Wie is Edo Spanninga, met andere bewoording: vertel eens wat meer over jezelf.

Ik ben geboren in 1960, in Ridderkerk, maar heb mijn jeugd doorgebracht in Leeuwarden waar ik nog steeds woon in een prachtig oud huis genaamd Aurelia. Ik heb ooit geschiedenis gestudeerd en daarna een ‘loopbaan’ gehad (en nog steeds heb) in het onderwijs. Ik werk nu met studenten die door allerlei redenen moeite hebben met afstuderen en samen proberen we ze weer succesvol te laten zijn in het onderwijs. Interessant en belangrijk werk.

Je maakt deel uit van Flamborough Head en Trion. Van beide groepen hebben we een tijd niets gehoord. Hoe staat het daarmee?

Nou, op zich valt dat voor Flamborough Head wel een beetje mee. Eind 2022 hebben we “Jumping The Milestone” uitgebracht, dat positief werd ontvangen. Daarna hebben we als band de cd live mogen brengen, onder andere bij ProgFrog, het Fusion Festival in Engeland, het Art Rock Festival in Reichenbach, Duitsland en (samen met Albion) bij Serious Music Alphen. Nu zijn we weer in de oefenruimte om te werken aan nieuw materiaal.


Wat betreft Trion (studioproject samen met Eddie Mulder en Menno Boomsma) klopt het wel dat het een tijd stil is geweest. De laatste cd “FunFair Fantasy” stamt alweer uit 2013. Wel zijn we al een lange tijd bezig met een opvolger, maar Trion is alleen actief als er tijd over is en dat is helaas niet vaak. We hebben het allemaal druk, het heeft niet de hoogste prioriteit maar als het onze aandacht weer heeft is het ontzettend leuk om te doen. Hopelijk komt dit najaar onze nieuwe cd uit.

Persoonlijk was ik verrast door je soloalbum “The Past Is A Foreign Country”. Die zag ik immers niet aankomen. Hoe lang liep je al rond met het plan voor een solo-album?

Ach nee, die zag ik zelf ook niet aankomen. Opeens was ik er mee bezig en was het album af. Bij het schrijven van nummers voor Flamborough Head en Trion blijven er wel eens ongebruikte thema’s en ideetjes over. Bij dit schrijfproces voor beide bands gebruik ik allerlei VST’s (dat zijn virtuele instrumenten zoals gitaar, drums, orkest et cetera, die ik op toetsen bespeel) als demogeluiden voor de rest van de band om zich een beeld te kunnen vormen wat ongeveer de bedoeling kan zijn. Ik liep al wel een tijdje rond met het idee om met deze VST’s meer te doen, niet als demo voor anderen maar als eindresultaat voor een eigen album. Ook om te achterhalen of dit een acceptabel eindresultaat zou gaan opleveren.

Hoe kwam je terecht bij het thema van het album? Een pittig thema, maar zeer actueel.

Iedereen die tegenwoordig een beetje oplet komt uit bij dit thema. Helaas mijden tegenwoordig steeds meer mensen het nieuws; Oekraïne, Gaza, het milieu – het wordt te veel om met zoveel ellende geconfronteerd te worden. En toch geeft het geen oplossing. Hoe meer mensen slecht geïnformeerd zijn hoe meer kwaadwillenden daar voordeel uit kunnen halen. Nu lezen steeds minder mensen een (kwaliteits-)krant en worden geïnformeerd door de eigen mening versterkende algoritmes van onder andere Facebook en TikTok. Dan word je vanzelf boos en wantrouwig. Het is een spannende tijd waarin de kaarten opnieuw worden geschud en het is de vraag hoe zeker de toekomst is voor komende Europese generaties. Ik ben niet somber, maar we moeten wel opletten.

Het materiaal met Flamborough Head is volledig anders. Ooit getwijfeld om je muziek op een FH-album te zetten?

In het verleden heb ik veel voor Flamborough Head en Trion geschreven. In die zin is mijn muziek natuurlijk allang op FH-albums verschenen. Bij een band verandert je compositie door de invloed van de andere groepsleden. Dat is goed want daardoor worden je nummers beter en meer een collectieve prestatie. Wellicht zouden de tracks van mijn soloalbum op een FH-album veel meer gaan klinken als Flamborough Head.

Aan dit album hangt een studie wereldgeschiedenis, die overigens te lezen is op je website. Waarom koos je voor deze aanpak?

