Interview met Erik Norlander (Rocket Scientists)

eerste druk: 28-06-2008
interview: Hans Ravensbergen
eindredactie: Hans Ravensbergen

Op zijn minst is Erik Norlander (van 1967) een bezige bij te noemen. Naast mede-oprichter en groepslid van Rocket Scientists, maakt hij deel uit van de begeleidingsband van zijn vrouw Lana Lane, heeft hij zijn eigen solowerk en groep, begeeft zich in het circuit van elektronische muziek (EM) met optredens op EM-festivals en vervult daarnaast gastrollen en sessiewerk voor andere groepen en artiesten. Zo langzamerhand heeft hij in het wereldje van de (progressieve) rockmuziek een aardige staat van dienst opgebouwd. Persoonlijk behoort hij tot mijn top 3 van favoriete toetsenisten. Het toetsenspel van de man heeft ook een herkenbaar geluid, iets wat ik zeer weet te waarderen. Aanleiding voor dit telefonisch vraaggesprek was de uitgave van de boxset “Looking Backward” van zijn groep Rocket Scientists. Ik vroeg Erik Norlander (EN) onder meer naar de afgelopen 15 jaar van deze groep, maar ook of we in 2023 een “Looking Backward Part Two” kunnen verwachten. Kortom het is niet alleen tijd om terug te kijken.

Wat is je relatie met Nederland Erik. Je spreekt en schrijft immers een beetje Nederlands?
EN: Ja, haha, mijn vrouw Lana (Lane) is half Nederlands en is in Friesland opgegroeid. Haar vader is Amerikaan, maar spreekt ook Nederlands, net als haar broer. Verder heb ik veel vrienden in Nederland. Verder zijn twee jongens (Peer Verschuuren en Ernst van Ee, HR) in mijn eigen groep natuurlijk Nederlands.

Is de volgorde van de cd’s op “Looking Backward” bewust gedaan? Ze zijn immers genummerd van recent naar oud.
EN: Ik ben blij dat je het hebt opgemerkt. Het is bewust gedaan, refererend aan de titel “Looking Backward”. Cd1 is dan ook “The 2007 Sessions” en cd 4 “Earthbound” uit 1993.

Opvallend zijn je uitgebreide ‘notes from the producer’s desk’ die je bij elk album schrijft. Wat is daarvan de reden?
EN: Ik ben daar eigenlijk (pas) in 2000 mee begonnen toen we de hele backcatalogus van Lana Lane uitbrachten. Veel fans wisten, behoudens de muziek, eigenlijk niet zoveel van Rocket Scientists af. Het is iets wat vroeger in de zestiger jaren wel vaker werd gedaan. We krijgen er ook veel positieve reacties op, de mensen waarderen het. De “Looking Backward” boxset gaat 15 jaar terug tot 1993. Inmiddels is er zoveel gebeurd met de muziek en de groep. Ook wilde ik dat “Looking Backward” helemaal op zichzelf staat, dus niet zomaar een verzamelbox. Mensen die nog nooit van ons gehoord hebben moesten met “Looking Backward” in een keer helemaal op de hoogte zijn van de hele geschiedenis. Samen met “Revolution Road” heb je in één keer de hele catalogus van de groep inclusief de hele geschiedenis compleet. De ‘liner notes’ vertellen dan ook het hele verhaal.
We wilden ons er bovendien niet makkelijk van af maken door alle cd’s maar bij elkaar te stoppen (lees hierover meer in het Progvizier van “Looking Backward”).

Om bij het begin te beginnen: hoe is het destijds met Rocket Scientists allemaal begonnen?
EN: Het begon allemaal op ‘Highschool’ toen ik 16 jaar was. Ik ontmoette daar Mark McCrite die 17 jaar was, we zaten in dezelfde klas en deden dezelfde studie (Europese geschiedenis, HR). We hadden ook dezelfde muzikale smaak (King Crimson, E.L.P., Yes, Pink Floyd, Procol Harum). Ik had toen al een groep (Rocket Scientists) waarvoor Mark het geluid deed. We gingen samen naar de universiteit (UCLA) en woonden ook een tijdje bij elkaar. We zijn toen wat demo’s gaan opnemen. Ik heb toen wat groepsleden vervangen, Mark kwam erbij zodat we in eerste instantie een vijfmansgroep waren. Vervolgens verliet de één na de ander de groep waarna Mark en ik overbleven. We herschreven wat nummers en namen weer wat demo’s op die uiteindelijk op “Earthbound” terecht zijn gekomen. Ik ken Mark op dit moment dus al 25 jaar en zo lang spelen we ook al samen.

