Ex Tenebris. Latijns voor ‘Uit het Duister’. En om meerdere redenen een meer dan toepasselijke titel voor dit tweede album van het Noorse White Willow. Want na hun debuutalbum “Ignis Fatuus” uit 1995 en het daaropvolgende optreden op ProgFest 1995 beleefde White Willow één van zijn donkerste perioden waarbij de band zo goed als ten dode was opgeschreven. En terwijl het een na het andere bandlid wegliep werkte Jacob Holm-Lupo aan zijn gothic-project Ex Tenebris. Maar er lag dus ook nog muziek die voor White Willow geschreven was. Samen met de, eveneens achtergebleven, toetsenist Jan Tariq Rahman besloot Holm-Lupo daarom maar de twee projecten in elkaar te schuiven daarbij geholpen door een aantal gastmuzikanten.
Het resultaat is een album dat behoorlijk afwijkt van het debuutalbum. Dat album had nog al een wisselvallig karakter, niet alleen in kwaliteit en stijl maar met name qua sfeer. Dat die op White Willow’s tweede album duidelijk anders is komt natuurlijk ten dele door de nummers die geschreven waren voor het Ex Tenebris project (onder andere A Strange Procession… en …A Dance Of Shadows) die een donkere, gotische sfeer uitstralen. Maar het komt met name omdat de composities nu allemaal op het conto staan van gitarist Holm-Lupo.
Muziek die een sfeer uitademt die maar met 1 woord valt te omschrijven: Scandinavisch. Die beelden oproept van winterdagen waarin het nauwelijks licht word en mensen samen kruipen rondom om warme haardvuren. Waar verhalen worden verteld over lang vervlogen tijden en over het verlangen naar elkaars geliefden.
Muziek die probeert om met zo min mogelijk muzikale middelen zoveel mogelijk te zeggen. Een gevoel van onderdrukte emotie en kracht bekruipt mij bij iedere luisterbeurt weer. Soteriology is daarvan een perfect voorbeeld. Na een korte intro door klassieke gitaar en piano valt het hoofdthema te horen op orgel waarna de prachtige engelachtige zang van Sylvia Erichsen zijn intrede doet. Uiteindelijk komt het hoofdthema weer terug, wederom op orgel, maar nu subtiel begeleid door zachte Mellotronstrijkers.
Nergens op dit album wordt er een poging gedaan om door middel van instrumentaal kunnen indruk te maken. De tempo’s zijn over het algemeen dan ook traag van karakter. White Willow heeft echter goed begrepen dat een opgebouwde spanning ook zo zijn uitweg moet vinden zoals bijvoorbeeld in het middenstuk van Helen And Simon Magus waarin Holm-Lupo’s elektrische gitaar als een laserstraal door een donker toetsentapijt snijd met een toon die ergens het midden houdt tussen dat van Robert Fripp en Steve Hackett. Maar ook Rahman laad zich niet onbetuigd in dit gedeelte door zijn orgel eens lekker te laten ‘rochelen’.
A Strange Procession… is een stuk dat gedomineerd word door zwaar klinkende trommels en (wederom) donker toetsenwerk en als zodanig bij mij een beeld oproept van een sinistere begrafenisstoet. Het dient eigenlijk als een opmaat voor het daaropvolgende …A Dance Of Shadows waarin de, over het hele album subtiel opgebouwde spanning, zijn uitlaatklep vind. Maar alvorens we bij die uiteindelijke “verlossing” komen worden we nog wel getrakteerd op een mooie, snerpende synth-solo, een mooie gitaarsolo en uiteindelijk zelfs nog een solo op theremin (Klik voor meer info over dit intrigerende instrument). De zang van Sylvia Erichsen doet ons uitgeleide en brengt ons weer met beide voeten terug op aarde.
Qua productie is dit een bijzonder album omdat er een poging gedaan is om alles zo naturel mogelijk te laten klinken. Dit alles met de grootst mogelijk verschillen in dynamiek. En afgezien van het feit dat de manier waarop de drumpartijen zijn opgenomen, en die overigens ingespeeld zijn door Änglagård’s ex-drummer Mattias Olsson die zich hier behoorlijk op de vlakte houdt, mij niet helemaal bekoren kan en misschien even wennen is voor onze verwende oren, is dit een album dat een waar genot is om naar te luisteren.
White Willow treedt hiermee in de voetsporen van illustere mede-Noorderlingen zoals Änglagård, Anekdoten en Landberk. Kortom: prog met een herkenbaar retro-geluid waar in men de ruimte neemt om zijn eigen weg te zoeken. En met dit album stoot wat mij betreft White Willow dan ook definitief door naar het Walhalla van de Prog.
Christian Bekhuis
White Willow – Ex Tenebris (remaster 2024)
Het originele tweede album van White Willow “Ex Tenebris” is in 2024 opnieuw uitgebracht als geremasterde versie. De remaster is ondergebracht bij de huidige platenmaatschappij van de band, Karisma Records en is onderdeel van een voorgenomen rij van zes remasters van deze Noorse band. Verantwoordelijk voor de remaster van het album is bandleider, toetsenist en gitarist Jacob Holm-Lupo en die taak is bij hem in goede handen. De natuurlijke en dynamische wijze van de productie uit 1997 is op de nieuwe uitgave gehandhaafd gebleven, hoewel de remaster (bijna vanzelfsprekend) meer sprankelt dan het origineel. Ook de mastering van het album is aanzienlijk verbeterd, Lupo heeft sinds enkele jaren zijn eigen masteringstudio.
De nieuwe cover is visueel volledig in de trant van het origineel, twee vrouwenlichamen liggen in een cirkel met elkaars handen en voeten naar elkaar toe.
Ken je de band nog niet dan adviseer ik de remaster boven het origineel, voornamelijk wegens de verbeterde audiotechnieken en afspeelmogelijkheden. En check vooral ook de andere albums van White Willow, rijkelijk te vinden op deze site.
Ruard Veltmaat