Univers ZeroAlbum

Univers Zero geldt zonder enige twijfel als één van de belangrijkste vertegenwoordigers van de “Rock In Opposition” (R.I.O.) beweging, die halverwege de jaren zeventig van de vorige eeuw ontstaat. Het avant-gardistische ensemble uit België is legendarisch voor zijn onheilspellende en verontrustende muzikale interpretaties, welke meer dan eens uitmonden in een huiveringwekkend geluid, dat ooit zeer treffend omschreven is als “kamermuziek voor de Apocalyps”.

De karakteristieke benadering van duistere en sierlijk fraaie kamermuziek komt voort uit een unieke instrumentatie gecombineerd met dreigende gotische voorstellingen, elementen van Europese folkmuziek (vaak uit de Middeleeuwen), de kracht en intensiteit van rockmuziek en door een aanpak van componeren die sterk geïnspireerd is op de avant-gardistische klassieke componisten uit het begin van de twintigste eeuw.

Dit ongekende allegaartje resulteert in composities waarin voortdurend een nieuwe, energieke en uitzonderlijke fusie van rock met klassieke muziek nagestreefd wordt. In zijn dertigjarige bestaan verruimt en doorbreekt Univers Zero dan ook op deze manier welhaast continu de grenzen tussen deze twee muzieksoorten, waarbij het gezelschap een geluid voortbrengt dat zowel artistiek als temperamentvol klinkt, doch altijd vooruitstrevend is.

Op zijn vorige album “Rhytmix” (2002) citeert Univers Zero veelvuldig uit zijn eigen, rijke verleden, waarbij de muziek een geslaagde integratie tot stand brengt van de voornamelijk akoestische benadering van de eerste albums en de meer elektronische aanpak op de latere platen. Met “Implosion” borduurt de band feitelijk verder op deze formule. Omdat de groep dit keer echter wat meer aandacht voor de akoestische werkwijze heeft, klinkt dit album als een ietwat beschaafdere en meer ingetogen variant op platen als “1313” of “Heresie”.

Met dit album distantiëren de avant-gardisten zich enigszins van het onheilspellende en dreigende geluid dat hen beroemd gemaakt heeft. Door het interpoleren van elementen uit de symfonische rock en zelfs uit de jazz(rock), klinken de zestien composities ietwat geanimeerder en opgewekter dan voorheen. Deze nieuwe aanpak zal wel eens meerdere muziekliefhebbers tevreden kunnen stellen, want dit maakt het album ’toegankelijker’ voor de gemiddelde progrock-fan. Dit gaat echter niet ten koste van de grote schare oude fans van Univers Zero, want “Implosion” bevat voldoende typerende elementen voor deze, met recht, veeleisende doelgroep.

De muziek op “Implosion” doen mij wisselend denken aan Art Zoyd, Béla Bartók, Birdsongs Of The Mesozoic, King Crimson of Magma, maar blijft onmiskenbaar Univers Zero. De zestien nummers zijn bondiger en afwisselender dan ooit. Daar ligt zowel de kracht als zwakte van deze plaat. Het album telt immers met Falling Rain Dance, Partch’s X-Ray, Rapt D’Abdallah, La Mort De Sophocle, Temps Neuf, Mellotronic, Variations On Mellotronic’s Theme en Méandres slechts acht stukken die boven de drie minuten klokken. Terwijl de kortere stukken de onheilspellende sfeer van het album perfect in stand weten te houden, komt de plaat hierdoor wat fragmentarisch over.

De kracht van Univers Zero ligt verscholen in zijn talent om middeleeuwse folk, instrumentale progressieve rock en avant-gardistische klassiek met een toefje jazz(rock) en -het handelsmerk van het gezelschap- een onheilspellend gevoel te vermengen tot een uitzonderlijk samenraapsel. Met het moderniseren van hun eigen geluid bewijzen Daniel Denis en consorten op “Implosion”, dertig jaar na de oprichting, dat ze zich nog steeds blijven ontwikkelen, vernieuwen en experimenteren in het grensgebied tussen rock en klassiek.

“Implosion” is een regelrechte aanrader voor de wat avontuurlijk ingestelde liefhebber van de wat avontuurlijk ingestelde progressieve muziek. Het is zonder aarzeling een buitengewoon plezierig en volwassen werkstuk van enkele meestermuzikanten uit Wallonië. Geef dit opmerkelijke collectief een kans en je zult, evenals ondergetekende, aangenaam verrast worden!

Frans Schmidt