Wat doe je wanneer je van mening bent dat jouw band een belemmering vormt voor jouw creatieve dadendrang? Dat jouw band zich feitelijk artistiek gezien min of meer op een dood spoor bevindt? Simpel… je trekt de stekker eruit en begint gewoon opnieuw. Dat moeten Cedric Bixler Zavala en Omar Rodriguez-Lopez, respectievelijk zanger en gitarist van At The Drive-In, ook gedacht hebben. Het ambitieuze tweetal draait dit collectief namelijk de nek om en richt vervolgens niet veel later The Mars Volta op.
Na de ep “Tremulant” uit 2002 is “De-Loused In The Comatorium” het eerst volwaardige album van The Mars Volta, dat overigens vernoemd is naar de films van de Italiaanse regisseur Federico Fellini. Met toetsenist Ikey Isaiah Owens, drummer Jon Theodore, knoppendraaier Jeremy Michael Ward en enkele gastmuzikanten geven Bixler Zavala en Rodriguez-Lopez op deze plaat blijk van een welhaast onbegrensde muzikale expressie. Daarbij spreidt het jonge The Mars Volta een royale verscheidenheid aan invloeden en genres ten toon, waarbij er onder meer plaats is voor (prog)rock, psychedelica, jazz(rock), punk, hardcore, latin, ambient, dub en salsa.
“De-Loused In The Comatorium” is niet uitsluitend op muzikaal vlak een ware gewaarwording voor de luisteraar. Achter dit grandioze debuut gaat namelijk ook een buitengewoon naargeestig concept schuil, dat zich overigens pas na meerdere luisterbeurten openbaart. Vanwege de vaak cryptische teksten kan een bezoek aan de webpagina van The Mars Volta daarbij wel eens uitkomst bieden.
De protagonist van dit requiem wil een einde aan zijn leven maken door een overdosis morfine te nemen. In plaats van dat hij hierdoor komt te overlijden, raakt hij echter gedurende één week in een coma. Tijdens deze week ervaart hij in zijn dromen de meest onwerkelijke avonturen. Wanneer hij weer uit zijn bewusteloosheid ontwaakt, is de verleiding om terug te gaan naar die ‘andere kant’ zo groot dat hij besluit zichzelf alsnog van het leven te beroven. Het morbide concept van “De-Loused In The Comatorium” is geschreven door Cedric Bixler Zavala en gebaseerd op ene Julio Venegas, een onbegrepen kunstenaar uit El Paso. Deze vriend en mentor van de band At The Drive-In pleegt in 1996 zelfmoord, nadat hij zichzelf jarenlang met rattengif heeft ingespoten. Hierdoor is zijn lichaam veranderd in één groot litteken, waarbij hij ook een deel van zijn arm moet missen.
Dit trieste thema resulteert wonderwel niet in voornamelijk deprimerende songs. Integendeel… de muziek van The Mars Volta swingt en rockt met een hoge mate van intensiteit. Hierdoor klinkt het album spontaan, levendig en onbevangen, maar ook af en toe onsamenhangend. Eigenlijk is deze ongebreidelde muziek een perfecte weerspiegeling van de onstuimige fantasierijke verbeeldingen die de gepijnigde artiest, terwijl hij zich in comateuze toestand bevindt, ondergaat.
Het gitaarspel van Omar Rodriguez-Lopez is een vernuftige mengeling van wanklankend gefreak, zweverige melodieën en stevig verankerde rockriffs. Toetsenist Owens zorgt met zijn ouderwets klinkende toetsenspel voor de vaak psychedelische omlijsting, terwijl geluidstovenaar Ward (die vlak voor het uitbrengen van de plaat aan een overdosis sterft) met zijn gedraai en geschuif aan de knoppen het album een experimenteel sausje meegeeft. Dit alles wordt bijeengehouden door het inventieve en opzwepende drumspel van Jon Theodore en het dienende basspel van Red Hot Chili Peppers’ bassist Flea. Het duurt even voordat het stemgeluid van Cedric Bixler Zavala vertrouwd klinkt, maar dan wordt meteen zijn verscheidenheid duidelijk. Het ene ogenblik zeurderig of emotioneel, vervolgens weer hysterisch en overspannen.
De ongeremde geluidsbrij die The Mars Volta op zijn debuut ten toon spreidt, is soms iets te veel van het goede. Desondanks is dit intense en gepassioneerde album wellicht in staat om de interesse in progressieve rock in het algemeen opnieuw aan te wakkeren. “De-Loused In The Comatorium” zal echter niet bij iedereen in goede aarde vallen, dat neemt niet weg dat deze band tenminste probeert zijn grenzen te verleggen om iets excentrieks en unieks te creëren.
“De-Loused In The Comatorium” is zowel een ultieme hommage aan een verguisde kunstenaar als een nieuw begin voor Cedric Bixler Zavala en Omar Rodriguez-Lopez. Het veeleisende album klinkt als een soms briljante, doch niet geheel coherente puzzel, waarbij het even duurt voordat de losse stukjes op hun plaats vallen. Desalniettemin levert The Mars Volta met dit debuut een opmerkelijk visitekaartje af. Wie maalt er nog om het verscheiden van At The Drive-In?
Frans Schmidt