HölderlinAlbum

De eerste helft van de jaren ’70 waren ongekend dynamisch voor de West-Duitse muziek. Krautrock was al een genre geworden om rekening mee te houden en rond 1973 begonnen verschillende bands – in navolging van de Britse voorbeelden – ook hun eerste stappen in de symfonische rock te zetten. Eloy, Grobschnitt en Wallenstein leverden hun eerste platen af en bands als Novalis en Anyone’s Daughter zouden volgen. In deze tweede golf maakte het uit Wuppertal afkomstige Hoelderlin ook een aantal platen die flink door met name Genesis beïnvloed waren. Het was echter niet het debuut van deze band, dat stamt namelijk al uit 1972 en vormt een curiositeit in de ontwikkeling van de Duitse symfonische rockmuziek.

Hölderlin, toen nog met een umlaut geschreven, werd in 1970 opgericht door de broers Grumbkow en de uit Wassenaar afkomstige kunstenares Nanny de Ruig. Met een zeskoppige band en daarnaast nog een drietal gastmuzikanten kwam het debuut “Hölderlins Traum” tot stand. De zeven nummers bevatten een prettige afwisseling, zowel in lengte als in sfeer en kennen als belangrijkste samenhang de folky inslag.

Waren Wir is een lekkere binnenkomer. Het heeft een dreigende sfeer, een pakkende zanglijn en een mooie muzikale interactie tussen dwarsfluit en Mellotron. Het nummer doet erg psychedelisch aan en is daardoor ook wel enigszins gedateerd. Datzelfde geldt ook voor Peter, een vrij traditionele folksong, met een strijdbare tekst. Ook hier weer een aardige zanglijn, waarbij de heldere stem van De Ruig goed uit de verf komt. Strohhalm wordt gezongen door Peter Käseberg, maar het nummer is eigenlijk te kort om enige indruk na te laten.
Op Requiem Für Einen Wicht horen we wat meer muzikale variatie. Weliswaar wordt het zeer sterk gedomineerd door het standaard folk-instrumentarium van viool, fluit en akoestische gitaar, maar de melodielijnen in het middenstuk zullen de fans van de klassieke progressieve rock zeker aanspreken. De volgende twee nummers, Erwachen en Wetterbericht, zijn weer mooie akoestische liedjes, die evenwel niet echt iets bijzonders in zich hebben.
Dat laatste kan wel gezegd worden van Traum, de afsluiter van de plaat. Dit instrumentale nummer is een voorbode op de muziek die Hölderlin later zal maken: veel meer symfonisch, veel meer op Genesis geïnspireerd en veel minder geworteld in de folkmuziek. Typerend is de rol die de viool van Christoph Noppeney in het geheel heeft, terwijl ook de hoeveelheid percussie opvalt. Het middenstuk bevat een interessante jam van viool, elektrische gitaar en conga’s, die live nog eens flink werd uitgebouwd. Het live-album “Traumstadt” uit 1978 bevat zelfs een waanzinnige achttien minuten durende versie van dit nummer.

Na “Hölderlins Traum” kwam de band in conflict met zijn manager, waardoor pas drie jaar later een vervolg zou verschijnen. Toen was de band al veranderd van naam en taal en ook nog eens van stijl, ongetwijfeld ook mede ingegeven door het vertrek van De Ruig vanwege haar zwangerschap. Alle platen die Hoelderlin in de jaren ’70 gemaakt heeft, zijn de moeite waard, maar als liefhebber van zowel folk als progressieve rock steekt dit debuut er voor mij bovenuit.

Wouter Brunner