Gelijk aan de introductie van het meesterwerk “On We Sail” van vorig jaar, werd ook het nieuwste The Samurai Of Prog-album, “Archiviarum”, op You-tube geïntroduceerd met een sampler van de Singaporese video-procucent Ted Ollikkala. Ditmaal is de video-sampler echter beduidend minder indrukwekkend dan zijn voorganger. Moeten we dit als een slecht voorteken duiden….?
De band doet in elk geval zelf ook nog een duit in het zakje door te verklaren dat we dit album niet moeten vergelijken met hun voorgaande releases. Het betreft een aantal “special recordings” die TSOP door de jaren heen heeft gemaakt. Zo was het trio betrokken bij een aantal tracks van het project van het Finse progmagazine Colossus in samenwerking met Musea Records, “Decameron Part III” uit 2016. Van die release vinden we hier Ahead Of Fortune van S.A.L.U.E.N.A terug in een herbewerkte en geremixte uitvoering. Tevens een remix van Elitropia van Latte E Miele. Van “Decameron II” uit 2014 stamt The Sleeping Lover van Oceanic Legion met Lalo Huber. Tijdens de opnamesessies met Oceanic Legion werd destijds ook La Oscuridad opgenomen, maar nooit uitgebracht. Voor “Archiviarum” werd deze track voorzien van een remix met toevoeging van de vocalen van Michelle Young.
Het overige materiaal bevat composities van toetsenisten waar TSOP al vaker mee heeft samengewerkt en bovendien twee covers.
De eerste cover, Ice van Camel, oorspronkelijk bedoeld als gastrol voor de helaas te vroeg overleden Camel-toetsenist Guy LeBlanc, heeft zijn sterke en zwakkere momenten. Het saxofoonspel van Marek Arnold is prachtig. Het genot wordt aanzienlijk minder als hij wordt afgelost door een te rechtlijnige toetsensolo en later dito gitaarsolo. Ook de elektrische viool komt zeggingskracht te kort. Als je die wil laten ronken, snerpen en gieren, moet je misschien toch Eddie Jobson eens vragen.
De tweede cover is de bonustrack, Heroes van David Bowie. Ten eerste is dat nummer de afgelopen jaren al meer dan genoeg gecoverd. Ten tweede is deze versie fantasieloos, zoutloos en daarmee volledig overbodig. En dan te bedenken dat deze Heroes is bedoeld als verjaardagscadeau voor de broer van bassist Marco Bernard.
Overigens doet deze bonustrack ontzettend veel afbreuk aan het eigenlijk slot van dit album in de vorm van een prachtige piano-overpeinzing van David Myers met de titel Predawn.
Gelukkig valt er ook nog voldoende te genieten van de jaren zeventig symfo, hét handelsmerk van TSOP. Vooral de twee Oceanic Legion composities zorgen voor het nodige instrumentale symfonische vuurwerk. Daarbij moet worden aangetekend dat het in het Spaans gezongen La Oscuridad voor zowel Steve Unruh als voor Michelle Young te laag is waardoor de vocalen erg vlak klinken. De instrumentale uitvoering daarentegen staat bol van power en passie. Ook de instrumentale opener Keep The Ball Rolling en het door Kerry Shacklett gecomponeerde From This Window overtuigen volledig. Eerstgenoemde met heerlijk Hammond-spel en Kansas-achtig vioolwerk en laatstgenoemde met zijn epische pompeuze symfo die in het laatste deel zelfs naar een grootse musical-finale neigt.
Cristalli houdt het midden tussen symfo en fusion en wordt in het Italiaans gezongen door Stefano “Lupo” Galifi (Museo Rosenbach). Dit nummer valt, ondanks smaakvol gitaarwerk, enigszins uit de toon. Elitropia is een orkestraal stuk dat voortdurend in ontwikkeling is met daarin de typische muzikale humor van componist en toetsenist Oliviero Lacagnina (Latte E Miele). De harmonieën in deze compositie zijn beduidend minder traditioneel dan in de old-school symfo.
Ahead Of Fortune is een mooie ballad, ditmaal fraai gezongen door Steve Unruh, met een gitaarsolo van Rubén Alvarez op het einde om je vingers bij af te likken. In de S.A.L.U.E.N.A-versie op “Decameron III” wordt deze ballad voorafgegaan door een stevige intro van ruim vier minuten. Gezien het nodige instrumentale vuurwerk op dit album kan ik me voorstellen dat de Samurai hiervan afgezien hebben.
Met de voorganger “On We Sail” hebben The Samurai Of Prog de lat erg hoog gelegd voor zichzelf. Hun waarschuwing om dit “Archiviarum” niet zomaar te vergelijken met zijn voorgangers is vanuit hun oogpunt waarschijnlijk wel terecht. Toch zal de gemiddelde luisteraar dit album onwillekeurig naast het laatste meesterwerk leggen en dan tot de conclusie komen dat deze release de vergelijking met zijn voorganger niet geheel kan doorstaan. Vooral de wisselende kwaliteit binnen een aantal tracks en het misplaatste Heroes maken dat deze La(te)st Samurai Of Prog nét iets lager scoort.
Math Lemmen