Te groot voor de symfo servet en te klein voor het prog tafellaken…
Zo zou je de populariteit van Twelfth Night een beetje kunnen omschrijven. Onder leiding van de extravagante gitarist Andy Revell klom de band eind jaren ’70 omhoog richting de sub-top van de destijds fris en fruitige Neo-prog stroming. In achtervolging op het steeds groter wordende Marillion streden bands als Pallas, Pendragon en IQ, naast Twelfth Night dus, voor de prijs van kroonprins van het Neo-prog gilde. Twelfth Night deed dat met een hele rits aan vocalisten. De één wat langer dan de andere, maar dat het opmerkelijk is te noemen om zoveel verschillende vocalisten in dienst gehad te hebben lijkt mij duidelijk. Voor de continuïteit van een band helpt het natuurlijk ook niet echt als de band met enige regelmaat van zanger (of zangeres) wisselt. De hier besproken dubbel cd is een reis door de tijd met Twelfth Night. In totaal komen er maar liefst zes (!) verschillende vocalisten voorbij. Er is voor gekozen om er gelijk dan maar een dubbel cd van te maken. De ene cd staat vol met studio opnames en de tweede schijf is gevuld met ruim een uur aan allerlei uniek live materiaal.
Voor de liefhebbers zijn er twee periodes waar het meest tevreden op teruggekeken wordt. De eerste is met zanger Geoff Mann die in 1981 de groep komt versterken (terwijl hij in 1979 al eens op vrijwillige basis met de band optrad!) en eind ’83 tijdens de voorbereidingen op het album “Art & Illusion” de band min of meer in de steek laat. De opvolger van Geoff Mann was destijds redelijk snel gevonden in de persoon van Andy Sears, die de andere interessante periode van Twelfth Night van vocalen laat voorzien. De grootste aandeelhouder op deze dubbel cd is echter Martyn Watson. Deze zanger / bassist was de opvolger van de door ontbrekend succes teleurgestelde Andy Sears. Zijn vocale kwaliteiten zijn maar liefst op negen van de in totaal achtentwintig nummers te horen. Verwacht geen ‘best of’ want die heeft de band onder de naam ‘Collectors Item’ tenslotte al. Neen, het is stuk voor stuk onuitgebracht werk, dat nimmer op cd is verschenen.
De bijdragen van Geoff Mann zijn erg opmerkelijk te noemen. Zowel op het studiogedeelte als op de live variant zijn nummers te vinden die Mann inzong, waarvan de bedoeling was dat deze op het album “Art And Illusion” terecht zouden komen. Nu is dat laatste uiteindelijk ook het geval geweest ware het niet dat nieuwbakken zanger Andy Sears ze destijds voor zijn rekening nam, gezien het vertrek van Geoff Mann. Het is leuk en interessant om ook deze versies eens te horen al blijf ik de door Sears ingezongen partijen wel prefereren boven die van Mann. Nu weet ik dat ik menig gevoelige snaar zal raken, maar Andy Sears kan bij mij nu eenmaal op meer sympathie rekenen dan de helaas zo vroeg gestorven Geoff Mann. Al wil dat niet zeggen dat Sears niks verkeerds bij mij kan doen. Zo zijn de live nummers die van hem op deze cd staan geperst (drie in totaal) qua geluid het beste wat de live cd te bieden heeft. Enkel heeft Andy Sears de neiging om nogal eens schreeuwerig over te komen, hetgeen de live gebrachte liederen beslist geen goed doen. Ook het, in mijn ogen, magnus opus van de groep Take A Look ontkomt niet aan deze gril. Het erg sfeergevoelige nummer wordt van de nodige intensiviteit ontdaan door de luidruchtige en overdadig aandoende zang van Andy Sears.
Leuk om te horen zijn de bijdrages van de Amerikaanse zangeres Electra (achternaam McLeod). De echte Twelfth Night verzamelaar kan al een aantal nummers bezitten van een in 1980 uitgebracht cassettebandje, maar op een gedigitaliseerd medium verscheen het nimmer. De kwaliteit van het gebodene valt zeker niet tegen al moest de band het uiteindelijke Neo-prog geluid nog wel vinden. De bijdragen van Martyn Watson vallen vooral op door het hoge pop gehalte. Ook hier moet ik concluderen dat het niet slecht is maar echt warm of koud word ik er nou ook weer niet van. Gezien de belangstelling voor Twelfth Night tijdens de laatste jaren van hun bestaan was ik daarin niet de enige.
Al met al een leuke verzamelaar die de evolutie van een Neo-progband met de nodige problemen goed in beeld brengt. De kwaliteit van de live registraties zijn nogal wisselend en dan doel ik vooral op het geluidstechnische verhaal want met de muziek op zich is weinig mis. Als je een startend Twelfth Night verzamelaar bent, zou ik niet met deze verzamelaar beginnen, eerder met de geremasterde versies van “Art And Illusion”, “Fact and Fiction” of “Collectors Item”. Voor de die-hard Twelfth Night verzamelaar is deze uitgave echter een must.
Sander Kok