Het daadwerkelijke bestaan van de Bijbelse steden Sodom en Gomorra zorgt al heel wat eeuwen voor de nodige discussie. Zo hebben archeologen tot op heden nog nooit iets kunnen vinden. Ook de vraag of de verwoesting van de steden de wraak was van God voor de zedenloosheid van de inwoners, kan op verschillende manieren beantwoord worden. Ach, wat doet het er eigenlijk toe? Feit is dat menig kunstenaar zich heeft laten inspireren door het verhaal rondom deze steden. Even googelen en al gauw zat ik op Youtube te kijken naar een stokoude film waar de omvallende muren onbetwist van piepschuim waren. Er verscheen een brede grijns op m’n gezicht. Het leven van een recensent is zo rot nog niet. Tegen deze achtergrond speelt zich het verhaal af van Abraham en Lot zoals dat ook in het Oude Testament beschreven staat.
We verkassen van de woestijn in het Midden-Oosten naar Tasjkent in Oezbekistan. Daar woont Albert Khalmurzaev, toetsenist van de progband Fromuz. Hij heeft in de periode 2004-2008 het verhaal naar een modern niveau getild, dit met Fromuz opgenomen en het als soundtrack gebruikt voor een theaterproductie. Vijf jaar later brengt 10T Records deze opnames uit op cd als het vierde studioalbum van de band. Fromuz is hier nog aanwezig in de oorspronkelijke bezetting, dus naast Albert Khalmurzaev zijn daar gitarist Vitaly Popeloff, toetsenist Evgeniy Popelov, bassist Andrew Mara-Novik en drummer Vladimir Badirov. Te horen valt een meer toegankelijke progressieve stijl. Op eerdere albums (of moet ik eigenlijk zeggen: op latere) zijn hun bedoeningen niet altijd even duidelijk. Ook is de muziek daar veel te fragmentarisch van aard. “Sodom And Gomorrah” is wat dat betreft een stuk helderder en het fragmentarische is inmiddels verworden tot een stijlkenmerk. De zo goed als geheel instrumentale muziek is buitengewoon fraai en subliem van opbouw.
De 52 minuten kennen veertien tracks die een aaneenschakeling zijn van vette prog, melodieuze fusion, filmische geluiden, harde rock en elektronica. Typisch is dat in de eerste helft van het album de nadruk ligt op energie, terwijl het daarna met de muziek een meer sferische kant op gaat. Het roept bij mij als westerling vragen op die ik snel de kop moet indrukken. Je kunt een cultuur niet bekijken met de waarden en normen van je eigen cultuur. Ook zul je mij niet horen miepen over het feit dat in sommige passages de invloedsbron wel heel duidelijk naar voren komt. Er zal vast iets mee bedoeld worden, maar ik geniet gewoon als ik die kolossale Pink Floyd-sound in de introtrack hoor. Iedereen en met name gitarist Popeloff is er echt meesterlijk bezig. Intrigeren is een koud kunstje voor de Fromuzianen. Laat ze lekker de Mike Oldfield uithangen in het verder zo swingende City en geniet in Lot van hun bijna één op één kopie van Pink Floyd’s Breathe, maar wees vooral eerlijk tegen jezelf en erken dat je na elke luisterbeurt geboeid bent gebleven. Een sterk nummer is The Orgy dat het met een dergelijke titel niet kan maken niet onstuimig te zijn. Felle gitaar-riffs en soepel basspel zorgen voor een Child In Time-achtige gang van zaken. Het album loopt als een tierelier.
Verantwoordelijk daarvoor zijn ook de vele geluidseffecten die in de muziek zijn verwerkt. De meest opmerkelijke zit in Folly Of Mob waar een soort beademingspomp klinkt. Het ding puft nog n-n-net binnen de maat waardoor je gaat hyperventileren. Het omsiert trouwens een leuk, vlot Jeff Beck-achtig nummer. Daarna wordt het zogezegd meer gefocust op sfeer. Een aantal prachtige melodieën passeert de revue, de geluidseffecten zijn angstaanjagender dan ooit en ineens is daar een stevige gitaar. Bij Fromuz kan je van alles verwachten.
Het album verdient een grandioze finale en die komt er dan ook. Nee, niet met een obligate gitaarsolo, maar met een wonderschone melodie, een statige piano en een melancholieke gitaar. Het past perfect bij het album.
“Sodom And Gomorrah” is met afstand het beste album dat Fromuz in z’n discografie heeft staan. Ik verwacht niet dat deze cd eeuwenlang het onderwerp zal zijn van de nodige discussies, toch zet ik hem bovenaan in m’n jaarlijstje. Zo heeft hij alsnog een beetje eeuwige roem. Ik vind hem woest aantrekkelijk, woest aantrekkelijk.
Dick van der Heijde
Bestel deze cd rechtstreeks bij Discorder