Trettioåriga KrigetAlbum

Dé Zweedse cultband bij uitstek, Trettioåriga Kriget, verrast ons dan eindelijk toch eens met een heus live-album. Onbegrijpelijk eigenlijk dat een band van dit formaat zich hier nu pas aan gewaagd heeft. Natuurlijk is de vraag bij dit soort langverwachte releases altijd of het nu eigenlijk de moeite waard is. En vooral of het wel iets toevoegt aan de reguliere albums van Kriget. Op beide vragen kan ik nu reeds affirmatief antwoorden.

Het album is opgebouwd uit twee delen. Het eerste deel, heel passend ‘Past’ geheten, verblijdt ons met opnames uit het eerste hoogtepunt van Kriget (de jaren ’70 tot begin jaren ’80). Terwijl de tweede cd, die logischerwijze ‘Present’ gedoopt werd, het tweede deel van Krigets carrière beslaat met opnames uit 2004 en 2007. Het spreekt voor zich dat er tussen de twee delen een verschil is qua opnamekwaliteit, en dus het geluid. Maar dit impliceert niet dat het oudere gedeelte slecht klinkt. Integendeel, voor zulke toch wel oude opnames klinkt dit best goed in de oren. Het tweede deel laat zich (buiten de reeds genoemde geluidskwaliteit) dan weer onderscheiden door de aanwezigheid van enkele nieuwere nummers. Wat het tweede gedeelte ook bijzonder maakt, is dat het opnames zijn van de eerste concertreeks die Kriget ooit in de Verenigde Staten heeft ondernomen. Pas in 2004 dus!

Een erg interessant gegeven aan deze release is met voorsprong het bijhorende boekje. De mede-oprichter en tekstschrijver van Trettioåriga Kriget, Olle Thörnvall, vertelt ons het verhaal van het ontstaan, het leven, het stoppen en de comeback van de band. Gelukkig voor ons doet hij dat overigens in het Engels in plaats van het Zweeds. Zo verrast hij ons met enkele leuke verhalen over de band en over sommige nummers. Eén ervan wil ik u zeker niet onthouden, omdat dit toch over een nummer op deze release gaat. In mei 1976 deed Kriget een klein buitenoptreden met hun nieuwe Elka keyboards (die ter vervanging van de op “Krigssång” gebruikte Mellotron dienden). Zo begonnen ze aldus met Krigssång II te spelen, maar ineens waren ze het noorden volledig kwijt en moesten ze stoppen. Stefan Fredin en Dag Lundquist legden het publiek uit dat het te koud was om het nummer te herinneren. Waarna Robert Zima hen toebeet dat dat toch niet nodig was. Dus begonnen ze opnieuw en de heren slaagden erin het nummer af te maken, doch moesten ze het instrumentale deel overslaan. Dit alles is nu vereeuwigd op album in de nummers False Start en Krigssång II.

Op één nummer na zijn de twee cd’s trouwens compleet verschillend. Uiteraard werd dit gedaan om het verschil tussen 1977 en 2004 te laten horen. Het nummer dat de eer krijgt van Kriget is vanzelfsprekend Krigssång geworden. Ook in het boekje wordt hier wat meer aandacht aangegeven. Zo krijgen we een vertaling van de tekst voorgeschoteld. Dat geeft ons meteen ook een idee van wat voor geweldige teksten Olle Thörnvall eigenlijk schrijft. Niet voor niets is hij net vanwege de teksten terug bij Kriget gekomen toen hij er eerder stopte met gitaar te spelen. Waar het net over gaat, laat ik de fans zelf ontdekken; tenslotte moet er nog wat te ontdekken overblijven. Tot mijn grote spijt is de rest niet echt verstaanbaar voor hij die geen vloeiend Zweeds praat. Ondanks dat past de Zweedse zang wel erg goed bij de melancholische prog die Kriget maakt.

Een goed voorbeeld van deze melancholische kant van Kriget is overigens de wondermooie versie van Jag Och Jag Och “Jag” dat uit een 2007-optreden geplukt is. Heel de tweede cd bevat dan ook de meer melancholische, folkachtige kant van Kriget die ze op hun latere albums meer verkend hebben. Als je het mij vraagt, vind ik die stiekem eigenlijk wel mooier dan hun oorspronkelijke koers die ze volgden in de jaren ’70 en ’80. Deze kant linkt hen ook nog wat sterker aan Landberk of Anekdoten. Twee Zweedse bands die onder andere Kriget als voorbeeld hadden.

De vraag waarmee we deze recensie begonnen, was of dit langverwachte live-album wel de moeite waard is. Ik antwoordde al eerder affirmatief, want de vraag stellen is deze eigenlijk al beantwoorden. Maar interessanter is natuurlijk te weten wat deze release net zo boeiend maakt. Vooreerst zijn de nummers gewoon echt sterk en staan ze ook live als een huis. We hebben hier tenslotte te maken met steengoede muzikanten. Ook toont dit album hoe Kriget tijdens hun twee verschillende periodes (voor en na de comeback) klinkt. Dit live werkje zou aldus een start kunnen zijn om Trettioåriga Kriget wat verder te verkennen, want vreemd genoeg blijken ze in tegenstelling tot Anekdoten, Änglagard of Paatos niet in de belangstelling te staan. Nochtans is deze band aan te raden aan iedere liefhebber van voornoemde bands of van Zweedse melancholische Mellotronprog in het algemeen. Laat deze “War Years” dan ook een opener zijn naar een band die zo vaak vergeten is.

Peter van Haerenborgh