Rundgren, Todd and UtopiaAlbum

Sinds het zowel nieuwe als oude werk van Todd Rundgren uitkomt bij Esoteric Recordings is er eindelijk weer wat meer aandacht voor de muziek van de duizendpoot. Hoewel zijn laatste album “State” niet even goed door iedereen is ontvangen, kan Rundgren nog altijd volledig voldoen aan die factor ‘verrassing’. Je weet immers nooit waarmee hij op de proppen komt; of het nou uiteindelijk wel of niet werkt, de man durft al 45 jaar bijna alles uit te voeren wat in hem opkomt.

Als Rundgren in 1973 voor het eerst sinds de Nazz weer een band opricht, Utopia, zet hij de lijn van die eerste powerpopgroep stevig door. Ditmaal maken de liedjes plaats voor symfonische stukken in de stijl van Yes en Gentle Giant. Utopia blijft in zijn succesjaren, van 1973 tot 1979, diverse platen maken vol adembenemende progressieve pop, waarop het gutst van de virtuositeit van wat de uiteindelijke vaste line-up wordt: gitarist Rundgren, toetsenist Roger Powell, bassist Kasim Sulton en drummer Willie Wilcox. Die komt op het livedubbelalbum “Back To The Bars”, verschenen in december 1978, tot volle wasdom, maar de mix van die plaat is behoorlijk glad gestreken in de studio. Tijdens de Amerikaanse tournee van de band in 1978 wordt bijna elkr concert op twee sporen opgenomen en uitgezonden door lokale radiostations. Zo ook in Milwaukee, waar de groep op 23 oktober speelt. Esoteric heeft de moeite genomen om de originele banden uit Rundgren’s archief te vissen en op te poetsen voor deze fraai verpakte dubbel-cd.

We horen in anderhalf uur een band op de toppen van zijn kunnen. Van de soms langdradige en zweverige muziek die Utopia in zijn beginjaren maakt, is hier geen sprake meer. Een compact geluid wordt ten gehore gebracht in materiaal dat afkomstig is van Rundgren’s recente soloalbums “Faithful” en “Hermit Of Mink Hollow”, maar ook Utopia’s “Oops! Wrong Planet” waarop Wilcox voor het eerst te horen is. Zo opzwepend als het optreden klinkt in klassiekers als Trapped, The Seven Rays en The Death Of Rock And Roll, zo rauw en direct zijn de opnames. Een ware official bootleg die qua zeggingskracht absoluut “Back To The Bars” in de schaduw zet. Goed, stukken als Love In Action, Zen Archer en de soulmedley van “A Wizard A True Star” ontbreken op deze 2cd-set, maar wat maakt het uit als je weet dat de versies van Can We Still Be Friends, The Verb ‘To Love’ en Just One Victory tot de beste behoren die er tot nu toe van Todd zijn uitgebracht.

Deze uitgave is de tweede in de serie “The Todd Rundgren Archive Series” en die smaakt naar meer, als het op deze wijze geschiedt. Zo staat er een boxset aangekondigd met het compleet nog aanwezige BBC-materiaal van Rundgren. Hopelijk kan er nog een oud Utopia-concert uit de jaren 1973-1975 aan worden toegevoegd; als namelijk deze “Live At The Electric Ballroom” één ding duidelijk maakt, is dat er een groep aan het werk is die eindelijk de muzikale structuren bij ’t nekvel heeft gepakt. Dat gaat een beetje ten koste van de spanning en de ruimte voor improvisatie van oudere Utopia-optredens, maar wellicht dat Esoteric op dat gebied nog wat aan te tonen heeft middels een net zo’n fraaie set als deze. Todd Rundgren laat horen hoe progressief popmuziek kan klinken en is daarin altijd met zijn tijd meegegaan. Een document als dit vult derhalve weer een mooi puzzelstukje in van een onderbelichte kant in zijn omvangrijke oeuvre.

Wouter Bessels

2CD: