Interview: Ruard Veltmaat

Deze recensent heeft als professie een culinaire achtergrond en is dus in staat een blinde soep helder te maken door het te clarifiëren. Die techniek komt soms ook van pas in mijn ‘bijbaan’ als recensent. Sommige artiesten lijken namelijk altijd een beetje vaag te willen blijven. Lekker wazig doen en dan maar hopen dat je opgepikt wordt, of gewoon niet. Inmiddels heb ik als Progwereldrecensent de nodige interviews verricht en daar zaten wel eens vaker mysterieuze muzikanten tussen. Wat dat betreft is Erlend Viken, de 31-jarige mastermind achter de Noorse band Soup niet veel helderder. Mijn eerste editie van het interview aarde uit in omslachtige antwoorden en vooral mysterie. Wat later omschrijft Viken het zelf wellicht op de juiste manier: “de naam van de band staat waarschijnlijk ook voor de status van het hele project. Een wazige soep. Ik wil mij vooral bezighouden met muziek en besteedt weinig aandacht aan de promotie van het geheel. Dat kost mij teveel tijd en ik ben daar ook niet geschikt voor”. Uiteindelijk na het nodige contact inclusief e-mail verkeer, kreeg ik toch de antwoorden die ik graag wilde horen en kon ik de ‘soup’ klaren. Een kennismaking met een onderbelicht artiest, Soup’s mastermind, Erlend Viken.

Erlend Viken, photo by Lasse Hoile

Hallo Erlend!

De eerste vraag is gelijk een confronterende vraag: hoe is het mogelijk dat we nog zo weinig hebben gemerkt van het bestaan van Soup?
Tja, dat is inderdaad een moeilijke vraag. Het heeft denk ik te maken met het feit dat onze muziek natuurlijk niet mainstream en voor de hand liggend is, maar ook aan het ontbreken van de juiste PR op de juiste momenten. Internationaal is het nooit echt gelukt veel bekendheid te krijgen, maar dat komt ook omdat het nooit echt de kans heeft gekregen, denk ik. Onze albums zijn altijd met een laag budget gemaakt en hangen soms letterlijk van goodwill aan elkaar. De cd’s zijn of in eigen beheer uitgebracht of bij een klein label waar nooit echt geld is voor promotie of een bijvoorbeeld een tour. Ook zijn wij nooit echt goed geweest in onszelf te organiseren. Ik ben zelf een muzikant die wil dat zijn muziek excellent is, maar ik ben absoluut geen strateeg die vooruitkijkt en sturing geeft aan het traject als een cd eenmaal klaar is. Neem nu dit interview en de recensies die je geschreven hebt over onze albums, die kwamen tot stand dankzij de aandacht van jou en Progwereld, niet omdat wij er zelf werk van maken. Gevoelsmatig zijn we ook afhankelijk van muziekliefhebbers verspreid over de hele wereld die elkaar vinden op muzieksites en forums. Ach, mijn goede vriend Hans Magnus ‘Snah’ Ryan, van de Noorse band Motorpsycho heeft eens gezegd: “goede muziek zal uiteindelijk zijn weg vinden”.  Hoewel het nu wel wat lang duurt, geldt dat ook voor Soup.

Ik moet eerlijk zeggen, jullie website verraadt  ook absoluut niet veel.
Klopt helemaal. Onze website is eigenlijk ook niet helemaal compleet, maar dat is één van de dingen die ons dus parten speelt in de promotie. Doordat ik al snel last heb van mijn schouders als ik teveel achter de computer zit, kom ik mede door desinteresse daar weinig aan toe. Een van de dingen die op onze wish-list staan. Het belangrijkste is dat je via de site wel onze cd’s kan kopen en dat de basisinformatie beschikbaar is.

Wanneer ben je voor het eerst muziek gaan beoefenen?
Al heel vroeg, toen ik vijf jaar oud was. Ik heb van mijn zevende tot mijn tiende verjaardag op een speciale muziekschool gezeten en later van mijn dertiende tot aan mijn vijftiende jaar nogmaals. Ook heb ik op een speciale privéschool voor muziek gezeten toen ik negentien was. Pas daar ben ik begonnen met het bespelen van allerlei instrumenten. Mijn hele leven al gaat gepaard met muziek en ik kan mij een leven zonder ook niet voorstellen.

