Green Violinist, TheAlbum

Avant-gardistische kunstliefhebbers zullen bij het lezen van de naam The Green Violinist ongetwijfeld geïnteresseerd zijn in deze recensie. De titel van deze cd is namelijk geleend van een schilderij van de in Rusland geboren en later tot Fransman geneutraliseerde kunstschilder Marc Chagall. De schilder voltooide “De Violinist” in 1912 vlak nadat hij van St. Petersburg naar Parijs verhuisde. Het schilderij op basis van olieverf is een goed voorbeeld van het werk dat hij in deze periode maakte. Deze vioolspeler is een onderwerp welk vaak terugkeert in het werk van Chagall. Het grote figuur van de muzikant in dit schilderij staat met één voet op het dak van een gebouw en met de andere op een lage heuveltop, waardoor een tweedimensionaal effect ontstaat. Het schilderij hangt in het Stedelijk Museum van Amsterdam en is een belangrijke inspiratiebron voor de maker van dit album, de Belg Vincent Dufresne.

De oorsprong van dit album gaat al tien jaar terug, naar 2003, wanneer Dufresne in een tumultueuze periode van zijn leven verblijft. Hij heeft last van depressies en op één van de betere dagen bezoekt hij het Gugenheim museum, waar hij aangetrokken wordt door een poster van The Green Violinist. Hij koopt een kopie van deze poster en door het beluisteren van muziek en het bekijken van de afbeelding krijgt hij inspiratie voor dit album. Sommige nummers zijn binnen een paar dagen gemaakt, andere tracks werden pas na maanden voltooid, maar het belangrijkste is dat het componeren van de muziek Dufresne geholpen heeft uit zijn depressie te komen. Het album werd een proces waarmee hij zijn leven weer op de rails kreeg. Na het voltooien van de cd ontwikkelde hij dan ook de wens dat “het album spreekt voor de mensen die niet gehoord worden, de verlegen mensen, de zondebokken en alle mensen die in een hopeloze toestand verkeren”.

Waar het bij Progwereld natuurlijk om gaat is een goede beschrijving van de muziek. Eigenlijk is het hopeloos (daar komt het terug) de juiste referenties te noemen, want die zijn zo divers, dat het bijna niet te doen is. Belangrijk te noemen is dat het belangrijkste communicatiemiddel in de muziek van Dufresne zijn akoestische gitaar is. Daar omheen creëert hij zowel elektronische- als rockelementen die een album lang blijven boeien. Toch overheerst heel sterk het singer-songwritergevoel, grotendeels doordat de gitaar vaak aan de basis van veel tracks staan.

Het album begint met The Great Scapegoat Seeking. Een afgrijselijk geschreeuw van een vrouw leidt het intro in van een meer dan prima nummer. De tekst is gebaseerd op het zoeken van zondebokken in de maatschappij en de daarbij behorende politieke opinies. En hoewel de muziek daardoor een pittige lading meekrijgt, klinkt de muziek heerlijk melancholisch en meeslepend. Het refrein is bijzonder verslavend en onderhoudend. Velvet Road is een nummer dat niet misstaat op een begrafenis, want zowel de tekst als de muziek is daar prima geschikt voor. Het is bezinnend en werkt naar een emotionele climax toe. De pianoklanken komen in de tweede helft van de track heel poppy en commercieel tot uiting, maar zijn gewoon heerlijk te beluisteren. Voeg daarbij de tragische zang van Dufresne toe en een ijzingwekkend nummer is geboren. Prachtig!

Van een andere orde is Shy People. Laat ik duidelijk zijn; ook dit nummer is fraai. Als je het intro hoort en snel moet vertellen waar de sound aan doet denken, zou dat zo maar Acda en de Munnik kunnen zijn. Het is een vrolijk nummer hetgeen het album een boost geeft waar menig artiest jaloers op zou kunnen worden, hoewel de tekst opnieuw beladen is. Do Worry Be Sad is wellicht het meest intrigerende nummer van het album en begint als een singer-songwritersong met het geluid van de akoestische gitaar en zang van de meester zelf. Het kent tegendraadse ritmes. Plotseling, ruim in de vierde minuut van een totaal van dertien, draait het nummer volledig om in een elektronisch geheel waarin programmering ruim de gelegenheid krijgt om je in een hypnotische sfeer te brengen. De akoestische gitaar die je vervolgens in de negende minuut weer bij zinnen brengt, wekt na talloze luisterbeurten nog steeds kippenvel op. Ook hier weer, maar nu met een ander synoniem: beeldschoon.

En zo kan ik nog wel even lovend doorgaan over bijvoorbeeld het melancholische Human Connection of het ingetogen Any Words You Say Won’t Be Enough. Aan het einde van het album blijft ondanks de schoonheid toch een moeilijke conclusie over. Het album bevat verschillende stijlen en is daardoor wat minder homogeen. Maar wellicht is dat ook gelijk ook weer de kracht van het album. Je blijft geboeid luisteren en wordt door een landschap van emoties geslingerd. En daar komt de connectie met het schilderij dan ook weer naar boven drijven. Je wordt geboeid door wat je ziet, maar door de meerdere dimensies word je oordeel danig op de proef gesteld. Zo blijkt de muzikant Vincent Dufresne dus een uitstekende, maar ook uitdagende muzikale schilder te zijn. Aanrader.

Ruard Veltmaat