Drake, William D.Album

In het dagelijks leven krabbel ik niet alleen stukjes over muziek, maar ook over boekjes. Een van de auteurs waar ik weleens iets over geschreven heb is de beroemde Ierse modernist James Joyce, vaak genoemd en veelvuldig ongelezen. Zijn complexe werken, waarin hij de limieten van traditioneel taalgebruik en verhaalstructuren opzoekt en doorbreekt, spreken vaak ook tot de verbeelding van progressieve muzikanten, die voor de rockmuziek iets soortgelijks willen bewerkstelligen. Zo begint het nummer 6:00 van Dream Theater met een stuk uit de verfilming van Joyce’s verhaal The Dead (1914), en zijn alle teksten van het album “In Glorious Times” van Sleepytime Gorilla Museum afkomstig uit Joyce’s onleesbare ‘roman’ “Finnegans Wake” (1939). Ook de Engelse muzikant William D. Drake, bekend als toetsenist van de onvolprezen cultband Cardiacs, gebruikt Joyce als een inspiratiebron voor zijn bijzondere nieuwe soloalbum, “The Rising Of The Lights” – wat mij nieuwsgierig maakte naar dit werkje.

“The Rising Of The Lights” is echter niet volledig opgebouwd rondom de figuur James Joyce – integendeel. Zowel muzikaal als thematisch kan het album alleen maar omschreven worden als een allegaartje: een rijke mix aan invloeden en ideeën is samengesmolten tot een eigenzinnige – en volstrekt eigen – stijl. De titel van het album is een oude verzamelnaam (volgens de Oxford English Dictionary voor het eerst in schrift gebruikt in 1630) voor een aantal luchtweginfecties (zoals laryngitis subglottica en laryngotracheobronchitis) die veelvuldig voorkwamen in stedelijke gebieden in de achttiende en negentiende eeuw. De titel is echter vooral uitgekozen op klank, en een album dat onder andere de regel “We love you, sexy Dragon” bevat, zal vast niet alleen over longembolie en andere luchtwegnarigheid gaan.

Zoals misschien al wel blijkt uit de voorgaande paragrafen probeer ik stiekem dit album te bespreken door vooral veel randinformatie te geven en de muziek een beetje in het midden te laten. Dat is niet omdat de muziek zo oninteressant is. Het tegendeel is waar: doordat de muziek zo excentriek is en er zoveel gebeurt, is het makkelijk om bij het beschrijven ervan op dwaalsporen te belanden. Enfin, terug bij de les dus: de muziek. Drake is een begenadigd pianist en de piano is zijn favoriete uitgangspunt voor zijn nummers. Mede hierdoor doet het album soms denken aan de vroege Discipline. of het solowerk van Matthew Parmenter, maar ook weleens aan Echolyn (zoals het eerste nummer Super Altar). Naast de piano en standaardinstrumenten als gitaar en drums gebruikt Drake een aantal andere toetseninstrumenten, inclusief de Mellotron (een fraai voorbeeld hiervan is te vinden in Homesweet Homestead Hideaway) en het door hemzelf ontworpen ‘Television Organ’ – een zoemende TV. Bovendien worden er nog verscheidene andere akoestische instrumenten gebruikt, zoals de hurdygurdy en verschillende blaasinstrumenten. Los van de voor de hand liggende prog-, psychedelica- en rockinvloeden heeft Drake zijn oor ook te luister gelegd bij Engelse folkmuziek, sea shanties en middeleeuwse klassieke muziek. Bijgevolg zijn de composities op “The Rising Of The Lights” tegelijk toegankelijk en complex, rijk doch open, ingetogen doch enthousiast, kinderachtig doch volwassen – een beetje als Gentle Giant. Veel preciezer, vrees ik, is de essentie niet over te brengen.

Wel moet er nog iets gezegd worden over de sfeer van het album. Hoewel het album swingt en zwalkt als een baardige zeeschuimer na een fles of twee rum, is de muziek niet uitsluitend feestelijk. Binnen de door hemzelf geschapen parameters weet Drake regelmatig een zeer mooie melancholische klank te vangen, zoals in het adembenemende mooie In An Ideal World, dat bijzonder mooi begint, fraaie zang bevat en dan opeens halverwege een hartverscheurend – doch geenszins melodramatisch – pianoloopje laat horen. Dit alles speelt zich af terwijl de luisteraar zichzelf niet aan het idee kan onttrekken dat hij bij een piratenconcert is – en toch past het allemaal perfect. Een vergelijkbaar verloop kenmerkt Ornamental Hermit, dat ook nog eens opgeluisterd wordt door prachtige basklarinet. De sfeer die Drake met zijn samensmelting van ogenschijnlijk onverenigbare elementen weet op te roepen is uniek.

Hoewel “The Rising Of The Lights” niet direct klinkt als de Cardiacs, is de esthetiek van de band wel terug te horen in dit solowerk. Net als het werk van die band is ook de muziek van William D. Drake bijzonder Engels. Ze omvat een wereld aan ideeën: alles kan en mag en niets is te gek (wat trouwens ook geldt voor het latere werk van James Joyce). Mijns inziens valt Drake met dit album in de categorie vroege Pink Floyd/Syd Barrett, Genesis en soortgelijke typisch Engelse artiesten. Zijn stijl is immers tegelijkertijd whimsical (een woord dat, veelzeggend, onvertaalbaar is) en nostalgisch, zonder dat dit elkaar in de weg zit. Dit malle, hilarische maar ook hartverscheurende album is dan ook volstrekt fascinerend!

Christopher Cusack