UlverAlbum

‘Langzaam’ wordt door menigeen onterecht als synoniem gezien voor slaapverwekkend. Nochtans kan een sloom tempo juist een zeker gewicht toevoegen aan muziek, waardoor kleine mutaties als intense wendingen aanvoelen. Dit is ook het uitgangspunt achter een drone: een aanhoudende toon die spaarzaam wordt bijgesteld.

De composities van deze liveplaat hebben eenzelfde soort natuur. Je zou ze kunnen vergelijken met een Béla Tarr-film: langgerekte sfeerbeelden met spaarzame, subtiele variaties. Daarnaast geeft de band in het begeleidende boekje aan dat ze het podium betraden met slechts een grof uitgangspunt als muzikaal wapen, de rest is al improviserende uitgewerkt. Het is niet de eerste keer dat Ulver imponeert met geïmproviseerde muziek. Op “ATGCLVLSSCAP” bewezen de Noren al te kunnen improviseren. Dat album mist echter het sluimerende gevoel van dit concert. Deze liveshow ligt qua sfeer meer in het verlengde van het album dat de heren samen met Sun O))) hebben opgenomen – “Terrestials” – maar dan een paar graden dreigender. Zo opent True North met een bedrukkende, klamme lucht die de luisteraar geleidelijk bedwelmt en uiteindelijk verstikt. De anticipatie voor een uitbarsting ligt van meet af aan verstopt in de onverbiddelijk tonen die aan artiesten als Deathprod en Lustmord doen denken. Zowel traag als tragisch, alsook consequent impactvol. Het is de zuiverste drone op deze plaat.

Op de andere nummers bekleedt de percussie namelijk een opvallendere rol. Zo geven de tribale drums op Blood Fire, Woods, Diamonds de muziek iets prehistorisch: alsof sprake is van een sluimerend kwaad dat zo oud is als het universum. De schakering van snijdende elektronica en pulserende percussie heeft wat weg van Oneida. Als na een goede tien minuten het tempo toeneemt, is het smullen geblazen, aangezien de trompetachtige synthesizers het nummer doen aanvoelen als een soort dodenmars met als eindbestemming heerlijk hypnotiserend drumwerk. Het hoogtepunt van dit concert is daarentegen Twenty Thousand Leagues Under The Sea. Evenals True North begint deze composities met laagjes aan trage, bedrukkende elektronica, maar al snel is daar de percussie die als een hartslag ritme geeft aan dit muzikale monster. De klanken hebben hier een raar soort zwoelheid. Ze bezweren de luisteraar. De voornoemde synthtrompetjes zijn ook hier aanwezig en zorgen voor een hypnotiserend effect dat als een demonische bezetenheid culmineert in een grommende, gruizige extase. Ervaringen als deze behoren tot het beste werk van deze band.

Vergeleken met de drie meesterlijke nummers die daarvoor komen, valt enkel Exodus ietwat tegen. De lucht wordt hier opengebroken, hetgeen leidt tot een mooi ruim middenstuk en een heerlijke spacy conclusie. Het klinkt haast als een vermenging van Pink Floyd met de latere werken van Earth. Hoewel deze compositie aangenaam is, mist het de granieten impact van wat daarvoor kwam. Op dit punt voelt het livealbum net iets te langgerekt aan. Het is maar goed dat de band één nummer van het concert, waarbij ze zelf aangeven dat er te weinig gebeurde, niet op plaat heeft gezet, aangezien deze vier composities zo een mooie eenheid vormen die op precies het juiste moment eindigt.

Er is verder weinig in te brengen tegen dit album, hoewel de muziek wel met een gebruiksaanwijzing komt. De composities richten zich op sfeer en zijn hierdoor rechtlijnig in hun opbouw. De nummers zijn langgerekt. De plaat duurt verder ruim een uur, waardoor dit geen lekkernij is die snel kan worden weggeslikt. Het is een ervaring waarbij je als luisteraar welhaast wordt gedwongen om het als roes te ondergaan. Het is in dat opzicht interessant dat dit soort geïmproviseerde muziek op twee manieren overtuigt: enerzijds is daar de massieve sfeer die zelfs bij de eerste luisterbeurt aangenaam is, hoewel de composities nog steeds overkomen als een uniforme stroom, anderzijds bemerk je na een paar keer luisteren kleine interacties die zelfs na vele luisterbeurten de spanning verhogen. Het toont in elk geval een band die goed op elkaar is ingespeeld. Hoe kun je anders zo’n sterke liveplaat creëren?

“Drone Activity” bevat kortom overrompelende muziek die langzaam doch gestaag kippenvel opwekt. De luisteraar mag veel bezwerende klanken verwachten. Het zijn vier bedrukkende doch zwoele stampedes met een beklemmende, massieve conclusie. Rete-intens en intrigerend! Dit zal niet ieders gading zijn, maar desalniettemin is deze liveplaat ronduit meesterlijk!

Luke Peerdeman

CD:

LP: