Interview door Arne van Os van den Abeelen
Foto’s TDW door Elly Hak
Bewerkt door Mario van Os
Tom de Wit, de ook letterlijk grote man achter progmetalband Dreamwalkers inc heeft een bijzonder en heel persoonlijk album geproduceerd. Wat niet veel mensen weten is dat deze energieke performer op het podium staat met een stoma.
“The Days The Clocks Stopped” – Dat is een dramatische titel die te maken heeft met een dramatische gebeurtenis. Kun je vertellen waarom deze titel en waarom dit album. Heb je een speciaal doel met dit album?
De titel van dit album is een soort samenvatting van hoe ik mij voelde toen ik van mijn 19e tot mijn 21e door een zware darmziekte een periode doormaakte waarin ik veel in het ziekenhuis heb gelegen en werd geconfronteerd met de beperkingen van het menselijke lichaam en de dood.
Tot mijn 19e ben ik eigenlijk fysiek redelijk gezond geweest en was ik vooral in gevecht met mijn eigen hoofd door mijn hoog gevoeligheid en alle zaken die daarbij kwamen kijken.
Ik beschrijf mijn leven altijd als de eerste 19 jaar oorlog in mijn kop en daarna een paar jaar oorlog in mijn lichaam. Ik zal daar de sporen van blijven zien zolang ik leef.
Als je in het ziekenhuis ligt en zo hard met je eigen lichaam aan het vechten bent dan lijkt het alsof de wereld om je heen doordendert, terwijl jij zelf in een soort rare glazen bubbel zit waarin de tijd niet meer bestaat. Hoe laat is het? Welke dag is het? Dat doet er gewoon niet meer toe, want het is dan gewoon wat het is. En je leeft in het regiem van het ziekenhuis dat je opgelegd wordt omdat je beter moet worden. Het voelde in die tijd elke keer als ik in het ziekenhuis lag alsof de klok gewoonweg stil stond. Iedereen ging door met zijn leven. Alle mensen van mijn leeftijd bouwden hun leven op en bereikten van alles. En ik was ziek. En elke keer als ik iets probeerde op te bouwen, werd ik door mijn lichaam weer teruggefloten. Dat doet dingen met je psyche en ook met je kijk op het leven.
Ik heb door de jaren meerdere platen uitgebracht onder de naam TDW, daarnaast maakte ik albums met de bands Mind:Soul en Dreamwalkers Inc. In alles wat ik daarin geschreven heb ben ik altijd oprecht en eerlijk geweest over wat ik schreef en bedoelde. Maar het ging wel altijd over fictieve figuren en situaties waar ik dan een stukje van mijzelf in had gestopt. Met dit album ben ik eerlijker, ruwer en directer dan ooit in mijn schrijven, zingen en uitvoeren. Dit is echt letterlijk het verhaal van hoe ik tot twee keer toe bijna dood ben gegaan en hoe ik daaruit ben gekomen. Het album en ook de documentaire die daarbij hoort hebben daardoor ook een therapeutische functie voor mijzelf…
Maar ik heb ook gemerkt door de reacties op de liveshows, de albums etc dat mijn muziek en wat ik schrijf ook meer kan betekenen voor mensen dan alleen maar entertainment. Ik heb een aantal keer mogen meemaken dat ik met mijn muziek mensen echt heb geraakt of geholpen omdat mensen de emoties herkenden en zich even niet meer alleen en ongehoord voelden.
Dat is natuurlijk het grootste compliment dat je als artiest kunt krijgen. Ik hoop dat ik door nu mijn eigen verhaal te vertellen en te laten zien dat ik mijzelf heb opgewerkt tot wat ik nu ben, het misschien ook inspirerend kan werken voor anderen die door moeilijke situaties heen gaan of daar misschien al doorheen gegaan zijn.
In feite was het maken van “The Days The Clock Stopped” dus een soort healingproces. Kun je wat vertellen over het schrijf- en productieproces? En wat heeft dat voor jou betekend?
