Modrý EfektAlbum

De typische zeventiger jaren sfeer klinkt meteen door de speakers zodra dit album van Modrý Efekt wordt opgezet. Psychedelische klanken die de tijden van The Doors, The Byrds, King Crimson en met name Nederlandse bands als Focus, Finch en Brainbox doen herleven. Vroeger had ik een cassettebandje van de Musician Union Band, een Nederlands gelegenheidsformatie die bij sommige leeftijdsgenoten wellicht nog bekend is. Hier moest ik toch het meest aan denken bij het beluisteren van dit album. 

“A Benefit Of Radim Hladík” is volledig instrumentaal, waarbij het fantastische gitaarwerk van Radim Hladík opvalt. Het voordeel van de medewerking van de oprichter en gitarist is dan ook duidelijk aanwezig. Of de titel van dit album dit voordeel ook wil benadrukken is niet duidelijk. Dit album – opgenomen in 1973 – is bedoeld voor de buitenlandse markt en ik vermoed dat de toenmalige Nederlandse progscene (met de hiervoor genoemde bands) hiervoor zeker model heeft gestaan. Het album is pas eind 1974 uitgebracht met een Engelse albumtitel en Engelse (en Tsjechische) tracktitels. Daar er niet gezongen wordt is het album ook internationaal ‘verstaanbaar’. Tsjechisch is een lastige taal en met nummers in die taal is het toch moeilijk om internationaal door te breken.

Boty is het sterke, instrumentale openingsnummer, dat stevige gitaarsolo’s afwisselt met melodisch toetsenspel en sferische drums. De gitaar van Hladík blijft de hoofdrol spelen en is soms krachtig en dan weer sferisch en melodieus. Hladík gebruikt verschillende gitaren, waaronder diverse elektrische, een akoestische en een Hawaiiaanse. Hij weet de stemmingswisseling en intensiteit (van heavy tot melodieus, jazzy en blues) op vakkundige wijze te sturen met zijn gitaarspel. Dit geldt ook voor de andere instrumenten, waarbij vooral de fluit en saxofoon van Jiri Stivin opvallen. Ook de orgel- en pianosolo zijn verrassende onderdelen van dit nummer.

Skládanka doet wederom erg denken aan Brainbox met Jan Akkerman. Het begin van dit nummer vertoont gelijkenis met het legendarische nummer Dark Rose. Na deze memorabele start gaat het nummer over in een jazzimprovisatie, waarbij de diverse instrumentalisten zich kunnen uitleven. Ook op het twaalf minuten durende slotstuk Hypertenze gaan de muzikanten helemaal los in improvisatie en absolute beheersing van hun instrumenten. 

Het oorspronkelijke album bevat slechts vijf nummers met in totaal 38 minuten speeltijd. Voor de zeventiger jaren was dit overigens een normale speelduur voor een lp. Er zijn echter verschillende heruitgaven van dit album uitgebracht, waarbij de (niet-instrumentale) bonustracks Armageddon en Clara zijn toegevoegd. Armageddon is een nummer dat sterk beïnvloed lijkt door Frank Zappa en het live opgenomen Clara is een steviger nummer met sterke drums en duidelijke Santana-invloeden.