Trettioåriga KrigetAlbum

Twee jaar na zijn titelloze debuutalbum uit 1974 brengt de band met de nagenoeg onuitspreekbare naam zijn tweede plaat op de markt. Ondanks dat het al in juli en augustus 1975 wordt opgenomen en gemixt, loopt het uitbrengen van het nieuwe album van het Zweedse Trettioariga Kriget om mij niet duidelijke redenen enige vertraging op, waardoor “Krigssang” pas in februari van het volgende jaar daadwerkelijk in de winkels ligt.

Evenals bij “Trettioariga Krigett” komen alle songteksten van Olle Thörnvall, die ditmaal kiest voor allerlei verschillende onderwerpen in plaats van één overheersend tekstueel thema. Het merendeel van deze onderwerpen is eenvoudig te achterhalen wanneer de Nederlandse vertaling van de negen composities duidelijk wordt: Krigssang (krijgslied), Metamorfoser (metamorfose), Jag Och Jag Och “Jag” (ik en ik en “ik”), Mitt Mirakel (mijn wonder), Murar (muren), En Kväll Hos X (een avond thuis bij X), Dagspress (dagblad en dagelijkse druk) en Moln (wolken). De laatste drie composities zijn als bonus toegevoegd aan deze geremasterde uitgave van het album.

De tekstschrijver is echter niet de enige die een andere benadering selecteert. Ook gitarist Christer Åkerberg, bassist Stefan Fredin, drummer Dag Lundquist en zanger Robert Zima kiezen immers voor een subtiele gedaantewisseling. Terwijl Trettioariga Kriget’s eerste plaatwerk intussen bekend staat om zijn opmerkelijke samensmelting van progressieve en psychedelische rock met hardrock, wordt op dit album de laatstgenoemde muziekstroming enigszins, doch onverbiddelijk naar de achtergrond gedrukt.

Door de zes muziekstukken niet langer te bedelven met talrijke symptomatische ingrediënten uit de hardrock, krijgt “Krigssang” een ietwat ander aanzien. Ondanks dat deze nieuwe aanpak wat minder ruimte biedt aan authentieke hardrock, betekent dit beslist niet dat de band minder agressief uit de hoek kan komen. De momenten waarop de band daadwerkelijk zijn spierballen laat zien, zijn alleen beduidend spaarzamer dan op “Trettioariga Kriget”. Doordat het kwartet deze gewelddadigheid iets beter weet te doseren, levert de band het ultieme bewijs ook muzikaal te groeien.

Omdat de meeste hardrockelementen op “Krigssang” het onderspit delven, bewegen de composities zich, nog meer dan bij het debuutalbum, op het grensgebied tussen progressieve rock enerzijds en psychedelische rock anderzijds. Doordat de naald van de weegschaal evenwel herhaaldelijk naar de eerste muziekstijl overhelt, krijgt het album een beduidend meer melodisch en harmonisch geluid dan zijn titelloze voorganger. Dit maakt deze plaat dan ook meer geschikt voor de doorsnee prog- of symfoliefhebber dan het debuut, maar eigenlijk zijn beide albums cruciaal voor fans van die typische rockmuziek uit de jaren zeventig.

Een volgend fundamenteel onderscheid in vergelijking met “Trettioariga Kriget” is onmiskenbaar de significante toename van de hoeveelheid dynamiek variaties en -wisselingen. Hierbij maakt de groep spaarzaam, doch op vernuftige wijze gebruik van de legendarische Mellotron, zodat de zes stukken aanzienlijk aan dramatiek winnen. Omdat de band bovendien meer speelruimte geeft aan typische akoestische instrumenten zoals de akoestische gitaar, balalaika en viool, krijgt “Krigssang” ook dat karakteristieke Zweedse, melancholische gevoel.

Desondanks handhaaft “Krigssang” ook één belangrijk component van het geluid van “Trettioariga Kriget”. Evenals bij het debuut ligt het zwaartepunt immers ook dit keer op het flitsende gitaarwerk van Christer Åkerberg, wiens spel mij meer dan eens doet denken aan Nederlandse meesters als Jan Akkerman of Joop van Nimwegen. Bovendien wordt ook na beluistering van deze plaat weer eens duidelijk dat Trettioariga Kriget een zeer invloedrijk voorbeeld moet zijn geweest voor het bekende Zweedse triumviraat Anekdoten, Änglagard en Landberk. In het bijzonder wanneer de klanken van de Mellotron hoorbaar zijn, is deze relatie zeer snel gelegd.

Vanwege zijn innovatieve mengeling van progressieve rock en psychedelische rock met een vleugje hardrock groeit “Krigssang” uit tot één van de meest grensverleggende albums uit Zweden. Juist om die reden behoort de tweede plaat van Trettioariga Kriget samen met het titelloze debuut wat mij betreft tot de beste platen van de jaren zeventig uit dat land. Ik kan dan ook concluderen dat het Zweedse label Mellotronen mij met deze nieuwe heruitgave weer blij heeft gemaakt. Nu jullie nog…

Frans Schmidt