Het heeft voor mij elf jaar geduurd voor ik deze plaat kon maken omdat ik gewoonweg nog niet klaar was voor de confrontatie. Het was te groot, te diep, te eng. In 2017 gebeurde er tijdens een show in de mannenzaal in Amersfoort iets bijzonders. Dat was een akoestische show waarbij we een aantal speciaal voor die show gecomponeerde nummers speelden. Die nummers waren aanvankelijk een soort verhaal van ‘een persoon’ die uit een dagboek voorlas. Hij gaf aan dat hij niet wist hoe hij met zijn hoofd en het leven moest omgaan. En we hadden de setlist zo gemaakt, dat de nieuwe nummers naadloos overliepen in de oude nummers, waardoor de show dus wel bestond uit materiaal dat mensen kenden, maar die op een creatieve manier ook nieuw materiaal liet horen.Ik hou ervan om mijzelf uit te dagen en daarom maak ik het de muzikanten die met mij werken nog wel eens moeilijk, haha! Maar het was dus tijdens het voorbereiden en uitvoeren van die show, dat er iets brak in mij. Op een goede manier. Toen ik een paar dagen na de show de opnames terug luisterde, realiseerde ik mij dat dit helemaal niet ging over een fictieve persoon…, maar over mijzelf.
Het heeft vervolgens – omdat we op dat moment met Dreamwalkers Inc een album aan het promoten waren – nog best lang geduurd voor ik echt een duidelijke vorm voor mij zag voor dit album. Het bleef wel echter steeds onder de oppervlakte zitten bij mij. Alsof het een soort stemmetje was dat zei ‘vergeet het niet jochie, deze plaat ga je maken!’.
Toen ik Dreamwalkers Inc’s “First Re-Draft” album afrondde voelde ik dat ik moest gaan werken aan “The Days The Clock Stopped”. Ik heb vervolgens in 2019 eigenlijk het materiaal wat ik sinds 2017 verzameld had bij elkaar gezet. En toen ontstond deze plaat eigenlijk in een paar maanden tijd. Ik pakte de nummers die we gespeeld hadden in de show in 2017 en begon daar ander materiaal bij te schrijven en binnen een periode van vier weken had ik de structuur voor het album staan en wist ik wat ik ermee wilde zeggen.
Het schrijven hiervan ging gek genoeg heel makkelijk. Ik zie schrijven en maken als het vormgeven van iets wat ergens energetisch al bestaat. In mijn onderbewustzijn zijn minimaal nog acht platen te vinden die ik nog moet uitbrengen. Ideeën zat dus, maar deze kwam echt heel natuurlijk opzetten. Het gebeurde gewoon. Dat leek mij ook een duidelijk signaal dat dit verhaal nu verteld moest worden. Mijn onderbewustzijn gaf duidelijke hints en ik heb geluisterd.
Het is niet alleen een album, er zit een heel concept achter: de documentaire, de id-passen van de gastmusici, het artwork. Hoe is het album en het design tot stand gekomen?
Het is eigenlijk meer dan alleen een album, want de documentaire is net zo belangrijk voor het verhaal. De cd heeft als subtitel “The First Person” meegekregen. En dat is heel logisch, want het album is letterlijk beschreven door mijn ogen vanuit het ziekenhuisbed. Het album vertelt chronologisch mijn eigen verhaal, vanaf het begin dat ik voor het eerst echt ziek werd (Crashscape) tot aan het einde dat ik moest leren accepteren wat mijn nieuwe werkelijkheid was (Clockstop – Insight 4). Het laatste nummer, A String Of Repeats, is een epiloog waarin ik bezing hoe ik naar de hele ervaring, en wat het met mij gedaan heeft, terugkijk.
De dvd in het pakket heeft de subtitel “The Third Person” en dit bevat een documentaire waarin ik samen met onder anderen mijn ouders, journalisten en medemuzikanten kijk naar mijn leven, de ziekteperiode maar ook de muzikale periode die erop volgde en de albums die ik heb uitgebracht. De documentaire heb ik zelf gemaakt, op een manier waarbij ik niet loop te roepen “hoe tof mijn muziek wel niet is” maar meer om de focus te leggen op wat er toen echt gebeurd is en waarom ik dus nu ben wie ik ben.
Het artwork leunt veel op het concept van de klok met de spuiten (infusen, spuiten, bloed etc. waren in het ziekenhuis natuurlijk veel aan de orde) en de kleur wit die staat voor het steriele van het ziekenhuis. Daar tegenover staan de harde donkere beelden die we geschoten hebben voor de eerste videoclip van Death And Her Brother Greg en de fotografie vol contrasten en een duistere sfeer.
