iO Pages Festival 2012Concert

Sinds het tiende verjaardagsfeestje ProgdecenniO in 2006 organiseert Nederlands bekendste magazine op het gebied van progressieve rock, iO Pages, jaarlijks een festival. Werd dit evenement voorheen uitgesmeerd over meerdere dagen, editie 2012 vond plaats op één dag. Ik kan mij niet herinneren dat de bezetting ooit zo internationaal was getint met groepen uit Cuba, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en (uiteraard) Nederland. Maar er was meer dan alleen muziek. En dat maakt dit tot een van de gezelligste festivals in Nederland.

Aan de Cubaanse progband Anima Mundi de eer om kwart voor drie de aftrap te verzorgen. Gekscherend zei Carlos Sosa het gevoel te hebben dat het nog ochtend was. Na de release in 2010 van het derde album “The Way”, maakte de groep in 2011 voor het eerst de oversteek naar Nederland en Europa voor meer dan een handvol optredens. Door onder meer het succes van deze tour was de groep in 2012 voor bijna twee maanden terug in Europa. Een van de hoogtepunten van dit verblijf was een optreden op een podium met A-status. Anima Mundi heeft onder progliefhebbers in Nederland in korte tijd veel bekendheid verworven. Niet alleen door de puike muziek maar mede door de sympathieke en warme uitstraling van de groepsleden.

Doorgaans worden op festivals als deze (op papier) minder bekende groepen als eerste geprogrammeerd. Zo worden de bezoekers wat opgewarmd. Deze editie mocht zich gelukkig prijzen dat de zaal al gelijk figuurlijk in vuur en vlam werd gezet. Zonder twijfel ontving Anima Mundi deze dag het langste en meest ovationele applaus. Met nummers afkomstig van de drie studioalbums en een gloednieuw nummer (de set was identiek aan het optreden in de Lakei op 15 september 2012), maakten de Cubanen in vijf kwartier duidelijk dat de progwereld vanaf nu serieus rekening moet houden met Anima Mundi. De innemende zanger Carlos Sosa is niet alleen gezegend met een warm stemgeluid. Met zijn conversaties, ondersteunende mimiek en wijde armgebaren bracht hij gevoel en emotie van het podium over op het publiek. “Wij houden van jullie”, zei hij. Aan alles kon je zien dat hij dat meende. Naast zang nam hij ook ondersteunende toetsen en een vijftal percussie-instrumenten voor zijn rekening. In de rustige stukken luisterde het publiek ademloos toe. Gitarist Roberto Diaz pakte het anders aan en sprak vooral met zijn fantastische gitaarspel. Achter op het podium was het de fragiele en stille kracht Virginia Peraza die geconcentreerd en met veel gevoel haar medebandleden bij de hand nam. En met basgitarist Yaroski Corredera en drumkolos Manuel “Manolo” Govin staat er een solide ondersteuning die elke band zich mag wensen.

Hoogtepunt was het drumduel tussen Govin en Remco Engels van Mangrove in het instrumentale Tales From Endless Star. De door Engels bedachte act bracht zowel band als publiek in vervoering. Maar wat graag zien we Anima Mundi de komende jaren nog vaak terug.

Vervolgens was Knight Area, die ook zijn opwachting maakte op het festival in 2011, aan de beurt voor hun derde optreden op dit podium in een jaar tijd. Het gat na het vertrek van gitarist Mark Vermeule in het voorjaar van 2012 werd opgevuld door Mark Bogert (onder meer Penny’s Twisted Flavour). Bogert kon daarmee voor het eerst als ridder op een groot podium laten zien en horen wat hij in huis had. Het was onontkoombaar dat beide gitaristen met elkaar werden vergeleken. Niet helemaal eerlijk, want ondanks dat beide Marken liefhebbers zijn van het hardere werk, bestaat er live gezien en gesproken een verschil. Het werd deze middag duidelijk dat Knight Area met Bogert aan boord een stap in een iets andere richting heeft gezet. Natuurlijk klonken de nummers van de vier uitgebrachte albums bekend en is het nog steeds die aangename mix van Marillion, IQ en Genesis. Maar juist in de stevige nummers met veel gitaar heeft Knight Area met het spel van de technisch goed onderlegde Bogert een scherpere rand gekregen. Het is een tikkeltje ruiger, een snufje grover. Meer metal zo je wilt. Het bewijs daarvan waren de laatste minuten van vaste toegift Mortal Brow. Voor het overige weet je met Knight Area wat je krijgt. Elk jaar lijkt de routine te groeien en ook nu bleek dat er nog behoorlijk rek zit in de mogelijkheden van de groep. Met album nummer vijf in het vizier gaan ze dat bewijs leveren. De door Ryo Okumoto uitgereikte iO Pages Prog Award 2011 die de ridders na afloop ten deel viel, was dan ook een terechte beloning.

