!) heerlijk door bakken elpees kon struinen. Zo was ik in mijn jonge jaren op vrijdagmiddag uit school regelmatig te vinden bij Plato Leiden die toen nog in de Breestraat zat. Met in mijn portemonnee voldoende bijeen geharkte guldens voor een of twee platen. Daarvan kocht ik er meer dan eens die mijn aandacht trok door louter en alleen de hoes. Want een hoes vertelde toen vaak nog meer dan nu wat voor genre het was. Vers in mijn geheugen staat nog de aanschaf van het eerste album van Saxon. Die hoes man, mooi of lelijk, ik wist bij voorbaat al wat er uit de groeven van de bijbehorende elpee zou komen.

Net zo’n hoes is die van “The Great Lie” van The Adekaem. Een haast klassieke ‘symfo’ hoes. Op de voorzijde zie je een kleurrijk surrealistisch tafereel van een enorme cello in de branding van de zee met delen van zijn bespeler en zwevende notenbalken. Wanneer je het hoesje openklapt loopt het tafereel aan de achterzijde verder door. Maar ook het boekje zelf staat vol met soortgelijk artwork. Alleen daarom al is het een mooie ontwikkeling dat elpees hun weg weer weten te vinden in de schappen van veelal webshops.

De uit Polen afkomstige groep werd in 2013 geformeerd door toetsenist Andrzej Biełas en gitarist Krzysztof Wala, een duo dat nog steeds de harde kern van de groep vormt. De opmerkelijke bandnaam is qua idee afgeleid van RPWL. Alleen gebruikten de Polen de eerste letters van hun voornamen: A De Ka eM. Evenals bij RPWL kloppen deze letters door wijzigingen in de bezetting overigens al lang niet meer.

Muzikaal gezien bestrijkt The Adekaem een breed palet aan stijlen en genres. Kern is authentieke progrock en neo-prog, waaraan snufjes space, psychedelica, jazz, synthesizerpop en cinematografische elementen (filmische zo je wilt) zijn toegevoegd. Zo krijg je een vrij bijzondere mix met invloeden van Pink Floyd, Eloy, de vroege Pendragon en de Poolse groep Hipgnosis. Zowel toetsen als gitaar komen zeer ruim aan bod en worden regelmatig lang uitgesponnen; technisch zeker niet het beste wat ik gehoord heb, maar alles is functioneel en in dienst van het geheel.

Waar voorgaande drie albums nog ruim binnen het uur klokten, pakt men met “The Great Lie” flink uit. Mede door vier nummers van langer dan tien minuten sterven de laatste tonen pas na ruim vijf kwartier weg. Het instrumentale openingsnummer Woodland Frolics At 3 AM spant met ruim 13 minuten gelijk de kroon. Lange en gevarieerde stukken op gitaar en toetsen wisselen elkaar af. De muziek is nergens spectaculair of virtuoos, maar zeer aangenaam om te horen. Invloeden van Eloy en synthesizerpop a la Space (die van Magic Fly) komen voorbij. Verspreid zitten wat merkwaardige spacey aandoende stukken die je uit de flow halen.

Op het aansluitende The Tightrope Walker hoor je voor het eerst de zang van Marcin Staszek. Hij heeft een prettig vrij hoog stemgeluid en zingt vrijwel accentloos. Ook hier neemt men de tijd om tempo en sferen af te wisselen. Fraai is de licht Spaans aandoende solo op – naar ik aanneem – nylon gitaar. Knap hoe deze solo wordt doorgetrokken en geleidelijk in kracht toeneemt. De afwisseling met de spacey en retro klinkende synthesizer lijkt toch het handelsmerk van de groep. Puntje van kritiek is het vrij abrupte einde, alsof men niet in staat is om een outro te componeren. Iets wat we vaker horen.

Op Fool And Death tapt men uit een ander vaatje. Het nummer zit vol aanstekelijk funky gitaarwerk en ritmiek. De vrij hoge stem van Staszek komt ook beter tot zijn recht. Een bijtend klinkende gitaarsolo vormt de brug naar Hammond-achtige toetsen en akoestische gitaar van Krzysztof Wala, met direct aansluitend een stuk op gitaar-synthesizer. Kortom, het is afwisseling troef. The Fall Of Phaeton neemt je mee naar weer een andere sfeer. Zowel zang als de orkestrale toetsen doen denken aan Cast. Ook de hoeveelheid tekst die je voor de kiezen krijgt en neiging tot bombast kennen we van deze Mexicaanse groep.

Luminous We Are bestaat uit drie delen en is vrijwel volledig instrumentaal. In Part 1: Transcendence gaat het van licht psychedelisch (Hipgnosis) naar Eloy vanwege het stuwende ritme en de zwaar aangezette toetsen. De niet onverdienstelijke zang komt voor rekening van Andrzej Bielas. Part 2: Transition is wederom spacey met gesproken teksten uit de film ‘2001: A Space Odyssey’. In Part 3: Illuminations staat het prima gitaarwerk van Wala centraal met op het einde een lange synthesizersolo.

Het instrumentale Sacred Geometry en lange eveneens instrumentale Spontaneous Combustion Of Ego markeren een minder aantrekkelijk deel. Anders of afwijkend van het geheel is misschien beter geformuleerd. De eerste kent in mijn beleving minder geslaagde woordloze zang van zangeres Martyna Zygaldo. Verder is het een mix van space, psychedelisch en zelfs oriëntaals. De tweede is met afstand het minst toegankelijke nummer. Een trage opbouw en sinistere sfeer met veel donker en vervormde gitaar en gitaar-synthesizer zijn daarvoor verantwoordelijk. Pluspuntje is het prominente baswerk van Krzysztof Wyrwa, die we ook kennen van Millenium.

Na de rustige ballad Still, Constantly, met samenzang van Staszek en Zygaldo, sluit titelnummer The Great Lie het album af. Ik vind het een van de betere nummers, waarbij het slepende gitaarspel sterk doet denken aan Steve Rothery. Ook de opbouw, sfeer en Mark Kelly-achtige toetsensolo zorgen dat het allemaal klinkt als Marillion.

Met ruim 76 minuten is dit schijfje een hele zit. Wanneer je houdt van afwisseling van genoemde stijlen en smult van lang uitgewerkte stukken op gitaar en toetsen is “The Great Lie” met gemak uit te zitten. Het zijn met name deze kenmerken die The Adekaem wat mij betreft onderscheidt van veel genregenoten.