Zolder EllipsisAlbum

Tom Aldrich is een Amerikaanse componist en toetsenist. Na een studie aan het Haags Conservatorium vestigde hij zich in Amsterdam, waar hij zich sindsdien toelegt op een veelal geïmproviseerde mengeling van prog, avant-garde en jazz, met als grootste gemene deler de muziek van Frank Zappa. In 2019 nam hij met een paar goede vrienden in één week dit album op, dat begon als een poging om Zappa’s Synclavier-opus “Civilization: Phaze III” te ontleden. De plaat kwam eerst onder zijn eigen naam uit, met de titel “Zolder Ellipsis”, maar in 2022 bracht hij de plaat nogmaals uit, dit keer onder de bandnaam Zolder Ellipsis en met als titel “Entropy Override”.

Het centrale thema van de plaat is automatisering en de manieren waarop je daaraan kunt ontsnappen. Dat verklaart – tot op de zekere hoogte – het “robots versus zombies thema” van de hoes, Aldrich omschrijft de plaat zelf als “de klank van de pick-upnaald die uit de groef springt.” We zijn gewaarschuwd.

Uit de groef springen doen Aldrich en zijn mannen hier met grote passie; de muziek, die extreem hoog scoort op de RIO-as van de Metal-RIO schaal, stuitert alle kanten op. Luister maar eens naar plaatopener Craig Gets Reanimated, overigens een van de meer conventionele stukken van het album. Het geluid doet aan de prog uit de jaren 70 denken, met dat orgel en die zeer nadrukkelijk Fripperiaanse gitaar.

Op andere stukken van het album slingert de muziek nog veel meer tussen prog, jazz en psychedelisch hoorspel. In The Antidote Game lijkt het er bijvoorbeeld op dat sampler-artiest Ivo Bol de statische elektriciteit in de ruimte heeft gesampled en die gebruikt als ambiance. Ondertussen noedelen bassist Chad Langford en gitarist Sean Moran er wat doorheen, terwijl drummer Théo Lanau af en toe een klap op zijn drumstel geeft. Het heeft minder weg van muziek dan van heel slecht stemmen. Pas na vier minuten zet Lanau een ritme in en begint de muziek een beetje vorm te krijgen. Desondanks hoor je vrij voorin het geluidsbeeld nog heel de tijd bliepjes, brommetjes en hoogfrequente piepjes, waarschijnlijk ter illustratie van die vermaledijde automatisering.

Nou ja, het is, zoals ik in het verleden wel vaker heb gedemonstreerd, niet heel moeilijk om lacherig te doen over geïmproviseerde muziek. Op de beste momenten doet dit album me, misschien door het gebruik van elektrische piano’s, zelfs een beetje denken aan “Bitches Brew”, het klassieke jazz-rock album van Miles Davis, maar dan met witte ruis in plaats van trompet. Er zijn echter ook lange stukken op dit relatief korte album die me niet kunnen boeien. De negen minuten chaos op Android Coronation Ball kunnen misschien mooi tot uitdrukking brengen hoe het er waarschijnlijk aan toe zal gaan als een robot tot koning gekroond wordt, maar als die dag komt, doe ik oordopjes in.

“Entropy Override” is bij vlagen een geïnspireerd album vol geïmproviseerde jazzrock die progressief uitpakt, maar soms ook een beetje te weinig om het lijf heeft. Ik zou erg benieuwd zijn naar een vervolg-album, want je hoort het talent en de ambitie. Misschien moet Aldrich er een volgende keer iets meer tijd in steken dan een week.

Voor de liefhebber is er overigens op Bandcamp ook nog een plaat vol out-takes, “Elisions”. Daarop hoor je in hoofdzaak toetsenwerk en een beetje drums.