K2 (spreek uit als ‘K Squared’), onder leiding van Ken Jaquess, droeg in 2005 bij aan een stuk proghistorie met hun debuutalbum “Book Of The Dead”. Naast Jaquess maakt Spock’s Beard toetsen wizard Ryo Okumoto ook deel uit van de band. Heb je daarmee muzikaal gezien al geen kleine jongen in je groep, ook op het podium hoef je je doorgaans geen zorgen te maken dat er niets gebeurd. Al hield de vrolijke toetsenist van Japanse origine het vanavond rustig. Het was bij mijn weten het eerste optreden van deze groep in Nederland. Een groep die in een deels nieuwe bezetting speelde. Met een matig zingende nieuwe frontman Brent George (in de plaats van Josh Gleason) en Steve Poloni in plaats van Karl Johnson op gitaar zette K2 een degelijk, maar weinig imponerend optreden neer. De brille die de groep op hun tot nu toe uitgebrachte albums liet horen, werd live niet waargemaakt. De oorzaak zal hem liggen in genoemde bezettingswijzigingen.

DeeExpus (niet langer een project maar een heuse band) is opgericht door multi-instrumentalist Andy Ditchfield. De band werd in 2009 uitgeroepen tot ‘Best New Band’ door Classic Rock Society. Hun meest recente album “The King Of Number 33”, waaraan ook Nik Kershaw en Mark Kelly (Marillion) meewerkten, ontving positieve kritieken. Helaas achtervolgen bezettingwijzingen de groep al jaren. Meest recent is het vertrek van zanger Tony Wright en basgitarist John Dawson, nadat begin 2012 Marc Joliffe de groep al had verlaten. Aan de dikke snaren werd nu geplukt door Dave Anderson terwijl Andy Ditchfield naast gitaar nu alle zang voor rekening nam. Een deel van zijn gitaarpartijen zijn overgenomen door Michael McCrystal. De nieuwe gitarist leek vanwege zijn opvallende uiterlijk en schoeisel rechtstreeks weggelopen uit “Pirates Of The Caribbean”. Waar een deel van het publiek had gerekend op Mark Kelly op toetsen, wandelde Mike Varty (Credo, Landmarq, Shadowland) het podium op om de met een gehooraandoening kampende Kelly te vervangen. Om het circus compleet te maken nestelde Touchstone-drummer Henry Rogers zich op de drumkruk. Zo was het alsof DeeExpus deze avond de Britse prog vertegenwoordigde.

Ooit uitte ik forse kritiek op DeeExpus (Project) nadat de groep kort na enkele bezettingswijzigingen zo nodig een dvd moest opnemen (“Far From Home” uit 2009). Maar ook bij mij krijgt iedereen een tweede kans. En die werd een kleine drie jaar later voor een deel gegrepen. Je mag de groep de noodgedwongen wijzigingen niet aanrekenen. Men verdient eerder een compliment om een degelijk optreden als dit neer te zetten. De geroutineerde Ditchfield heeft een goede podiumpresentatie en gaat show niet uit de weg. Hij had het wel lastig om zang en gitaar te combineren. Dat bleek vooral wanneer hij de microfoon uit de standaard haalde. Zoals verwacht bestond het optreden uit de volledige vertolking van “The King Of Number 33”. De show begon met het lange titelstuk, maar ook ouder werk kwam aan bod, met als hoogtepunt Ptee en Greed.

Het Duitse Sylvan is al meer dan tien jaar een vaak en graag geziene gast in Nederland en dit Zoetermeerse podium. De grote doorbraak kwam met het album “Posthumous Silence”. Sylvan, vernoemd naar de god Sylvanus, god van de wouden en bossen, beklom met als meest recente album “Sceneries” in de bagage als slotact het podium. Dit dubbelalbum werd dan ook voor een groot deel gespeeld, aangevuld met een collectie van ’the best of’. Ook met Sylvan weet je wat je krijgt. De op het podium altijd goed geluimde groep verzaakt nooit en men gaat tot het uiterste. Met een zanger als Marco Glühmann en zijn wijze van zingen, wat enorm soepele stembanden vergt, vraag je je af of dat goed blijft gaan. En het ging maar net goed, want de ontspannen ogende zanger had deze avond hoorbaar moeite met de hoge vocalen. Moet Carlos Sosa (Anima Mundi) het ook hebben van mimiek, van Glühmann is het een van zijn handelsmerken. Daarnaast dook hij zoals we van hem gewend zijn met regelmaat op naast drummer Mattias Harder en toetsenist Volker Söhl.

Net als Glühmann is ook gitarist Jan Petersen een blikvanger. Het blijft razend knap wat een geluid de rossige Duitser in zijn eentje uit die zeven (!) snaren haalt. Dan weer gevoelig en klein, het andere moment bruut en hard zijn rechterarm traditioneel zwaaiend als een molenwiek. Deze avond bleek dat naast Anima Mundi en Knight Area ook Sylvan in staat is de cd-reputatie op een podium waar te maken.

Zoals ik in mijn openingsalinea al aangaf was er meer dan muziek alleen. De iO Pages Progaward 2011 werd uitgereikt aan Knight Area voor hun ‘vette krent’ “Nine Paths”. Verder werden de ruim 300 aanwezigen (waaronder Duitsers, Belgen en Fransen)  in de gelegenheid gesteld om onder het genot van een hapje en drankje te snuffelen in de diverse merchandise stands op het balkon of een praatje te maken met ‘loslopende’ muzikanten of een teamlid van iO Pages. Juist die elementen maken deze festivals tot een puur gezellige bijeenkomst van gelijkgestemden. Ik kijk nu al uit naar editie 2013.

Verslag: Hans Ravensbergen
Fotografie: Ard van den Heuvel