Trude Eidtang, voormalig zangeres van het Noorse White Willow komt in 2012 met het project When Mary, en die muzikale formatie is volledig rondom haar persoon geformeerd. De nummers op het korte album “7summers&winters” zijn voor Eidtang en de muzikanten binnen het project voornamelijk een experiment met pop en triphop getinte invloeden. De cd blijft relatief onbekend in de wereld van progressieve rock, gedeeltelijk door de gekozen elektronische stijl in de composities. Opmerkelijk genoeg krijgt het ook weinig aandacht in de genres daar om heen, de cd is namelijk zeer geschikt voor liefhebbers van ambient muziek, maar bijvoorbeeld ook voor fans van Kate Bush, Tori Amos en een door Eidtang veel genoemde inspiratiebron: Eurythmics.
De band waarmee Eidtang dit album heeft opgenomen is ten opzichte van het vorige debuut rigoureus veranderd. Niet onbelangrijk voor het geluid op dat album was Rhys Marsh, die aan dit album voorbijgaat. Gitarist Christian Paulsen en toetsenist Vidar Uthaug zijn prominent actief binnen de band en persoonlijk schrijf ik de gedaantewisseling van de muziek voor een groot gedeelte op hun naam. Dit tweede album is een conceptalbum, gebaseerd op het boek “Faust” van Johann Wolfgang von Goethe. Tekstueel is het verhaal een monoloog tussen de drie karakters in het boek: Faust zelf, Gretchen en Mephisto, de duivel in het verhaal.
Een spiritueel, kunstzinnig en diepzinnig album, zo kan je in een korte zin dit nieuwe album omschrijven. Het is niet met een enkele luisterbeurt te doorgronden, maar dat lijkt ook absoluut niet de bedoeling van de band. Deze cd heeft een flinke rijping nodig en pas na meerdere luistersessies komen enkele indrukwekkende elementen naar boven. Ten eerste de excellente zang van Trude Eindtang, die een volkomen eigen geluid projecteert op de muziek die te omschrijven is als smaakvol en gedistingeerd. De Korg en Rhodes orgeltoetsen van Vidar Uthaug klinken vooral melancholisch, zoals we bijna traditioneel gewend zijn van Scandinavische progbands als White Willow, Paatos en Anekdoten. Daarbij gelijk een speciale vermelding voor de heerlijke interlude Ist Mir Das Grab. Het kerkorgel dat we horen is weliswaar een plug-in in het toetsenaanbod, maar klinkt bijzonder goed. Het contrast met het nummer Wings Of Wax is daarna erg verfrissend en met dat nummer hebben we waarschijnlijk de meest poppy en toegankelijke compositie van het album te pakken. Ook het karakteristieke toetsenspel in Out Of Spaces is de moeite waard te luisteren.
Centraal in de productie staat de zang van Trude Eidtang en haar geluid zorgt voor een kenmerkend aspect in de muziek, die wat doet denken aan de stijl van Kate Bush. Niet zozeer haar klank maakt de vergelijking sluitend, maar de stijlaanpak van de muziek in het art-pop genre. Ook de muziek van When Mary is experimenteel, artistiek, gotisch en een vleugje kunstzinnig. Een voorbeeld daarvan is de laatste song op het album: Postlude (Wo Ich Ihn Nicht Hab). Hier krijgen we een breed pallet van verschillende zangstijlen te horen van zowel Eidtang als van sopraan zangeres Line Nordvik. Als gastzangeres past Nordvik daarmee prima in het gevarieerde zangpallet op deze cd. Productioneel heeft de zang van Eidtang ook een kenmerkende stempel meegekregen. Het hangt als het ware boven de muziek, maar het geheel blijft gelukkig homogeen.
Hoewel Eidtang een uniek album heeft afgeleverd met een volkomen eigen identiteit, is de cd misschien minder toegankelijk dan “7summers7winters”, hoewel ook dit album zijn bijzondere schoonheid pas na meerdere luisterbeurten openbaart. Een weetje over “Tainted” is dat Eidtang in beginsel de doelstelling had het album op te nemen met slechts een strijkkwartet, hoorns en authentieke orgels. In een persoonlijk onderhoud met deze recensent vertelde Eidtang dat zij deze aanpak nog steeds voor ogen heeft en in een later stadium opnieuw wil opnemen.
Vooropgesteld, de liefhebbers van artistieke artrock hebben met deze schijf een prima werkstuk in de cd-kast, hoewel de progrock liefhebber met oogkleppen dit ongetwijfeld laat liggen. Toch adviseer ik iedereen dit eens te proberen, een verrassing ligt zo maar eens op de loer.
Ruard Veltmaat