Hoe en wanneer is de band ontstaan?
Ik ben begonnen met het ‘koken’ van de Soup in 2005. In eerste instantie was het een soloproject en tot en met “Come On Pioneers” was ik helemaal alleen verantwoordelijk voor de uitgebrachte ep’s en cd’s. Sinds 2008 spelen we ook live in diverse bandsamenstellingen. Vanaf dat moment bestaat de band ook uit vier bandleden die allen uit Trondheim komen. We leven niet van de muziek en hebben er allen een volledige baan bij, het is puur een hobby.

Soup bandfoto 1

Hoe zou jij zelf de muziek omschrijven?
Nou, dat doe ik liever niet.  Ik ben natuurlijk zelf niet objectief, dus de luisteraar kan dat altijd beter dan ikzelf. Ik hoop wel dat mensen over onze muziek kunnen zeggen dat het vooral emotioneel geïnspireerde muziek is. We spelen emotioneel bewogen en melancholieke passages, maar kunnen ook brute geluidsmuren optrekken. Zo vind ik zelf niet dat wij pure progrock maken, maar meer cross-over prog met elektronische en post-rockachtige elementen die soms tegen filmmuziek aanschurkt. Muziek die ik zelf erg mooi vind en ongetwijfeld een inspiratiebron voor mij is, is een ‘gemixte soep’ van  Pink Floyd, Sigur Rós, Sufjan Stevens, Mogwai en Radical Face. Maar eigenlijk ben ik wel benieuwd naar de reacties van de Progwereldlezers als ze kennismaken met onze muziek. In de loop der tijd zijn we wellicht een hele andere weg ingeslagen en horen zij andere invloeden. Ook ben ik wel benieuwd wat jij, Ruard, in de recensies over Come On Pioneers, Duun en Children Of E.L.B. schrijft.

Eén van de aspecten die jullie muziek uitdagend maakt is het gebruik van speciale elektronische effecten. Vooral op Children Of E.L.B. pak je uit. Wat gebruik je allemaal om dat voor elkaar te krijgen?
Ik gebruik denk ik wel honderden effecten. Eén van mijn hobby’s in de muziek is om met elektronische elementen te experimenteren, hoewel ik het graag gemengd zie gaan met traditionele instrumenten als gitaar, drums en basgitaar. Maar ik doe veel met de Mellotron, de microkorg en elektronische impulsen op de piano. Ook gebruiken we veel gitaaramps en mixen we de zang zo hier en daar. Het moet evenwichtig blijven, maar toch uitdagend, zoals je al stelt.

Desondanks gebruik je ook muziekinstrumenten als veel viool, cello en fluit en zelfs een kerkorgel?
Ja, in Playground Memories op het album “Children Of E.L.B.” gebruiken we een echt kerkorgel en een harmonium. Fantastisch om te bespelen.

De thema’s die veel voorkomen op de cd’s zijn vooral jeugd en kinderen in het algemeen. Hoe kijk je daar zelf tegen aan?
Zeker, dat klopt voor een gedeelte. Er zijn een heleboel thema’s die telkens terug komen in onze discografie.  Maar eigenlijk schrijf ik over allerlei thema’s. Over de maatschappij, het sociale stelsel en ga nog maar even door. Als artiest is het toch altijd wat vreemd om daar over te praten.  Je schrijft vanuit het gevoel en daar komen dan allerlei dingen uit. Kijk, we leven met zeven miljard mensen op deze wereld en soms is het heerlijk om als een soort van astronaut vanuit de ruimte neer te kijken op de problemen van onze aarde. Op het laatste album “The Beauty Of Our Youth” komen ook wat persoonlijke dingen om de hoek kijken. Wat dat betreft is het ook soms lekker therapeutisch om dingen van je af te schrijven in de muziek.

