Univers ZeroAlbum

Een tussendoortje, meer niet. Zo zou je dit album van Univers Zero eigenlijk kunnen bestempelen. Want in 2010 zal “Clivages” volgen en zelfs hun allereerste dvd.

Maar toch laat Univers Zero tussendoor, om het wachten te korten (want al sinds 2007 staat op de website te lezen dat het nieuwe album binnenkort komt) voor de fans, nog even dit op ons los. Aan mij de taak om te oordelen of het hier om een waardeloos tussendoortje gaat of om een erg interessant document waarmee iedere fan blij is.

Vooreerst een misverstand uit de wereld helpen. Want ondanks de naam van de plaat “Relaps – Archives 1984 – 1986” gaat hier eigenlijk niet echt om een archiefplaat met bijvoorbeeld demoversies van bekende nummers of b-kantjes, maar gaat het hier over een heuse liveplaat (van optredens in 1984, 1985 en 1986, dat spreekt voor zich). Dat maakt het geheel al meteen even wat interessanter, want Univers Zero blijkt een erg goede livereputatie te hebben, heb ik me laten vertellen. En de periode waar het album uit plukt, is wat mij betreft een erg boeiende periode. Dit waren voor de band erg moeilijke jaren. Bandleider Denis was vaak ook bezig met andere projecten zoals Roger Trigaux’ Present of Thierry Zaboïtzeffs Art Zoyd, toetsenist Andy Kirk verliet de band (en kwam weer terug), fagottist en hoboïst Michel Berckmans had de band verlaten. Dit laatste gaf de band ook de gelegenheid om een wat ander geluid te verkennen, wat te experimenteren. En dat alles heeft toch enkele (twee maar om eerlijk te zijn) zeer sterke albums opgeleverd en dus ook sterke liveperformances.

Het zal niemand verbazen dat de tracklist van dit album dan ook vooral uit “UZED” en “Heatwave” geput heeft. De liefhebbers van deze periode, en dat blijken er nogal wat te zijn, kunnen dan ook hun hart ophalen. Deze plaat is absoluut voor hen. Maar uiteraard niet alleen voor hen, tenslotte is een live-album van Univers Zero altijd wel een belevenis.

Deze “Relaps” is ongeveer chronologisch opgebouwd: de eerste vier nummers komen uit 1984, ten tijde van “UZED”. Vooral Parade is echt zeer krachtig gebracht, en voor mij veel beter dan op het eigenlijke album. Maar het interessantste op kant a (voor de nostalgici onder ons) van dit album is zonder meer het nooit uitgebrachte nummer Ligne Claire. Hier slechts vertegenwoordigt in een halve versie, want Denis was van mening dat de tweede helft van het nummer slecht en overbodig was. Ik kan daar niet over oordelen, maar kan wel zeggen dat er in Ligne Claire enkele leuke ideeën zaten die verder uitgewerkt konden worden wanneer ze het op plaat zouden zetten. Maar live klinkt het wel erg energiek.

Op naar het tweede gedeelte dan die wordt gevormd door optredens uit 1985 en 1986 wanneer Univers Zero een septet geworden was door onder meer de terugkeer van Andy Kirk en Patrick Hanappier. Emanations, een nummer dat nog van het album “UZED” komt, opent dit tweede gedeelte met een bijzonder mooie versie. Extra speciaal aan het concert is dat dit zowat het laatste concert is dat ze deden voor ze aan hun dertien jaar lange pauze begonnen. Maar muzikaal gezien vind ik persoonlijk het volgende gedeelte het interessantste op dit album. En dan voornamelijk vanwege Heatwave en The Funeral Plain, die toch geboekt staan als twee van Univers Zero’s sterkste nummers. Vooral de uitvoering van The Funeral Plain is echt fenomenaal te noemen, de studioversie verdwijnt hierdoor in het niets. Leuk is ook dat dit van een optreden komt dat in België gegeven werd. Jammer dat ik er niet bij kon zijn, (ik was net 21 dagen oud toen) want dit is een erg energieke Univers Zero die we hier bezig horen, dit was een band in topvorm.

Ik moet eerlijk toegeven, ik prefereer de eerdere incarnatie van Univers Zero, die van de eerste drie albums, tegenover degenen die we hier aan het werk horen. Maar deze “Relaps” heeft mij meer dan ooit overtuigd van de kwaliteit, zeker live, van deze incarnatie. En als dat kan, dan kan er maar één conclusie volgen. “Relaps” is meer dan gewoon zomaar een tussendoortje. Dit is een verdomd sterke liveplaat uit de jaren ’80. Nieuwe fans zal de band hier waarschijnlijk niet mee aantrekken, maar voor de fans van dit soort muziek is dit een absolute must-have.

Peter Van Haerenborgh