Subsignal: Hollands signaal uit Duitsland

Interview: Hans Ravensbergen
Datum: 12-2-2013

Onze Oosterburen kennen vele groepen die opereren in het progressieve rock en progressieve metal genre. Subsignal, voortgekomen uit Sieges Even, weet deze twee substijlen subtiel en naadloos met elkaar te verbinden. Tot op heden (we schrijven eind januari 2013) heeft de groep twee albums uitgebracht: “Beautiful And Monstrous” en “Touchstones”. Het derde album “Paraiso” staat op het moment van uitkomen. Het uitbrengen van de dvd “Out There Must Be Something – Live In Mannheim” vestigde opnieuw onze aandacht voor deze Duitse groep die in Arno Menses een Nederlandse zanger heeft. We legden de in Duitsland woonachtige zanger enkele vragen voor over Subsignal, de dvd en het aankomende nieuwe album. Het kostte hem slechts een avondje om al onze vragen te beantwoorden.

De groep Subsignal is voortgekomen uit Sieges Even, waar jij (Arno Menses) met Markus Steffen in speelde. Eigenlijk bestond Subsignal toen al. Hoe zat deze constructie in elkaar?
Zoals je zelf al zegt, Subsignal bestond al in de laatste fase van Sieges Even. Eigenlijk wilden we het niet als band betitelen, dat is direct na de split gekomen, maar als zijproject, met nummers die Markus Steffen en ik geschreven hadden en waarvan wij vonden dat ze niet geschikt waren als Sieges materiaal. Het nummer Eyes Wide Open was er zo één. Slechts op aandringen van ons management is deze song nog op “Paramount” van Sieges Even gekomen. Een ander voorbeeld is Rain Is The Most Beautiful Color. Deze is nog tijdens de Sieges Even periode geschreven en ook voorgelegd, doch afgekeurd. Uiteindelijk is hij op het debuut van Subsignal gekomen.

Kan je vertellen waarom Sieges Even uit elkaar is gevallen. De groep bestond immers al een jaar of twintig en het geluid van Subsignal vind ik niet wezenlijk anders dan dat van Sieges Even. Was de geest uit de fles? De website is overigens nog in de lucht…
Hoofdzakelijk door persoonlijke conflicten, daaraan toegevoegd ook steeds groter wordende muzikale kloven. Ondanks het groeiend aantal fans, goed bezochte concerten, interessante aanbiedingen en een zeer goede verkoop had de band het niet in zijn mars nog als band te denken, maar op het niveau van twee eilanden. Enerzijds Steffen/Menses, anderzijds de broers Holzwarth.

Ik denk dat er nog wel sporen van Sieges Even te horen zijn in Subsignal, omdat Markus daar al het muzikale brein was, maar ik denk dat Subsignal zich qua sound en schrijfwijze veel verder ontwikkeld heeft en niet te vergeten de dominante invloed van de keyboards die in Sieges Even een vloekwoord waren…..voor sommigen. De website draait nog inderdaad, dat schijnt een Russische fan te zijn heb ik me laten vertellen.

Wat is de connectie van Subsignal met Dreamscape? In Subsignal zitten na het vertrek van drummer Roel van Helden immers drie (voormalige) leden van deze Duitse progmetalband.
De connectie is gelegd tijdens het eerste deel van de Paramount tour. Dreamscape speelde bij ons in het voorprogramma. We hebben die jongens veel gesproken en ook de nodige versnaperingen samen verorberd. Nadat bekend werd op MySpace dat Markus en ik Subsignal tot echte band wilden gaan promoveren, meldde Ralf Schwager (basgitaar) zich een uur later, geloof ik. En het duurde ook niet lang voordat David Bertok (toetsen) ons ook een mail stuurde. Roel heeft tot het voorlaatste deel van de Touchstones tour meegespeeld, maar wilde eigenlijk liever met Powerwolf verder gaan. Even goede vrienden. Ik had Danilo Batdorf al twee keer live zien spelen met Dreamscape en was erg gecharmeerd van zijn finesse en stijl. Dus heb ik Ralf en Dave gevraagd hem te vragen of zij interesse hadden. Het bewijs staat nu op dvd.