Wat is je favoriete nummer op “Earthbound” en waarom?
EN: Oef, dat is moeilijk (Erik moet lang nadenken, HR). Mijn favoriete nummer is Pythagoras, een heel kort instrumentaal nummer. Het gaf eigenlijk de richting aan die Rocket Scientists muzikaal wilde gaan. In die jaren (1990 – 1993) lag de progressieve rock in Amerika helemaal op zijn gat. Net als de meeste groepen waren ook wij op zoek naar een platenlabel waar we onze demo’s met al die prognummers aan kwijt konden. Om het toch enigszins aan de man te krijgen brachten we ook wat invloeden van popmuziek in de nummers. Pythagoras was een erg kort (57 seconden, HR) progressief nummer, het was zo kort dat de liefhebbers van popmuziek het geeneens begrepen (we lachen beiden, HR). Toen we in 1997 voor het eerst gingen toeren openden we met dit nummer. Gaandeweg werd het nummer steeds langer en groeide uiteindelijk uit tot Pythagoras Unbound wat op “The 2007 Sessions” staat. Het nummer is dan ook een goed voorbeeld van hoe onze muziek zich in al die jaren heeft ontwikkeld.

Dus over 10 jaar duurt Pytagoras een minuut of tien?!
EN: Dat kan best welk eens kloppen, haha.

Het album “Brutal Architecture” is nooit bewust gepland. Hoe is het album ontstaan?
EN: We werden na “Earthbound” benaderd door platenmaatschappijen die wilden dat we onze muziek gingen aanpassen. Dat wilden wij juist niet, we wilden doen wat wij goed vonden. We hebben “Earthbound” toen zelf in eigen beheer uitgebracht, waarvan er enkele exemplaren in Europa terecht kwamen. Mensen reageerden toen unaniem dat we een echte progrock groep zijn, maar dat het zo commercieel en beheerst klonk met korte gitaarsolo’s. Naar aanleiding van deze reacties zijn we nieuwe nummers gaan schrijven voor “Brutal Architecture”, die ook wat langer waren. Dus op die plaat duurde het wat langer dan 30 seconden om bij het refrein aan te komen.

Hoe zijn de Darkwater nummers eigenlijk ontstaan, waar gaan ze over en waarom hebben deel 1 en 2 geen subtitel?
EN: laat ik bij het begin beginnen. Als toetsenist en synthesizerspeler wilde ik een groots vol geluid neerzetten wat ook nog eens een beetje ‘spacy’ moest klinken. Voor mij moest dát het geluid van Darkwater zijn. Het moest ook weg hebben van het geluid van de oceaan. Op deel twee wilde ik wat meer een geïmproviseerd geluid hebben. Tijdens onze concerten in 1997 speelden we ze live en werden deze nummers ook heel goed ontvangen. Toen Lana Lane in 1998 doorbrak openden we haar shows ook altijd met deze nummers.

Toen we gingen schrijven voor “Oblivion Days” wilden ik voortborduren op de Darkwater-nummers. Vanaf dat moment ben ik dan ook de subtitels gaan geven om het nummer en de sfeer wat meer te omschrijven. Dus eigenlijk is het geen kwestie waarom de eerste twee delen géén subtitels hebben, maar waarom de andere delen dat wél hebben, haha. De Darkwater-nummers op “Oblivion Days” hebben ook hele andere thema’s, vandaar.

Ik vind de muziek op “Oblivion Days” persoonlijk nogal een stuk steviger dan “Earthbound” en “Brutal Architecture” Ik hoor ook andere invloeden. Ben je het met me eens en kan je vertellen wat daarvan de reden is?
EN: Dat ben ik helemaal met je eens. Het was het eerste album wat officieel in Europa is uitgebracht. In mijn jonge jaren luisterde ik graag naar Rush, Rainbow en Deep Purple. In de periode dat ik “Oblivion Days” schreef, luisterde ik veel naar Europese progmetal groepen, met invloeden van progrock uit de zeventiger jaren en heavy metal uit de tachtiger jaren. Ik wilde dat geluid toen inbrengen in de muziek van Rocket Scientists. In tegenstelling tot “Brutal Archtecture” vind je op “Oblivion Days’ dan ook heavy gitaarwerk. Een grote verandering dus met al die gitaarriffs zoals op Aqua Vitae, Banquo’s Ghost en Space 1999. Het was eigenlijk een experiment wat best goed is uitgepakt.

Je was in die periode toch ook betrokken bij Ayreon? (Een gevoelige vraag gezien het feit dat Erik Norlander en Arjan Lucassen niet als vrienden uit elkaar zijn gegaan, HR).
EN: Dat klopt, je weet misschien dat ik een heleboel problemen met hem heb gehad. Arjen Lucassen nam contact met me op toen ik halverwege de opnames voor “Oblivion Days” zat. Hij vroeg mij en Lane Lane om mee te spelen op één van zijn albums (“The Dream Sequencer” en “Flight Of The Migrator”, HR).

Wat is het verschil voor jou in het schrijven van nummers voor Rocket Scientists en nummers voor je soloalbums?
EN: Op mijn eigen albums zet ik de nummers die niet op een Rocket Scientists album passen, waarop eigenlijk alleen nummers komen die zijn ontstaan uit de samenwerking van Mark McCrite en mij. Naast prog heeft Mark ook een voorliefde voor muziek uit de zestiger jaren en psychedelische muziek (The Monkeys, The Moody Blues). Ik ga meer richting metal, jazz en klassieke muziek. Wanneer je dat allemaal bij elkaar voegt, krijg je toch een uniek geluid.

