FromuzDVD

Fromuz is een band uit Tashkent, Oezbekistan. Deze dvd is een verslag van een concert in het plaatselijke theater in april 2005.  Fromuz maakt een soort jazz-rock met prog-invloeden, van Miles Davis en Steps Ahead tot King Crimson en Dream Theater.

Gitarist Vitaly Popeloff is duidelijk de grote man in de band. Zijn gitaar domineert het groepsgeluid en hij krijgt ook de meeste ruimte. In sommige opzichten is dat verstandig, toetsenman Albert Khalmurzayev is geen begenadigd toetsenist en dat wordt pijnlijk duidelijk in zijn belabberde solo’s. Aan de andere kant krijgen de drummer en de bassist wat weinig ruimte en dat is jammer, want zij doen heel aardige dingen. De bassist staat sowieso veel te zacht in de mix.

Eerst iets lelijks zeggen over Oezbekistan: deze dvd laat heel duidelijk de staat van het land zien. De nadruk ligt op kunnen en instrumentarium, zowel muzikaal als ook in de beeldtruukjes en de lichtshow. Men heeft álles uit de kast gehaald en dat is heel wat, maar omdat het ook allemaal tegelijk gebruikt wordt is het resultaat niet heel erg fraai. De lichtshow is tenminste een janboel die pijn doet aan de ogen. Het is, evenals een groot deel van de muziek, wat smakeloos.

De muziek laveert tussen bijzonder mooie stukken en extreem lelijke passages. Daartussen zit de meeste muziek, stevige, groovende rock-jazz met veel gitaargeweld. De themaatjes zijn niet heel bijzonder, maar de muzikanten (met uitzondering van de toetsenist) staan zeker hun mannetje. Dat wordt vooral duidelijk als de ingewikkelde breaks je om de oren vliegen. Bij tijd en wijle weten de heren daarmee indruk te maken.

De beste stukken zijn het wat wonderlijk getitelde Wax Inhabitants Town, dat een mooi dromerig begin heeft en een sprookjesachtig thema dat geheel verpest wordt door een vals en dweilerig stuk gitaarsynthesizer en Harry Heller Theater, een lekker rockend stuk met een prachtige gitaarsolo. Zo zitten er in de meeste stukken tijdens dit concert wel passages die de moeite waard zijn, lekker funky groovende of juist hoekige inventieve ritmes, mooie geluiden, grappige, wat oosterse sferen die je doen beseffen hoezeer Oezbekistan bij Azië hoort en – bij vlagen – indrukwekkend gitaarspel van bandleider Popeloff.

Je zou trouwens helemaal wensen dat Vitaly wat meer gewoon mooi gitaar speelde dan de hele tijd op de gitaarsynthesizer te pielen. Zo komt in het toch al wat wonderlijke Dual Ad Libitum, een showroom voor percussie-instrumentjes, een heel lelijk stuk voorbij met gesamplede stemmetjes die door de gitarist worden opgeroepen. Het is knap dat je het kan, maar het is nog knapper als je snapt dat het niets aan de muziek toevoegt en dat je het daarom beter weg kunt laten. Dat geldt ook voor veel andere passages, die uitpuilen van het lelijks dat de heren ten gehore brengen. Af en toe is het een rommeltje door de wat lukrake synthfrommels die voorbij komen. De muziek staat bol van de tegendraadse kakofonie, samples, computerdrums en valse solootjes met geluiden waarbij de kwint de boventoon voert, wat de duidelijkheid van de muziek niet ten goede komt. Erg nare muziek, zoals Familiarization Results, waar de toetsenist zo tegen de muziek in zit te hakken dat je er kriegel van wordt.

Tot overmaat van ramp kiest Fromuz voor een paar rare toneelstukjes. De band speelt de eerste vier nummers achter een zwart gaas, wat des te zinlozer is omdat de cameramensen zowel achter als voor het gaas kunnen filmen. Tijdens Gameplay Imitation halen de gitarist en de toetsenist dat gaas weg voor een raar mime-toneelstukje met een soort schaakstuk op een grote dobbelsteen. Zo vaag, je wil het niet weten. Muzikaal is het ook naadje. Tijdens de saaie en lang niet vlekkeloze akoestische gitaarsolo Remark # 12 zit de rest van de band op het podium aan een tafeltje wat te drinken en te babbelen.

Fromuz is geen onsympathiek bandje en hun eerste dvd maakt op punten zeker indruk. Er wordt strak en goed gespeeld, er zijn een paar verdienstelijke composities en de makers van de dvd hebben in grote lijnen gedaan wat er van ze verwacht werd: het concert laten zien. Toch is dit geen voldoende. Daarvoor zit er teveel dood hout in het muzikale struikgewas. De toetsenist moet zijn solo’s maar achterwege laten, de gitarist moet zijn ritmesectie wat ruimte gunnen en zijn gitaarsynthesizer spaarzamer inzetten en de band moet wat van dat gedoe weglaten. Gewoon spelen, jongens!

Heruitgave 2007:

In 2007 is de dvd opnieuw uitgebracht onder de titel “Audio Diplomacy”, deze keer op het label 10trecords. (http://www.10trecords.com/). Bij de heruitgave zit een audio-cd, waarop hetzelfde concert staat. Die cd is te prefereren, omdat er twee heel gekke stukken muziek niet op staan, Remark # 12 en Dual At Libitum ontbreken en omdat je de toneelstukjes nu niet kunt zien (maar gek genoeg nog steeds wel kunt horen…). Helaas ontbreekt ook de bas nog steeds, kennelijk heeft men in deze heruitgave geen reden gezien om de mix nog eens onder de loep te nemen.

Erik Groeneweg