In Juni 2011 verschijnt het bericht dat de legendarische band Yes in het Concertgebouw de Vereeniging te Nijmegen komt optreden. Nou ben ik al sinds mijn jeugd een enorme fan van Yes en ligt Nijmegen op relatief korte afstand van mijn woonplaats, dus dat moet ik gaan meemaken. Ik herinner me nog heel goed de “Union” tour van Yes in een uitverkocht Ahoy, het uitverkochte concert van ABWH in hetzelfde Ahoy en een optreden op het Arrow Festival enkele jaren geleden. Maar nu deze band in een historisch mooi pand komt optreden is dat natuurlijk een must. De reden voor het concert is natuurlijk de promotie van het nieuwe album “Fly From Here” dat enkele maanden later verschijnt.
Ik had mijn kaartjes voor dit concert dus al lang voor het verschijnen van hun nieuwe album aangeschaft. En achteraf is dat maar goed ook. Na het beluisteren van het album, had ik geen hoog gespannen verwachtingen meer. Eerlijk gezegd vind ik het album tegenvallen en beluister ik alleen het titelnummer regelmatig. Maar zoals zo vaak, blijkt ook deze keer weer dat als je verwachtingen niet te hoog zijn, de uitkomst des te hoger uitvalt. Bij Yes geldt natuurlijk ‘adel verplicht’, maar dit concert krijgt van mij een dikke tien met een griffel en een zoen van de juf.
Om exact 20.20 uur, tien minuten eerder dan op de website van het concertgebouw aangekondigd, betreedt het vijftal Downes, Squire, David, White en Howe het podium om het veertig jaar oude Yours Is No Disgrace in te zetten. Een betere start met een ruim vijftien minuten durende uitvoering had ik me niet kunnen wensen. De mensen die normaal gesproken stipt op tijd komen, hebben dus al een voortreffelijke start gemist.
Alhoewel de huidige bezetting en het nieuwe album deden vermoeden dat veel van het album “Drama” gespeeld zou worden, zoals ook mijn collega Markwin in zijn recensie al suggereerde, blijkt dit (gelukkig) niet het geval te zijn. Het tweede nummer Tempus Fugit is het enige nummer dat deze avond van dat album gespeeld gaat worden. Naast de promotie voor het nieuwe album, is het toch vooral de oudere Yes-muziek die gespeeld gaat worden. Het veerigjarige jubileum van “The Yes Album” lijkt gevierd te worden. Het is natuurlijk ook geen geheim dat met het album “Fly From Here” wordt teruggegrepen op deze dagen van weleer. Zelfs Jon Anderson noemt het album ‘a bit dated…’ Deze avond wordt dan ook vooral een feest van herkenning.
Overigens zijn in het zo goed als uitverkochte concertgebouw alle leeftijdsgroepen zo’n beetje vertegenwoordigd. Voel ik me vaak op een progconcert een ‘ouwe lul’, nu was dat helemaal niet het geval. Je ziet op dit soort concerten vaak vader en zoon aanwezig, maar ik vermoed dat er vanavond opa’s en kleinzonen rond liepen. Yes is dus muziek geworden voor alle leeftijden. De concertzaal heeft een capaciteit van 1800 bezoekers. Dit zijn ongeveer evenveel bezoeker als op het laatste concert in Nederland in Heerhugowaard. Tijdens dat concert in 2009 werd de nieuwe zanger Benoît David voorgesteld. Toen misschien wat onwennig, maar nu is David geheel ingewerkt en heeft hij zijn plekje in de band duidelijk gevonden.
Het ‘nieuwste’ lid van Yes is de terugkerende toetsenist Geoff Downes. Downes die ook bij het album “Drama” deel uitmaakte van Yes, speelt alsof hij nooit is weggeweest. De speciale carréopstelling van zijn instrumenten, maken dat hij vaak met zijn rug naar het publiek staat, maar je kunt zo wel goed op z’n vingers kijken. Downes is recordhouder van het gebruik van de meeste toetsenborden in een show. Dit record heeft hij in Nijmegen niet verbroken, maar het is zeker indrukwekkend wat die man allemaal tevoorschijn tovert met zijn apparatuur. De camera boven zijn vele instrumenten maken dat je ook op het scherm kunt zien wat hij doet.
De overige drie leden zijn de oudgedienden bij Yes. Chris Squire, het enige bandlid dat sinds de oprichting in 1968 nog bij Yes rondloopt, zorgt met zijn basgitaar voor het typische Yes-geluid. Alan White, die in de beginjaren van Yes het stokje heeft overgenomen van Bill Bruford, bewerkt op professionele wijze zijn drumstel. En het oudste lid van de band is Steve Howe, die nog steeds op wonderbaarlijke wijze zijn gitaren weet te bespelen. De rust en schijnbare eenvoud waarmee deze man de mooiste solo’s uit zijn gitaar weet te halen is geniaal.
De meeste bands die een dubbele set, zonder voorprogramma, spelen nemen na een uur een kort pauze. Echter Yes heeft daar wat anders op verzonnen. Steve Howe mag solitair zijn nummers Solitaire van het album “Fly From Here” en The Clap van “The Yes Album” akoestisch ten gehore brengen. De rest heeft dan even pauze, maar het publiek wordt op een zeer bijzondere wijze bezig gehouden.
Na deze instrumentale intermezzo is het tijd voor het monsterstuk van het nieuwe album, het titelnummer Fly From Here. Dit 25 minuten durende nummer wordt daarmee wel een van de hoogtepunten van deze avond.
De show van Yes is sober te noemen en vooral gericht op de muziek en de psychedelische effecten op de projectieschermen. De livebeelden worden door middel van kleine camera’s op de microfoonstandaarden, boven de toetsen en het drumstel op het scherm geprojecteerd, vermengd met allerlei kleuren, vervormingen en verdraaiingen. Tijdens het titelnummer wordt het officiële filmpje, dat slechts 3:48 minuten duurt, meerdere malen herhaald. Dat herhalen is toch wel een beetje jammer.
Zoals te verwachten is het ook een relatief statisch concert. De bandleden hebben hun plek bij hun instrumenten en blijven ook staan waar ze staan. Soms mag er even naar voren gelopen worden bij een solo. Alleen jongeling Benoît David lijkt alle ruimte op het podium te mogen gebruiken en doet dat ook. Bij het laatste nummer voor de toegift Starship Trooper lijkt iedereen opeens rond te mogen gaan lopen. Zelfs Geoff Downes krijgt zijn Roland AX-7 omgebonden en komt vooraan bij het publiek staan. Geweldig!
Samenvattend kan gezegd worden dat dit weer een concert was dat bijgeschreven kan worden in de annalen. Liefhebbers van progmuziek, die dachten dat Yes uitgerangeerd was, hebben het mis. Ik heb in elk geval weer genoten van deze dinosaurus uit het verleden, deze mammoet in de prog. Een volgende keer zal ik niet meer twijfelen, dat beloof je!
Mario van Os