In mijn leven spelen progrock en geschiedenis een belangrijke rol. Het leek mij leuk om beide hobby’s te combineren in mijn eerste soloalbum. Op mijn website heb ik ervoor gekozen om aanvullende informatie te plaatsen over de titels van de nummers, voor wie echt geïnteresseerd is. Via een QR-code in het boekje kom je bij deze informatie.

Kennelijk maak je je grote zorgen over de huidige staat van de wereld en de maatschappij.

Ach, grote zorgen… Het verleden was ook niet probleemloos. Europa kent een lange geschiedenis van oorlogen, de crisis van de jaren 30, de vernietiging van de joden, de Balkanoorlog. In die zin gaat het nu best aardig. Maar er zijn wel bedreigingen. De democratie, de Trias Politica, de persvrijheid, de positie van minderheden en mensenrechten – het staat in de gehele wereld op het spel. Ik maak me hier wel zorgen over, ondanks dat ik weet dat alles tijdelijk en aan verandering onderhevig is. Na de prog kwam de punk en dat hebben we ook weer overleefd.

Wat is je favoriete nummer op het album, of mag ik niet spreken van ‘favoriet’?

Jawel, maar ik heb geen favoriet nummer.

De nummers hebben behoorlijk veel teksten en citaten. Ook maak je gebruik van originele geluidsfragmenten. Daarmee sneeuwt naar mijn mening de muziek soms onder. Ben je je daarvan bewust?

Natuurlijk begrijp ik dat voor veel mensen het aantal historische geluidsfragmenten hoog ligt. Zelf merkte ik dat het ging wennen als je er vaker naar luisterde, sommige speeches zijn ook net zang. Maar goed; ‘spoken word’ zal niet ieders liefde zijn. Tussendoor is er nog genoeg muziek om naar te luisteren. Voor mij was het belangrijk om eens iets anders te doen. Er komen al zo ongelooflijk veel prog-cd-tjes uit, – hoe kan je je binnen dat genre, waarin alles al is gezegd, nog onderscheiden?


Ik ga niet langs alle nummers, dat laat ik aan de luisteraars. Toch pik ik het nummer Mariupol eruit. Krijgt Donald Trump met zijn bijdrage hier niet te veel eer?

Nou eer zou ik het niet willen noemen. Het nummer gaat over de vernietiging van de Oekraïense stad Mariupol door de Russen. Poetin krijgt alle ruimte van Trump om zijn vernietigende oorlog te voeren terwijl Trump tijdens zijn verkiezingscampagne beloofde deze oorlog als president in 24 uur te beëindigen. Trump is in mijn ogen een tragische vergissing die als grillige maffiabaas Amerika groot denkt te maken. Het nummer gaat over deze gekte en zijn onzin; over de Golf van Amerika, de ‘drill baby drill’-plannen ten koste van het milieu, zijn genderpolitiek, zijn onnavolgbare Oekraïne-politiek en zijn narcistische zelffelicitaties. Hij staat model voor alle anti-democratische populisten (van Wilders, Orban, Nigel Farage, Poetin tot aan wie al niet), die beleid voeren ten koste van de mensen door wie ze gesteund worden. Het laatste woord in het nummer Mariupol is voor Martin Luther King over gelijkheid, een betere en beschaafdere afsluiter is er niet na al het voorgaande getoeter.

Op het album staan twee extra nummers, die buiten het thema vallen. Dat zijn Cathedral Green en På Gata (van de Zweedse groep Atlas). Vertel kort eens meer over deze nummers en waarom je deze hebt opgenomen?

Deze aanvulling was ook praktisch. Ik had beide nummers lang geleden gemaakt en het leek mij een goed idee om ze als bonustracks toe te voegen op de cd. Ze staan los van het thema van de eerste zeven nummers. Beide nummers zijn verschenen op cd’s die niet meer verkrijgbaar zijn. Cathedral Green is door mij geschreven en ingespeeld met alleen een Roland JV-880 sound module en verscheen op een Mexicaanse compilatie uit 1999 (album “e-Progeny”, HR). På Gata is een bewerking van een nummer van de Zweedse groep Atlas voor een cd-release ter ere van Zweedse prog uit 2009.

Onder onze lezers zijn veel liefhebbers van toetsinstrumenten. Welke gebruik je op dit album?