Arno, jij bent afkomstig uit Vlaardingen. Vertel eens iets over jou (zang) carrière en waarom en hoe je in Duitsland terecht bent gekomen.
Ja klopt. Ik ben eigenlijk een zeer lange tijd drummer geweest. Mijn eerste bandje was met, ook Vlaardinger, Patrick Harreman, bekend van onder andere Moon of Sorrow. Ik heb naast mijn drummen altijd achtergrondzang gedaan en zodoende aan mijn zang gespijkerd. Thuis heb ik dan door de tijd ook wat demo’s opgenomen van eigen materiaal, maar ook covers. Ik wilde alles zelf doen, dus ook de leadzang. In 2002 las ik op de website van de groep Looking Glass Self, laten we zeggen de nieuwe/oude Sieges Even, dat André Matos de band weer verlaten had. Ik dacht, het is nu of nooit als ik nog eens wat hogerop wil komen in de muziek. Heb vervolgens Markus en Alex Holzwarth een demo van een cover van Kansas gestuurd en kreeg na een paar dagen te horen dat ze graag met me wilden samenwerken. Ik heb toen wat demo’s van hen gekregen, met teksten, en heb daar mijn zanglijnen op geschreven, opgenomen en weer terug gemaild. Na een week kreeg ik de vraag dat als ik wilde, ik de nieuwe zanger van Looking Glass Self was. Nou, daar hoefde ik geen halve seconde over na te denken. Ik was een die-hard Sieges Even fan vanaf dag 1. Kort daarop kregen we een mail van een goede vriend van de band, Henri Serton, of we als Sieges Even één van de hoofdprogramma’s wilden bekleden op het Headway Festival. Dat was de terugkeer naar de originele naam en het originele repertoire. Dat was voor mij de ultieme knaller, om deel uit te maken van mijn helden-band!! Ik heb in Duitsland in 2008 een vrouw leren kennen en heb in 2009 de oversteek gemaakt om te gaan samenwonen. Niet een erg spannend verhaal, ik weet, haha.

Wat doen jullie zoal naast muziek? Waar leven jullie van?
Ik ben DTP-er en werk voor een zeefdrukkerij, fulltime. Markus Steffen is gitaarleraar. Ralf Schwager werkt ook gewoon, office-job. David Bertok studeert muziek in de Verenigde Staten en is parttime leraar toetsen en Danilo Batdorf heeft ook een normale job. Verder zijn we allemaal redelijk burgerlijke kerels, sommigen, waaronder ik, met een gezin, en als we ’s avonds nog wat tijd hebben proberen we nog wat nummers te schrijven. Wat ons toch elke keer weer lukt.

Persoonlijk vind ik je een van de beste Nederlandse (rock)zangers. Toch kennen weinig mensen je in Nederland. Hoe zou dat komen denk jij?
Dankjewel. Ja goed, ik weet het niet. De prog-scene is natuurlijk ook maar een klein wereldje. Dan heb je binnen de prog weer tig stromingen, dus de een vindt neo-prog mooi, de ander weer techno trash. Sieges Even was ook meer een cultband, dus niet bekend bij het grote publiek. Dat is met Subsignal nog kleinschaliger omdat de band relatief nieuw is. Wellicht komt het nog, wie weet. Maar ja, ik woon nu ook nog op vijandelijk grondgebied. Nou willen ze in Nederland helemáál niets meer van me weten.

Vanuit welke gedachtegang schrijven jullie muziek voor Subsignal?
Heel simpel, gewoon schrijven wat je mooi vindt of wat je denkt dat mooi is. Geen gedachtegang.
Het is moeilijk uit te leggen. Je loopt met een melodie in je hoofd of in andere gevallen sla je per ongeluk één of ander akkoord aan, daar komen verdere ideeën uit voort. Althans, zo gaat het mij af. Heb je dan een schets, dan komt er vanzelf weer een zanglijntje of solothema uit voort. Meestal duurt het een aantal weken, dan heb je de grove versie van een nummer. Dat stuur je dan weer aan de band. En die gaan er op hun manier weer mee aan de slag, totdat je een ‘song’ hebt.
Ik denk niet dat we het teveel gewicht moeten geven. Als het ons bevalt en er ook mensen zijn die onze muziek mooi vinden, dan is de missie geslaagd, zou ik zeggen.

Evenals de albums van Sieges Even kennen de albums van Subsignal een uitstekende productie. Wie is daarvoor verantwoordelijk?
Het grootste deel van het produceren is in onze handen geweest. Wat betreft “Paramount” van Sieges Even en de twee Subsignal albums is Kristian Kohlmannsleher (onder andere Crematory) de coproducer geweest. Die heeft inderdaad fantastisch werk geleverd. De volgende cd ligt in handen van onze live mixer Charly Czajkowski (onder andere Rage en Axxis).