Jullie hebben nog nooit opgetreden in Nederland, of wel?
Nee. Helaas niet. Zonder klef te klinken staat dat echt hoog op ons lijstje. We weten dat er traditioneel veel progliefhebbers in Nederland verblijven, dus daar is echt een interessante markt voor ons. Maar zoals ik zei, we hebben gewoon nooit de juiste middelen in de muziekindustrie voor handen gehad. Daarnaast is het ons ook nooit gelukt om bijvoorbeeld een tour of optreden in het verre buitenland te regelen. Het heeft ongetwijfeld te maken met dat wij als bandleden te laks zijn om ons product op de juiste manier te promoten. Het enige contact wat wij af en toe met Nederlanders hebben,  is als er eens een product uit onze webwinkel wordt besteld. Gelukkig gebeurt dat nog wel eens.

Duun Cover

Wat kan je vertellen over het album “Duun”? Dat is een wat afwijkende project ten opzichte van de andere albums.
Ja, dat is een album dat geïnspireerd is op de Noorse schrijver Olav Duun. Het is meer een project naast de reguliere Soup albums en eigenlijk ook weer een soloproject. Ik heb alle instrumenten zelf bespeeld en ben daarin alleen geassisteerd door Jan Tore, onze bassist bij Soup en mijn broer schreef een gedeelte van de teksten. Alle teksten zijn gezongen in het Noors en is een lofzang over de Noors natuur en cultuur. Olav Duun schreef daar zelf ook graag over. Voorafgaand wilde ik alles opnemen met akoestische instrumenten die ook al  beschikbaar waren in 1900, maar om de juiste sfeer te bereiken, heb ik toch een Mellotron en basgitaar gebruikt. Eigenlijk is dat complete album in één week opgenomen. Een kwestie van de juiste flow.

Wat kan je vertellen over de samenwerking van Lasse Hoile, ook bekend van zijn samenwerking met Steven Wilson en Porcupine Tree?
Lasse is een goede vriend van mij sinds hij rond 2005 eens schreef dat hij een fan was van mijn muziek. Hij was ons toevallig al surfend tegengekomen op Myspace en eigenlijk was hij één van de eerste echte Soup fans. Ook heeft hij de covers van de laatste twee Soup albums gemaakt en zal dat waarschijnlijk altijd wel blijven doen. Althans, dat verteld hij me zelf vaak, hahaha!

We hadden het zojuist al even over jullie invloeden, heb je nog bepaalde cd’s die bepalend zijn geweest voor jouw muzikale ‘opvoeding’?
Albums die mij ongetwijfeld hebben geïnspireerd zijn: Mogwai met Young Team, Motorpsycho met Blissard, Bruce Springsteen met Born To Run, Meddle van Pink Floyd, Angelo Badalamenti met de soundtrack van Twin Peaks, Sufjan Stevens met Illinoise, The Devil en You and Me van Notwist, Sigur Rós met Takk, Queen met A Night At The Opera, Frengers van Mew, en ga nog maar even door… Allemaal hebben ze een onuitwisbare indruk achter gelaten en zijn ze op één of andere manier terug te vinden in mijn eigen muziek.

Wat kan je vertellen over jullie laatste album, “The Beauty Of Our Youth”?
Het is ons best ontvangen album tot aan nu en de reacties zijn erg positief. We hebben het album gedeeltelijk opgenomen in een oude kerk in Trondheim. We konden volledig belangeloos gebruik maken van een geweldig orkest, genaamd: Sør-Trøndelag Orkesterforening. De combinatie met een echt orkest is ons erg goed bevallen.

Soup in Symphony from soupsound on Vimeo.

Heb je nog plannen voor de toekomst?
Ja, we willen onze laatste album graag een keer opnieuw uitgeven en die te laten volgen door een uitgebreide tour. Of dat gaat lukken weten we nog niet, maar de plannen zijn er wel.

Heb je nog een boodschap voor de Progwereld lezers?
Ja zeker! Spread the word!We hebben echt een stukje promotie nodig en waarschijnlijk zijn de fans het meest effectieve middel. En natuurlijk zijn we een ieder dankbaar die ons in het verleden al gepromoot heeft. Volg ons op facebook, bandcamp en andere sites.

De Noorse band Soup