Mike Ratledge (6 mei 1943 – 5 februari 2025) was een van de oprichters en toetsenist van Soft Machine, de band die het landschap van de Britse progressieve muziek en jazz voor altijd veranderde. Zijn fuzzy orgelgeluid, knappe composities en grootse experimenteerdrift zorgden ervoor dat hij een van de meest opvallende muzikanten van zijn tijd werd. Ratledge speelde ook met Syd Barrett (bekend van Pink Floyd) en Kevin Ayers. Zijn invloed duurde voort, ook toen hij de muziek al lang verlaten had.

Etheridge schreef in een Facebook post: “Incredibly sad news that my great friend and Soft Machine legend passed away after a brief illness. Mike was the backbone of Soft Machine in the early years and a man with an absolutely incisive mind – a marvellous composer and keyboardist. A real renaissance man – so talented, cultured, charming – and a wonderful companion. We used to meet every few weeks for over 40 years – a treat for me. What a loss to all of us and his sisters and wonderful girlfriend Elena, who were with him at the end.”

Met zijn lange haar, snor en donkere bril was Ratledge het meest herkenbare lid van Soft Machine. Hij speelde bij de band van het debuutalbum in 1966 tot “Softs” in 1976, verreweg de meest invloedrijke periode van de band.

Ratledge werd geboren op 6 mei 1943 in Maidstone in Kent. Hij kreeg al jong een opleiding in klassieke muziek, de enige soort muziek die thuis gedraaid mocht worden. Op de Simon Langton Grammar School for Boys in Canterbury leerde hij Brian Hopper, Hugh Hopper en Robert Wyatt kennen. De Australische dichter en muzikant Daevid Allen bracht de vrienden in contact met jazz. Vanaf 1963 speelde Ratledge in het trio van Daevid Allen. Inmiddels ontstond er een lokale muziekscene, waarin ook mannen als Kevin Ayers en de toekomstige bandleden van Caravan te vinden waren.

Ratledge richtte Soft Machine in 1966 op met Ayers, Allen en Wyatt. Al snel speelde de band in de Londense undergroundtenten waar ook Pink Floyd te vinden was. Het kwartet nam een paar demo’s op, waaronder hun eerste single Love Makes Sweet Music. Tegen de tijd dat ze hun eerste album opnamen was Allen alweer verdwenen naar Frankrijk, waar hij zich zou gaan richten op Gong. Daarom werd de debuutplaat opgenomen als trio, met hulp van Hugh Hopper op basgitaar. In de daaropvolgende tournee door Amerika speelde Andy Summers gitaar, maar hij en Ayers verlieten snel daarna de band, waarop Ratledge verder ging met Wyatt en Hopper. Het drietal nam “Volume Two” op in 1969 en speelde ook op het solo debuut van Syd Barrett “The Madcap Laughs”.

Als pioniers van progressieve rock en jazz fusion had de band een alsmaar veranderende bezetting, met onder andere Karl Jenkins, Elton Dean, Allan Holdsworth en nog veel anderen. Ratledge verliet de band in 1976. Hij werkte daarna samen met Mike Oldfield en David Bedford en maakte soundtracks voor films, schreef voor commercials en theatervoorstellingen. Hij trad niet meer op.

Foto: Getty Images/Gijsbert Hanekroot/Redferns