Voornamelijk Mellotron (IKM Sampletron II), Hammond (IKM B-3X), kerkorgel (Sonokinetic Toccata), synths (Retromachines MkII), elektrische piano (Scarbee Wurlitzer), gitaren (Session Guitarist & RealLPC), basgitaar (Rickenbacker Scarbee) en piano (Galaxy Vintage D). Allemaal VST’s gebaseerd op samples.

Naast toetsen hoor ik ook fluit, gitaar, drums. Die speel je allemaal zelf?

Ja, maar wel op toetsen. De drums komen van een drums bibliotheek. Het zijn door een echte drummer ingespeelde tracks die je per maat zo moet editen, programmeren en plaatsen dat het een drumpartij wordt die je wilt hebben en bij je nummer past.

Komt er nog een solo-album? Persoonlijk hoor ik dan meer nummers zoals die twee extra nummers.

Ik weet het niet, ik heb nu geen plannen. Eerst moet de Trion-cd af en daarna nieuw materiaal voor Flamborough Head. Misschien als ik over uiterlijk twee jaar met pensioen ga, dat er dan meer tijd is voor een nieuw soloalbum. En hoe die eventuele muziek gaat klinken? Misschien een cross-over tussen prog en salsa? Wie zal het zeggen?


Nu wat luchtige vragen…

Wie zijn je favoriete toetsenisten?

Twee favorieten: John Tout van Renaissance. Geweldige pianist die volledig in dienst speelde van de muziek. En natuurlijk Tony Banks die met zijn akkoordkeuze en techniek jaloersmakend arrangeerde bij Genesis.

Wat zijn je top 5 albums aller tijden?

Oei, maar vijf?
1. Genesis – Selling England by The Pound
2. Yes – Close to the Edge
3. Renaissance – Live at Carnegie Hall
4. Camel – The Snow Goose
5. Gentle Giant – Octopus

Wat doe je over tien jaar?
Ik hoop leven en dan ook nog in goede gezondheid. Hopelijk ook nog muziek maken in wat voor vorm dan ook. En lezen. Oh ja, en ook af en toe zwemmen.

Tot slot, wil je reageren op de volgende keuzes:

Flamborough Head, Trion of solo?
Flamborough Head is het belangrijkst. Bestaat het langst met een erg fijn verleden met (internationale) optredens, cd-releases en een eigen festival (ProgFarm). De band heeft vriendschappen opgeleverd (dat doen soloalbums wat lastiger) en heel veel plezier bij de repetities. Samen (live) muziek maken is het belangrijkst.

Leeuwarden of Amsterdam?
Geen voorkeur, ik kan overal wonen. Friesland is een mooie en bijzondere provincie en Leeuwarden een leuke stad. Ik geloof niet dat een leven in Amsterdam meer voordelen kent. Het grote nadeel van Leeuwarden is de afstand tot De Boerderij in Zoetermeer. Arie Verstegen heeft daar altijd prachtige dingen gedaan en ik was er vaker naar toe gegaan als ik om de hoek zou wonen.

Poetin of Trump?
Ik was eerder kritisch op Trump. Als ik tussen deze twee moet kiezen dan natuurlijk voor Trump. Hij is een democratisch gekozen leider van een bevriende natie. Poetin is een autocraat en is een ander soeverein land militair binnengevallen. Dan is de keuze weer gemakkelijk.

Heden of verleden?
Heden. Ooit studeerde ik geschiedenis en dat doe je om het heden beter te begrijpen.

Tony Banks, Rick Wakeman of Keith Emerson?
Tony Banks dus. Neemt niet weg dat de andere twee ook grootheden zijn. Keith Emerson vond ik wisselend – het balanceerde tussen magnifieke stukken op Tarkus en Brain Salad Surgery en moeizame saloon/western pianoriedels. Altijd een soort haat/liefde gehad met Keith Emerson.

Rick Wakeman vond ik geweldig bij Yes en bij zijn solowerk was ik altijd geïmponeerd door zijn kitscherige ‘Gilles de la Tourette’ speelstijl. Over de top maar hij kwam ermee weg. In mijn jeugd heb ik zijn “Six Wives” & “King Arthur” grijs gedraaid. Vandaar dat ik binnenkort op sentimental journey ga naar Eastbourne in Engeland om zijn optreden te zien waarin hij beide albums integraal speelt. Eerder dit jaar ging ik met Koen Roozen naar de Oosterpoort in Groningen waar Rick Wakeman zijn solo afscheidsconcert gaf. Kortom; ze zijn alle drie belangrijk geweest.