EloyAlbum

Als ik aan Eloy denk, komt direct en automatisch het nummer Poseidon’s Creation bij mij naar boven. Dit epische nummer van de lp “Ocean” uit 1977, met geweldig drumwerk, heerlijke gitaarsolo’s en dito toetsenwerk dat naar een geweldige climax toewerkt,  spreekt nog altijd tot mijn verbeelding. Voor mij is dat nummer alles waar Eloy voor staat. Alles wat ik later van  Eloy hoor refereer ik aan dat nummer. En dat kan ik beter niet doen, want vaak valt het dan tegen.

In 1977 was Frank Bornemann, oprichter en enig overgebleven oerlid, overigens al een jaar of acht bezig met zijn Eloy. Dat betekent dat hij er inmiddels vijftig jaar (!) op heeft zitten als bandleider, enige onderbrekingen daargelaten. En Frank gaat gewoon door. Dat hij een enorme fascinatie voor de Franse volksheldin Jeanne d’Arc aan de dag legt was al bekend. In 2017 weidde hij hier zelfs een hele cd aan: “The Vision, The Sword and the Pyre, part I”. Collega recensent Maarten Goossensen was hier behoorlijk lovend over. Hij sprak van een symfonische traktatie. Dat ‘part I’ suggereerde nadrukkelijk dat er een vervolg aan zat te komen en inderdaad: ‘part II’ is nu uitgebracht. Ik verwacht geen Poseidon’s Creation part II te horen, maar ga er toch even goed voor zitten.

IJl toetsenwerk, een hoge vrouwenstem, een koortje, de basgitaar die begint te pompen, een ritme dat al snel een monotoon karakter krijgt, na een minuutje of twee zitten we al helemaal in het bekende Eloy-geluid. En de stem van Frank Bornemann himself ontbreekt natuurlijk evenmin. Al die jaren is hij blijven zingen en dat is niet per se het meest tot de verbeelding sprekende onderdeel van de totale klankkleur van deze Duitse groep. Hij heeft ervoor gekozen een groot deel van het verhaal van de maagd van Orléans zelf zingend, maar dat is in dit geval bijna pratend, te vertellen. Dat is hier een goede vorm voor, maar al die stukken in één ritme en op één toonhoogte te horen is best even slikken.

Toetsen genoeg op “The Vision, The Sword and the Pyre, part II”. Dat mag ook wel met twee toetsenmannen in de gelederen. Zij kleuren voor een belangrijk deel het geluid van het nieuwe Eloy, zonder overigens het idee te geven dat je wordt overladen met klavierwerk. Het blijft over het algemeen redelijk subtiel, al is met enige regelmaat een lekkere solo te horen en zijn de verschillende lagen goed waarneembaar.

Bornemann is naast zanger ook de gitarist van dienst. Zijn solo’s zijn sinds mensenheugenis uit duizenden te herkennen, dus is het wachten op de eerste die uit zijn snaren ontspruit. Dit blijkt uit te lopen op zoiets als het ongeduldig in de wachtkamer zitten wachten op het consult dat je hebt afgesproken, als de assistente na 50 minuten komt zeggen dat de arts helemaal niet aanwezig is. Teleurgesteld en boos keer je onverrichterzake huiswaarts. Geen gitaarsolo dus en dat is zeer zeker een gemis. Zijn instrument dient vooral om bij te dragen aan het, vaak monotone, ritme dan wel om wisselingen in stemming weer te geven. Zware riffs wisselt hij af met ingetogen tokkelspel, wat dan wel weer mooi is.

Andere verschillen met part 1 zijn de koorzang waarvoor een kinderkoor is ingevlogen en het gebruik van orkestrale passages, die op het conto van de toetsenmannen komen.

De vrij korte nummers (in totaal dertien stuks) volgen uiteraard het verhaal, waarbij het hoofdstuk uit het verhaal de sfeer van de muziek bepaalt. In Patay is een opzwepend ritme gebruikt om de sfeer op het slagveld weer te geven. Statig in ingetogen gaat het toe in Reims, als de koning wordt gekroond. Het koor met solozang, een orgel en fluitspel zorgt ervoor dat we ons in een Middeleeuwse kerk wanen. Weer orgelgeluiden en kerkklokken zijn te horen en een dreigende sfeer is voelbaar in Rouen, de plaats waar de berechting van d‘Arc plaatsvond in een kerk.

Heerlijk relaxed komt de rockopera in twee delen, zoals Bornemann dit tweeluik noemt, tot een einde. Zwevend, sferisch toetsenwerk en een ontspannen tokkelend gitaartje begeleiden een vrouwenstem (Layla Nisten), die de slottekst uitspreekt.

Voor een totale ervaring van en overgave aan “The Vision…” sluit je je het beste af met de koptelefoon, met de volumeknop op standje hoog en laat je het verhaal en de atmosferische toetsenlagen en ondersteunende gitaarpartijen over je heen komen en je gedachten de vrije loop. De mindere zang krijg je er gratis bij en neem je op de koop toe.

Ik wil niet spreken van een symfonische weelde, daarvoor zit er voor mij toch iets te veel eentonigheid in en ontbreekt het aan hoogtepunten, maar met “The Vision, The Sword and the Pyre, part II”, heeft Frank Bornemann toch weer een prima werkstuk afgeleverd dat de symfomaniakken met wortels in de jaren ’70 en ’80 zeker kan bekoren. Mijn waardering is toch onbedoeld gekleurd door de zalige herinneringen die ik koester uit aan een grijs verleden en waaraan het Eloy van vandaag toch bij lange na niet kan tippen. Maar Frank Bornemann is na zestig jaar Eloy nog lang niet aan het einde van zijn Latijn. Gelukkig maar.