“Los Elementales” is het zevende album van Arco Iris (Spaans voor regenboog). Het album is een nieuw keerpunt in de historie van een van de grondleggers van de Zuid-Amerikaanse progressieve rockmuziek. Op dit album ging men zich meer toeleggen op jazzrock, waar men zich aanvankelijk vooral richtte op Latijns-Amerikaanse folk en rockmuziek. Het is tevens het eerste album na het vertrek van oprichter Gustavo Santoalalla. Hij ambieerde een solo-carrière en werd later een belangrijke aanjager van de Latijns-Amerikaanse rockmuziek.
Het voornemen om meer de kant van jazzrock op te gaan wordt maar deels in daden omgezet. Wanneer men die kant op gaat is het dermate meedogenloos dat een waarschuwing op zijn plaats is. Zo is het openingsnummer Gob (Maestro-Mago De Los Gnomos) niet alleen jazzy maar ook experimenteel. De scheurende, raspende en gierende saxofoon bespeeld door Ara Tokatlian is dominant aanwezig. De toevoeging van fluit, basgitaar en gitaar zorgt voor een ware heksenketel die mij doet twijfelen om verder te luisteren. Maar wie A zegt, moet ook B zeggen…
Het aansluitende Destilando El Perfume De Los Minerales is een stuk kalmer met rustig pianospel en fluit en voor het eerst rustige Spaanstalige zang. Er is een afwisseling van toetsen en gitaar, waarbij de laatste voor scherpte zorgt. Het geheel doet soms denken aan The Allman Brothers Band.
Ruim de helft van het album is instrumentaal. Zo ook het drukke Cristalizando Los Rayos Del Sol. Het zijn de prachtige intermezzo’s op fluit en gitaar die voor rust zorgen. Het eveneens instrumentale Despertar De Los Hijos De La Mañana heeft een folk-achtige uitstraling en ook weer die fraaie stukken met fluit, piano, gitaar en toegankelijk spel op altsaxofoon.
Het album kent twee nummers van iets boven de acht minuten. Daarvan vind ik Paralda (Maestro-Mago De Los Silfos) het beste, dit is ook instrumentaal. Je hoort toegankelijke jazzrock/fusion met de complete blazerssectie van saxofoon en fluit. Er is een afwisseling met toetsen en veel ritmiek. Voor mij het hoogtepunt van dit album.
Op de latere heruitgave op cd staan twee extra nummers. Daarvan heeft Sin Contratiempos een heerlijke groove en funky gitaarwerk. Los Del Casco De Oro is een echte rocker met Peruviaanse elementen vanwege het fluitspel.
Wanneer je naar “Los Elementales” luistert moet je beseffen in welke tijd en cultuur de muziek is gecomponeerd. Je hoort een groep die barst van inspiratie en ideeën, maar duidelijk op zoek is naar een identiteit en referentiepunt. Het vergt enig doorzettingsvermogen om de veertig minuten ongeschonden door te komen. Maar een belevenis is het zeker.