Op mijn soloalbums is het alleen muziek van mijzelf en de stijlen die ik leuk en goed vind. Ik produceer alles zelf en zoek de muzikanten uit en zeg tegen ze: “speel dat en dat, haha”. Wat ik dus niet met Rocket Scientists of Lana Lane kan doen, doe ik dus zelf.

Het nummer After The Revolution is qua sfeer sterk vergelijkbaar met Sky Full Of Stars. Dat laatste nummer staat op “Music Machine”. Hoe bepaal jij die keuze?
EN: Dat is een goede vraag. De sfeer van deze nummers komt inderdaad met elkaar overeen. Sky Full Of Stars was live ook een erg groot succes. Ik heb daar erg veel reacties van fans over ontvangen. Toen Mark en ik nummers voor “Revolution Road” gingen schrijven zei ik tegen hem dat ik op dat album een nummer wilde hebben als Sky Full Of Stars. Ook stelde ik voor dat enkele muzikale thema’s van nummers op “Revolution Road” terug moesten komen in het nummer wat dus After The Revolution geworden is. Zo vind je bijvoorbeeld In het derde deel van dat nummer het muzikale thema van The Sky Is Falling. We hebben dat nummer dus samen geschreven en inderdaad met invloeden van Sky Full Of Stars.

Kunnen we in 2023 “Looking Backward – Volume 2” verwachten? Geintje. Zijn er al plannen voor een nieuw studio album of misschien een live dvd van een Rocket Scientists concert?
EN: Zeker, we hebben plannen voor een nieuw studio album. Net als “Looking Backward” moet dit ook een soort boxset uitgave gaan worden waarop ook live opnames terecht gaan komen. We hebben inmiddels zoveel goede live opnames verzameld de afgelopen 10 jaar. We nemen al onze concerten ook op en dat zijn er inmiddels al meer dan 25. Wanneer de activiteiten van Mark en mij het toelaten, gaan we alles uitzoeken en bepalen wat we gaan uitgeven.

Je bent, als toetsenist, onder andere beïnvloed door Geddy Lee (bassist van Rush). Dat vraagt om een nadere uitleg, Erik!
EN: Haha, ik snap het. Ik ben altijd al een fan van Rush geweest en zeker van het toetsenspel van Geddy Lee. Het eerste album waar zij gecomponeerde toetsen op gebruikten was “Farewell To Kings”. Op hun albums in de tachtiger jaren werden toetsen steeds prominenter zoals op “Moving Pictures” (ik noem nog wat albums zoals “Power Windows”, HR). Het geluid wat bassist Geddy Lee op toetsen voortbracht, zou al handenvol werk zijn voor een toetsenist alleen. Het mooiste aan zijn toetsenspel is het volle geluid wat hij produceert. Hij heeft ook een bijzonder goed oor (gevoel) voor toetsenwerk. Het is ook haast tijdloos wat hij maakt. Ik hou daarvan.

Wat is je relatie met de Andromeda Alesis A6?
EN: Ik ben één van de ontwerpers van dit toetsenbord geweest. Ik heb voor Alesis gewerkt in het begin van de negentiger jaren. Het laatste wat ik voor hen gedaan heb, is het ontwerp van de A6 (ASIX). Ik heb daarbij nauw samengewerkt met een industriële ontwerper (Axel Hartmann) uit Ravensburg (Duitsland). Hij is trouwens ook diegene die het Erik Norlander logo heeft ontworpen.

Omdat men het toetsenbord persé een goedklinkende naam wilde geven stelde ik Andromeda voor, een titel van een oud nummer van me wat op “Music Machine” staat, wat later weer voor diverse spraakverwarringen leidde.

Ik legde Erik enkele keuzes voor (hilariteit alom, HR).
“Earthbound” of “Brutal Architecture”?: “Brutal Architecture”.
Gregg Ellis of Ernst van Ee”?: Hier kan ik geen keuze maken, Gregg Ellis is immers ook een erg goed percussionist.
CalProg of Alfa Centauri?: CalProg omdat daar meer progmuzikanten optraden.
Hammond of Alesis A6?: Alesis A6.

De groep Rocket Scientists bestaat echt uit jou, Mark McCrite en Don Schiff. Mocht één van jullie er geen zin meer in hebben, is het dan wel mogelijk dat Rocket Scientists verder gaat?
EN: Don Schiff is als sessiemuzikant bij ons begonnen en later een vast groepslid geworden. Wanneer hij vertrekt zou hij wel te vervangen zijn, ben ik van mening. Wanneer Mark of ik stop, houdt de groep op te bestaan. Zie het als Rush zonder Geddy Lee.

Tenslotte, heb je nog wat te zeggen aan de bezoekers en lezers van Progwereld?
EN: We stellen de steun van alle Nederlandse fans zeer op prijs. We zijn diverse keren in Nederland geweest, voor het laatst heel kort in 2007. We kregen in Nederland altijd een heel warme ontvangst. Nederlanders hebben een hele unieke smaak op het gebied van progressieve rock. Iets wat we elders op de wereld niet tegenkomen. Dat is goed om te ervaren en mee te maken.

Dus ga vooral door met jullie goede werk!

Klik op het logo voor de website van Rocket Scientists

Terug