Deze contrasten tussen de duisternis van de dood en het leven door de medische hulp die ik kreeg, maakt dat dit totaalplaatje voor mij klopt. Er is geen licht zonder schaduw en andersom. De ziekenhuis id- passen waren iets wat ik daaraan vond bijdragen om niet alleen op een creatieve manier alle muzikanten te presenteren, maar ook om er een beetje mee te kunnen spelen. Alle muzikanten mochten in de fictieve ziekenhuizen die ik bedacht had, zelf hun functies bepalen en dat leverde ook de nodige grappige inzendingen op die ik er met liefde in heb gelaten. Want ja, dit is een serieus album, maar mijn gevoel voor humor zit wel verwerkt in zowel de film als het album.
Je wordt op het album bijgestaan door diverse gastmusici. Wie zijn dat en waarom heb je voor hen gekozen?
In de basis maak ik mijn albums zelf, dus alle muziek en teksten schrijf ik zelf. Ik heb dan een compleet album wat eventueel al uitgebracht zou kunnen worden. Dat was hier ook het geval. Ik speel zelf gitaar, toetsen en basgitaar en zing en kan de drums, orkestpartijen en alle andere zaken programmeren. Die zelfredzaamheid is heerlijk en voelt heel goed, maar toch had ik al wel snel door dat ik voor dit album een basis wilde hebben waar ik andere muzikanten voor nodig had. Ik vond in bassist en producent Rich Gray (tevens bekend van Aeon Zen & Annihilator) een perfecte partner in crime die heel goed voelde wat ik wilde bereiken met deze plaat. Ik heb het album zelf geproduceerd en gemixt, maar wel steeds zijn mening gevraagd over productiekeuzes en gewoonweg om met een vers oor te luisteren naar wat ik deed.
Zijn basgitaarspel en zijn productie en mastering skills hebben de plaat echt naar een hoger niveau getild. Vervolgens kwam ik via Rich (Gray) terecht bij drummer Fabio Alessandrini (Annihilator) die de plaat heel graag wilde indrummen. Hij leverde in twee weken een monsterprestatie en wist de plaat nog veel meer leven te geven door zijn drumwerk.
In Cellist Remco Woutersen vond ik iemand die met zijn spel de plaat een prachtige melancholie mee wist te geven. Het gevoel dat daaruit voortkwam was zo sterk, dat ik tijdens de mix meermaals kippenvel kreeg.
Naast deze harde kern, werd ik bijgestaan door zangers en zangeressen die in het koor meezongen dat op dit album te horen is. Koorzang en harmonieën zijn voor mij echt essentieel geworden in mijn schrijfstijl en ik heb nu zo’n mooie harde kern aan mensen om mij heen verzameld om mee te werken, dat is echt magisch. Op dit album had ik Cailyn Erlandsson, Stan Eimers & Rikke Linssen (Pyrolysis), Ron Brouwer (Sacrosanct), Iris van ’t Veer (klassiek zangeres), Abraham Sarache (soloartiest), Nicole de Ruiter (Egeria) & Laura ten Hoedt (Epic Rock Choir & The Civilized). Iedereen die mee heeft gezongen heeft echt een waanzinnig goede prestatie geleverd.
Als laatste heb ik ook meerdere gastmuzikanten mee laten doen op dit album door middel van gitaarsolo’s, toetsensolo’s etc. Mensen zoals Lennert Kemper & Norbert Veenbrink (Dreamwalkers Inc), Luca Di Genarro (Soul Secret), Andi Kravljaca (Bioplan, Aeon Zen), Matthew op ’t Eijnde (IDEK), Chris Zoupa (Teramaze), Koen Romeijn (Heidevolk), Daniel Magdič (Prehistoric Animals, Ex-Pain of Salvation) & Marco Sfogli (PFM, Icefish, James Labrie) hebben allemaal echt enorm mooie stukken toegevoegd aan mijn muziek. Ik ben daar zo blij mee!
Gaat dit album ook op het podium gebracht worden?
Ik heb niet direct de ambitie om dit te doen. Dit album is erg intens en persoonlijk en opnemen is één ding, maar dit op een podium doen is nog wel een stap verder. Ik weet niet of ik dat aandurf. Maar ik zeg nooit nooit. Daarbij ben ik nog nooit iets uit de weg gegaan omdat ik het eng vind. Ik sta uiteindelijk toch als van nature introvert persoon op een podium met een gebroken lichaam en als stomapatiënt met mijn haren te schudden….
Wat deze plaat betreft moeten we het maar zien. Als de vraag heel groot is dan zou ik best een gelegenheidsband willen vormen om dit een of twee keer live te doen. Maar dan zou ik het daar ook bij houden, denk ik.