Electric Light OrchestraAlbum

Jeff Lynne had met zijn Electric Light Orchestra met vijf platen al aardig aan de weg getimmerd, maar nummer zes betekende feitelijk toch wel dé grote internationale doorbraak. Over “A New World Record’ zou mister E.L.O. later verklaren dat dit misschien wel het hoogtepunt van de band is geweest…

Daarover waren de meningen overigens wel verdeeld. Naast positieve kritieken werd ook betoogd dat er eigenlijk niets nieuws onder de zon was en dat E.L.O. een uitgebluste indruk maakte. Feit is dat sterke elementen uit het voorgaande werk op knappe wijze zijn samengesmeed tot een ijzersterk geheel. Korte popsongs met aanstekelijke zanglijnen en refreinen die schreeuwen om meegebruld te worden, vormen samen met de intense orkestraties de basis voor het succes. Voeg daar de gelikte productie bij, het gegeven dat er eigenlijk geen zwakke broeders op “A New World Record” staan en het stapeltje hits dat deze plaat opleverde en Lynne had hiermee een kassucces in handen.

Keerzijde van de keuze voor de meer commerciële rock-gerelateerde muziek is dat het progressieve karakter van E.L.O.’s muziek wat meer naar de achtergrond raakte. De invloeden van The Beatles blijven onmiskenbaar doorklinken in het o zo herkenbare geluid van dit rockorkest.

De lp werd opgenomen in de Musicland Studio’s in München. Het strijkorkest en de koorklanken komen uit de Lane Lea Studio’s in Londen.
De start van Tightrope met dreigend toetsenwerk en volvette orkestraties lijken de landing van een  ruimteschip op aarde te willen symboliseren. Dit object dat voor het eerst op de hoes van deze lp te zien is, zal later hét beeldmerk van E.L.O. worden. De orkestmuziek gaat over in pompende rock, wat dit tot een ijzersterk begin van de lp maakt.
Tijdens concerten gingen vroeger alle aanstekers aan (tegenwoordig de smartphones) als Telephone Line werd ingezet. Dit is een liefdesliedje over hunkering, hoop en wanhoop avant la lettre met pakkende samenzang, do-wap koortjes in het refrein, het geheel overgoten met een bijna zoetsappig sausje.

Het contrast met Rockaria is groot. Het is een boeiende mix van een aria zingende zangeres en bijna pure rock and roll, waarbij klassieke componisten ten tonele worden gevoerd, alles uiteraard in de pakkende E.L.O.-stijl uitgevoerd. Later horen we met Do Ya nog een rechttoe rechtaan rocknummer, met vlammende gitaren en een vreselijk refreintje.

Het ruimteschip gaat écht landen tijdens Mission (A World Record) met de nodige geluiden van outer space uit het instrumentarium van toetsenist Richard Tandy. De vervormde stem en het ijle gitaarspel van Lynne dragen bij aan de wat mysterieuze sfeer van dit nummer.

In de tijd dat deze schijf uitkwam – 1976 – was het dan al weer tijd om de lp om te draaien. So Fine gaat zelf een beetje richting disco, uptempo gespeeld is dit een van de mindere nummers, al geeft een orkestraal tussenstukje met veel percussie er dan toch weer een aardige draai aan. Dat is ook een kwaliteit van Lynne, hij voegt altijd wel iets bijzonders toe aan een nummer, zodat het nooit saai wordt.
Een van de grootste hits ooit van E.L.O. is Living Thing. Mik Kaminski mag hier letterlijk de eerste viool spelen. Deze super single hit danst soepeltjes op de zo kenmerkende orkestraties en een verder akoestische begeleiding met een uiterste pakkende melodie die bijna iedereen wel kan meezingen.

Subtiel gitaarspel is te horen op de laatste ballade van deze schijf en een niet onaardig toetsenintermezzo gaan de laatste koortjes en viool- en celloklanken van Shangri-La vooraf. Lynne geeft nog een vette knipoog naar The Beatles in de tekst: “My Shangri-la has gone away, faded like the Beatles on Hey Jude”.

Het geluid van “A New World Record” staat als een huis. Jeff Lynne is een meester in het samensmelten van pop en rock met klassieke invloeden; het gebruik van viool, cello, orkestgeluiden, koren, subtiele samenzang, sterk toetsenwerk levert stuwende rock tot gevoelige ballades op die zich als een smaakvol geheel in je hooft nestelen als een houtworm in een kostbaar kabinet. Deze oorworm is er erg lastig uit te krijgen en dat is helemaal niet erg.