Tobias, ToddAlbum

Todd Tobias is producer van de lo-fi band Guided By Voices van Robert Pollard, met wie hij samen ook in de band Circus Devils zit. Lo-fi is op sommige punten zo’n beetje het tegenovergestelde van prog, maar er zijn ook wel degelijk raakvlakken. Die komen ook op dit album goed naar voren.

Het grote verschil is natuurlijk, dat waar veel progmuziek gedijt onder optimale luisterervaringen en progliefhebbers ook vaak audiofielen zijn, lo-fi uitgaat van het standpunt dat hoe de muziek klinkt van ondergeschikt belang is. Lo-fi klinkt dan ook vaak alsof het is opgenomen onder barre omstandigheden, in lekke schuurtjes vol roestig oud tuingereedschap. In mono. Dat neemt niet weg dat de muziek die gespeeld wordt, vaak heel avontuurlijk is en in strikte zin aanmerkelijk progressiever, dat wil zeggen in ontwikkeling is, dan heel veel hedendaagse prog.

“Impossible Cities” klinkt dus niet op alle fronten jofel. De drums zijn wat bonkig, de gitaren niet altijd volgens gangbare theorieën gestemd en de balans is hier en daar wat scheef. In combinatie met de gedateerd klinkende orgeltjes zou je bijna denken met een psychedelisch album te maken te hebben en daarvoor zijn de nummers echter veel te kort.

Tobias liet zich voor dit album inspireren door het boek “Invisible Cities” van Italo Calvino. Het idee is simpel genoeg: bedenk steden die nooit kunnen bestaan en schrijf daar muziek bij. Helaas heeft Tobias, te oordelen naar deze zestien muziekjes, een wat zieke geest. In slechts een stuk of vier gevallen lijkt me de betreffende stad een oord waar je zou willen vertoeven, de andere moeten wel naargeestige helgaten zijn. Zo klinkt het in elk geval. Tobias bedient zich voor de meeste stukken van een simpele formule: op gitaren speelt hij barse riffs, die met synthesizers en orgels worden aangevuld tot een soort soundscapes, of kladjes. Dat laatste klinkt wat oneerbiedig, maar sommige nummers zijn zo kort, dat het muzikale idee niet goed uit de verf komt.

Al die korte schetsen geven de plaat een vluchtig karakter: het is voorbij voordat je er aan gewend bent. In veel gevallen ben ik daar overigens niet rauwig om. Zo is bijvoorbeeld Dravidia zo sikkeneurig dat ik blij ben dat het nummer maar 1 minuut 40 duurt. Op “Impossible Cities” hoor je een muzikant aan het werk die de vrijheid neemt om lekker te experimenteren met maatsoorten, toonsoorten en muzikale structuren. Dat is prijzenswaardig en op momenten zeker interessant. Over het algemeen levert het echter geen composities op die beklijven.

Toch is het niet helemaal prut, dit album. Voor liefhebbers van filmmuziek valt er wel iets te halen, sommige stukken hebben iets van Roxy Music of zelfs Tortoise en voor wie muziek niet avontuurlijk genoeg kan zijn, heeft Tobias ook wel iets te bieden. Echt goed is het allemaal evenwel niet. Daarvoor blijven de stukken te schetsmatig en de muziek te chagrijnig.

Erik Groeneweg