Na twee in mijn oren uitstekende studioalbums was daar ineens de dvd “Out There Must Be Something – Live In Mannheim”. Verklaar de titel van deze dvd eens.
De dvd is opgenomen tijdens de laatste fase van de Touchstones tour. De tekst van het nummer Touchstones bevat de zin ‘Out there must be something, out there must be someone’. Enerzijds heeft het dus betrekking op Touchstones, anderzijds heeft het ook betrekking op live spelen…out there, voor ons, is het publiek…of andersom out there, voor het publiek…zijn wij.

Ik constateer op deze dvd een ontspannen ogende en geconcentreerd spelende groep. Hoe was het voor jullie om deze dvd op te nemen?
Natuurlijk ben je een beetje gespannen, want je weet…we hebben een klein budget etc… Als het nu fout loopt, was alles voor niets. Maar je speelt je eerste twee nummers, krijgt een goede feedback van het publiek. Dan is die spanning weer op normaal niveau, zoals bij elk optreden. Gelukkig speelden we ook een goede show, met natuurlijk hier en daar wat schoonheidsfoutjes maar geen grove fouten. Het publiek was prima, geen problemen met de techniek op een lege batterij in mijn microfoon na. Dus eigenlijk een show zoals elke andere. Een zeer positieve ervaring al met al.

Recent maakten jullie bekend dat het derde album “Paraiso” gaat heten. Wat kunnen jullie over dit album vertellen, behalve dat daar jullie nieuwe drummer Danilo Batdorf op meespeelt?
Het wordt een iets korter album, zo’n 50+ minuten. Muzikaal gaat het weer van pittig naar melancholiek, van prog tot poppig. Het heeft verder geen vast thema. De titel “Parasio” is het Spaanse woord voor Paradijs. We nemen het begrip in deze persoonlijk, dus het paradijs wat ieder individueel tussen de oren heeft. Enkele songtitels zijn: The Colossus That Bestrode The word, A Long Way Since The Earth Crashed en The Stillness Beneath The Snow. En ja…Danilo speelt mee.

In Nederland lijkt de progrock op te bloeien. Er duiken veel nieuwe en goede groepen op. Hoe is die ontwikkeling in Duitsland? Kan jij een paar nieuwe talentvolle Duitse groepen noemen.
Ja, in Duitsland lopen er ook een paar goede nieuwe groepen rond. Flaming Row timmert goed aan de weg en ook Seven Steps To The Green Door krijgt positieve kritieken. Toxic Smile komt met een nieuw album en ook Ivanhoe staat kort voor release van een nieuwe schijf. Verder kan ik je zo 1,2,3 geen namen noemen, maar ook de prog doet het hier momenteel erg goed.

In 2009 speelden jullie op Night Of The Prog (Loreley). Voor herhaling vatbaar?
Ja absoluut, we waren toen nog een demoband, de cd werd pas drie maanden later uitgebracht. Echt een fantastische ervaring. We waren ook de laatste twee jaar weer in onderhandeling, maar door de organisator werden wat spelletjes gespeeld met ons en ook andere bands, daarop hebben wij de boel afgeblazen. Dus qua omgeving, publiek etc. heel graag, qua organisatie, nee!

Jullie traden in Nederland (als Subsignal) nog maar 1 keer op. Dat was tijdens ProgPower Europe 2011 in Baarlo. Vrijwel al jullie recensies zijn lovend. Het lijkt wel of Nederlandse zaaleigenaren en organisatoren jullie links laten liggen. Hebben jullie daar een mening over of een verklaring voor?
Nee, eerlijk gezegd heb ik die niet. Het is natuurlijk een wisselwerking. Ook ons management heeft niet te veel contacten in Nederland. Door zaaleigenaren word je in de regel niet benaderd, je bent op tour een kijkt waar je een deal kan maken, dat gaat meestal van de band zelf uit. Met festivals en dergelijke word je meestal benaderd. Maar goed, wat niet is kan nog komen, een thuiswedstrijd vind ik altijd leuk.

Hebben jullie nog een speciale boodschap voor de bezoekers en lezers van Progwereld?
Natuurlijk, maar ze moeten beloven het niet verder te zeggen… Wij hebben uit betrouwbare bron gehoord….dat Spanje bij de EU komt.