Soms lijken zaken eenvoudig, maar dan ontdek je dat er een hele complexiteit achter schuil gaat. Dingen zijn niet altijd zo makkelijk als ze lijken. In het Engels is daar een uitdrukking voor: wheels within wheels. Achter het eerste, zichtbare wieltje blijken er nog tig te zitten. Het is een prachtige metafoor voor dit nieuwe album van het Noorse gezelschap Meer.
In 2021, midden in de pandemie, wist de achtkoppige vriendengroep uit Hamar iedereen te verrassen met hun album “Playing House”. Tijdens de drie keer dat de band in Nederland optrad (onder andere op het Midsummer Progfestival) sloot het publiek de band in het hart. Daarna gingen ze aan de slag met het maken van nieuw materiaal. In een periode van een jaar werd “Wheels Within Wheels” geschreven en opgenomen. In mijn interview met Johanne en Eivind vertellen ze dat de muziek in een week was opgenomen. Het opnemen van de zang duurde daarentegen maanden. Daarover later meer.
Het album gaat vooral over het verlies van (kinderlijke) onschuld en over alles wat daar bij komt kijken. Denk aan een veranderende wereld en (complexe) relaties. Dit is allemaal complexer dan je zou denken. Vandaar “Wheels Within Wheels”. Maar die complexiteit zit ook in de muziek. Niet dat de muziek niet te volgen ingewikkeld is, maar het is wel erg gelaagd. Ik ben heel erg blij dat Karisma Records het album drie maanden voor release al toestuurde. Het had echt tijd nodig om te rijpen. Na vier keer luisteren heb ik het album een week weggelegd. Ik kwam er niet in. Na die week begon ik met een frisse blik opnieuw aan het album, hij heeft daarna weken lang onder de laser gelegen.
Daar waar het vorige album “Playing House” enorm fris overkwam, is dit album veel intenser, meer gelaagd en donkerder. Dat laatste komt vooral door de geweldige orkestraties. Ingvild Nordstoga Sandvik en Åsa Ree kleuren elke song prachtig in. Soms doen ze dat bijna klassiek zoals in het gedragen Mother, maar het kan ook dreigend en filmisch zijn zoals in Come To Light.
Ik zou nog terugkomen op de vocalen. Daar zou ik drie kantjes loftrompet over kunnen schrijven. De zang is niet-normaal-goed. Het is zoeken naar woorden. ‘Overdonderend’ doet het nog steeds te kort. Broer en zus Kippersund zijn gezegend met een gouden strot en zijn in staat hier zoveel power in te leggen dat je helemaal omver geblazen wordt. Soms scheren ze langs de afgrond van schreeuwen, maar ze blijven indrukwekkend aan de goede kant.
Knut Kippersund is op zijn best in Today Tonight Tomorrow. Zijn stem doet hier het meest denken aan Vincent Cavanagh (Anathema). Het nummer heeft een magistrale opbouw, mede dankzij de orkestraties, met een vocaal crescendo waar je stil van wordt. Het nummer zelf doet ook aan Anathema denken, dezelfde emotionele lading en intensiteit. Ook opvallend: in dit zevende nummer van de plaat hoor je de eerste en enige gitaarsolo van Eivind Strømstad. Tot die tijd is het je niet opgevallen dat die er niet zijn. Hier past het evenwel fantastisch. Hij zou het vaker mogen doen.
Johanne Kippersund is op haar best in To What End en Something In The Water. Bij haar is het vooral de vocale kracht die zoveel indruk maakt. Wat een powerhouse! Het rauwe randje dat ze hier in haar stem legt is heel tof. Dit wordt vuurwerk op het podium.
Ze zijn samen op hun best in Golden Circle. Het lijkt wel een battle tussen die twee. Ze doen geen centimeter voor elkaar onder en stuwen het nummer tot grote hoogtes. Ook hier is de opbouw indrukwekkend. Ze weten het nummer in het begin prachtig klein te houden en naar het einde tot een indrukwekkend hoogtepunt te stuwen.
Muzikaal gezien is het ook allemaal van een zeer hoog niveau. Bij elke luisterbeurt vallen je weer nieuwe details op. Het lijkt soms op het eerste gehoor eenvoudig, maar het is zo goed doordacht. Zo is opener Chains Of Changes meteen een voltreffer. Het heeft de frisheid die doet denken aan Across The Ocean van het vorige album. De melodie blijft lekker hangen en ze gooien er halverwege een complex tegendraads stukje in waar Neal Morse jaloers naar zal luisteren. En die tegendraadse instrumentale stukken duiken overal op. Het is indrukwekkend hoe ogenschijnlijk gemakkelijk ze symfonische rock en pop weten te mixen.
Het is zo gaaf om te horen hoe dit achttal (!) is gegroeid. Iedereen levert zijn bijdrage zonder rivaliteit. Alles staat in het teken van wat het nummer nodig heeft en samen leveren ze elf pareltjes af. Meer is dé grote verrassing in de progwereld op dit moment en “Wheels Within Wheels” ligt op pole position voor het beste album van 2024.