Het Griekse Residuos Mentales is een studioproject, dat zich al twaalf jaar lang louter toelegt op instrumentale progressieve rock in de breedste zin des woords. Toetsenist Stratos Morianos en Alexandros Manatas op gitaar, fluit en basgitaar bundelden hun krachten al eerder met verschillende gastmuzikanten. Dit leverde, met een mengeling aan cinematografische muziek, elementen uit de Griekse muziek, jaren 70 progressieve rock, ambient en elektronica, in 2018 het boeiende debuutalbum ‘Introspection‘ op.
Het duo had enkele jaren nodig om een tweede album bij elkaar te spelen en hierbij gingen ze pas echt helemaal los, door heel veel andere elementen toe te voegen aan hun al uitgebreide repertoire. Het resulteert, nog veel meer dan bij het debuut, in een even enorm dynamisch als stoutmoedig album. Want heeft u even?
Wat te denken van het gebruik van de trompet in het enige korte nummer, The Missing Part, alsof Kyteman de laatste restjes lucht uit zijn longen moet blazen. U wilt ergens een kerkorgel horen? U krijgt een opgepompt pompeus stukje aan viriel luchtblazen door stalen pijpen. Een openscheurend Hammond orgel dan waarvan je denkt: die zie ik nooit meer terug? Et Voilà, het is weg voordat je het doorhad. Metal riffs in een Tex-Mex-tempo? U vraagt, zij draaien (er hun hand niet voor om). Ooit verwacht dat funk progressief kon zijn? Draai de heupjes maar vast los.
Een Mike Oldfield-themaatje dan? Hatseflats, het staat ertussen. Melodische Andrew Latimer gitaar- en dwarsfluitsolo’s, ingeklemd tussen King Crimson drumpolyritmiek? Laat u verrassen tussen al die drumacrobatiek in. In het kwadraat getrokken Anthony Phillips-getokkel, intraveneus ingebracht met Floydiaanse psychedelica? Onderga het en verwonder u. Klassieke Rock Progressivo Italiano, vermengd met Daal-motieven en lieflijke Big Big Train piano- en fluitaccenten, terwijl je met je een raceauto zonder remmen richting de vangrail scheurt en er toch op kunt vertrouwen dat het goed komt? Ach, het is een spannende reis vol wendingen in een landschap dat je zo bekend voorkomt en waarbij je je verheugt op wat er na de volgende onoverzichtelijke bocht weer gaat gebeuren.
De albumtitel “A Temporary State of Blis” is passend voor eenieder die alles voorbij wil laten komen wat er voorhanden is aan instrumentale muziek en zich wil laten injecteren met een overdosis aan proghormonen.
Nu hoor ik de progpuristen al zenuwachtig heen en weer schuiven op hun stoel en stamelen of dit ratjetoe aan stijlbreuken niet het onsamenhangende aan verknipte knutselwerken van Unquiet Music Ltd en Trey Gunn achterna gaat. Ik kan hen geruststellen. De finimal of ibuprofen kunt u gerust in het medicijnkastje laten staan, net als de tranquilizers. Wat de songtitels ook suggereren, de overdosering aan muziekstijlen en wendingen op de drie andere, lange nummers, The Stuff Of Dreams, A Series Of Self-Correcting Errors en Impending Catastrophe zijn perfect afgestemd. Ze vloeien als meanderende beekjes voorbij, terwijl over je hoofd hypersonisch geleide raketten scheren en door zware grondtonen de tektonische platen langzaam maar zeker onder je voeten vandaan schuiven.
Het enige advies dat ik de luisteraar wil meegeven is om het grote zoek- en raadplaatje van ‘waar staat waar?’, en de vraag ‘waarom en hoe dan?’, los te laten. Alles staat en valt met de beheersing van de instrumenten in uitdagende composities en dat staat als een huis. Als je dan ook nog zo krachtig, zelfverzekerd en assertief speelt zonder gedoe over stijlkeuzes of ontbrekend leidmotief, en ervoor zorgt dat ondertussen wel gewoon de sokken uit je sneakers gespeeld worden, dan heb je een bijzonder album gemaakt. Nog nooit zijn 43 minuten en 52 seconden aan zinnenprikkelende instrumentale muziek zo snel voorbijgevlogen. Dat maakt dat je voor maar één ding juicht: we want MORE!