Trettioåriga KrigetAlbum

Na het titelloze debuutalbum uit 1974 brengt Trettioariga Kriget nog vier studioplaten uit, waarvan “Krigssang” (1976) als het meesterwerk beschouwd wordt. In 1977 komt Mats Lindberg (toetsen en saxofoon) bij de band en met hem nemen ze “Hej Pa Er!” (1978) en “Mott Alla Odds” (1979) op. Na de laatstgenoemde plaat vertrekt Robert Zima en twee jaar later verschijnt “Kriget”, dat zeer lang het laatste teken van leven is.

Pas in 1992 laat Trettioariga Kriget weer iets van zich horen, wanneer Stefan Fredin, Dag Lundquist en Robert Zima een korte akoestische set spelen tijdens de releaseparty van “War Memories”, een verzamelalbum dat voor een groot deel uit liveopnamen bestaat. Hierna verschijnen nog “Om Kriget Kommer” (opnamen uit 1974-1981) in 1996 en “Glorious War” (opnamen uit 1970 en 1971) in 2004.

Mede door de muziek van landgenoten als Anekdoten en Änglagard komt de oude cultband in dit decennium weer opnieuw in de belangstelling. Deze hernieuwde interesse resulteert uiteindelijk in het feit dat Trettioåriga Kriget weer bij elkaar komt. Deze reünie vindt plaats in de bezetting van “Hej Pa Er!” en “Mott Alla Odds”. Dat betekent dus met de drie overgebleven oprichters Stefan Fredin, Dag Lundquist en Olle Thörnvall en met Christer Åkerberg (1972-1981), Mats Lindberg (1977-1981) en Robert Zima (1971-1979).

Het eerste voortbrengsel van dit weerzien, “Elden Av År”, verschijnt maar liefst drieëntwintig jaar na de vorige studioplaat “Kriget”. Het is min of meer een bespiegelend conceptalbum, waarbij de band zelf in de spiegel (kon het niet laten!) kijkt. Tekstschrijver Olle Thörnvall maakt op deze plaat na de ruim dertigjarige (kon dit ook niet laten!) geschiedenis van de groep een soort levensverhaal, waarbij de muziek als soundtrack dient. In het boekje van de cd geeft hij een korte uitleg over dit bijzondere thema.

Het uit vier delen bestaande titelnummer is ontstaan uit diverse muziekstukken uit 1977, waarbij Night Flight ook daadwerkelijk uit dat jaar afkomstig is. Elden Av År beschrijft zowel de wanhoop als het vertrouwen binnen de band op dat moment. Möte en Molnbudet behandelen beide een jonge vrouw, die wel eens symbool zou kunnen staan voor de situatie binnen de groep. Ljuset beschrijft het leven van vandaag de dag in Stockholm. De titel betekent licht of kaars en beide betekenissen worden gebruikt. In Night Flight spreekt de schrijver over een meisje, dat hier en nu leeft, ondanks het gegeven dat hij in het nummer terugkijkt. Long Historia beschrijft de hereniging van de band na al die jaren van inactiviteit. Het laatste nummer, Gnistor, verhaalt over de lange geschiedenis van de Trettioariga Kriget, zelfs vanaf de kindertijd van enkele bandleden.

De opmerkelijke mengelmoes van psychedelische rock, progressieve rock en hardrock van de eerste albums heeft op “Elden Av År” plaats gemaakt voor een ander, moderner geluid. De benadering op platen als “Trettioariga Kriget” en “Krigssang”, waarbij de groep meer dan eens tegen hardrock of psychedelische rock wil aanleunen, is zo goed als verdwenen. Door de meer eigentijdse benadering, waarbij er ook ruimte is voor andere muziekstromingen, horen we nu, naast hardrock, progressieve rock en psychedelische rock, onder andere invloeden uit de blues, jazz en folk-rock.

Het feit dat Trettioariga Kriget deze vermaarde smeltkroes heeft ingeruild, wil overigens geenszins zeggen dat de Zweedse groep iets van zijn oude dadendrang verloren heeft. Integendeel, “Elden Av År” laat een band horen, die zowel krachtig als dynamisch klinkt, maar dan wel op een volwassen manier. De plaat bevat vijf consistente muziekstukken met een zeer stevige basis waarbij de band zijn oude intenties nu op een subtiele manier uit, zonder daarbij buitensporig agressief te klinken.

De kracht van het album ligt verscholen in het gedreven samenspel van gitarist Christer Åkerberg, bassist Stefan Fredin, toetsenist Mats Lindberg en drummer Dag Lundquist, waarbij in het bijzonder de eerstgenoemde de pannen van het dak speelt. Omdat het duistere totaalgeluid van de band nog altijd overheerst wordt door deze sierlijke gitaarpartijen, blijft er ook nu weinig speelruimte over voor de inbreng van de toetsenist. Met enkele geraffineerde bijdragen op orgel, piano en Mellotron zorgt deze er evenwel voor dat de composities meer diepgang krijgen.

In aanmerking nemende dat “Elden Av År” een onvervalste reunieplaat is, stelt Trettioariga Kriget met zijn eerste studioalbum sinds “Kriget” uit 1981 geenszins teleur. Omdat de zes heren weinig van hun geldingsdrang verloren hebben, is het materiaal op de plaat vrijwel onophoudelijk zeer sterk te noemen. In plaats van te klinken als een futloos en smakeloos duplicaat van de platen uit vervlogen tijden, schotelen ze de luisteraar een buitengewoon energiek en levendig klinkend album voor. Daarmee is de reunie van dit gezelschap mijlenver verwijderd van andere herenigingen uit de geschiedenis, die vaak als zwak, oninteressant of zelfs slaapverwekkend te omschrijven zijn.

Ik kan dan ook niet anders dan tot de slotsom komen dat dit kwieke sextet mij, na al die jaren van inactiviteit, bijzonder aangenaam verrast heeft met “Elden Av År”. Mogelijk kan Trettioariga Kriget met een flinke dosis geluk nu eindelijk loskomen van zijn oude cultstatus. De tijd zal het leren…

Frans Schmidt