Na vier jaar wachten is er dan eindelijk een nieuw Oak album. Een album met een zwaar thema en veel muzikale diepgang. Een echte groeiplaat. Een plaat waar ik graag meer over wil horen. Ik maakte een Skype afspraak met zanger Simen Valldal Johannessen. Het werd een mooi, persoonlijk en diepgaand gesprek tussen twee introverte persoonlijkheden.
Hoe kijk je terug op “False Memory Archive”?
Voor ons was dat album een flinke stap in de goede richting. Qua componeren en productie hebben we mooie stappen gezet. Aan de andere kant spelen we die nummers nu al vier jaar, dus het werd ook wel tijd voor iets nieuws, alhoewel we nog altijd graag songs van het vorige album spelen. Helaas heeft het veel langer geduurd met dit nieuwe album dan we hadden voorzien.
Dat kun je wel zeggen. In maart 2021 had ik een interview met Ole Michael Bjorndal over zijn Caligonaut album en toen vertelde hij mij dat hij de week ervoor een partij voor jullie had ingespeeld. Een maand later verscheen er een post op jullie Instagram dat de opnames klaar waren. Wat is er in die anderhalf jaar gebeurd?
We waren inderdaad rond die tijd wel klaar en we hadden met een bepaald persoon afgesproken dat hij het album zou mixen en masteren. Door redelijk onbekende redenen hebben uiteindelijk drie mensen die klus proberen te klaren. We kwamen er met hen gewoon niet uit. Zij bekeken het album vanuit een ander perspectief dan wij. Geen ruzies of verwijten hoor, maar wij hadden wel specifieke ideeën over hoe het album moest klinken. Toen David Castillo het eerste nummer had afgerond wisten we meteen dat het goed zat. Daarna moesten wij nog wat puntjes op de i zetten en ging de mastertape naar Karisma. Daarna is het wachten op het persen van de vinyl en de cd’s. Al met al heeft dat een jaar geduurd sinds de opnames.
Het album gaat over zaken als depressie en zelfdoding. Stevige thema’s. Vanwaar deze keuze?
Ik denk dat een substantieel deel van onze teksten hier al over gingen, maar niet zo recht in je gezicht als op dit album. We wilden nu echt doorpakken met dit thema en als het ware de vinger in de wond steken. Sommige mensen zullen het controversieel noemen, maar wij wilden het graag oppakken. In de voorbereiding hebben we ook met professionals zoals psychologen gesproken en met organisaties die zich inzetten voor mensen die een geliefde zijn verloren door zelfdoding.
We hebben het handschrift van twee afscheidsbrieven gebruikt in het artwork. De titel van het album is hiermee geschreven en de tracklist op de achterzijde. Ja, het is een donker thema, maar wij wilden daar artistiek en maatschappelijk onze aandacht op richten. We willen ook dat mensen hiernaar gaan vragen. Het thema mag nog veel meer uit de taboesfeer. We hopen dat mensen die het herkennen ook hulp gaan zoeken.
Is dit dan ook een thema dat jou en/of je bandmaten raakt?
Voor mij absoluut. Ik ben daar in eerdere interviews ook eerlijk in geweest. Ik ben een aantal jaar geleden met medicatie begonnen. Ik dacht eerst dat het schrijven en maken van muziek voor mij voldoende therapie was. Pas na een aantal jaren moest ik toegeven dat dit niet voldoende was. Medicatie en therapie hebben mij veel geholpen.
Hoe is het dan voor jou om zoiets kwetsbaars met de wereld te delen?
Het heeft wel een tijd geduurd voor ik daar klaar voor was. Maar toen we werkten aan dit album, voelde het voor mij verkeerd om niet mijn eigen ervaringen erin te verwerken. Dat zou nep aanvoelen. Het zou voor mij niet eerlijk zijn als ik hierin niet persoonlijk zou worden. Ik wil er liever open over zijn.
Hoe was het om de teksten voor dit album te schrijven?
Dat was een ingewikkeld proces. Hoe zorg je dat de boodschap goed overkomt zonder in clichés te stappen? Ik heb geprobeerd de teksten als poëzie te schrijven. Maar ook dat is lastig. Als het totaal niet te volgen is, dan heb je het niet goed gedaan. Maar als je teksten te simpel zijn doe je het ook niet goed. De teksten moeten ook een bepaalde flow hebben en ook een soort rijm. Dat is een moeilijke balans. Ik heb er echt twee jaar mee geworsteld. Soms was er geen inspiratie en moet je wachten.
Wil je dan vooral bewustwording creëren met dit album of mensen die dit herkennen bemoedigen?
Eigenlijk beide. Bewustwording is absoluut belangrijk, maar ook het niet mooier maken dan wat het is. We zijn de afgelopen jaren best vaak aangesproken door mensen die ons vertelden met depressie te kampen, die steun haalden uit onze muziek. Het is fijn dat ze dat delen, maar wij willen mensen vooral op het hart drukken om hulp te zoeken. Met dit album willen we mensen laten weten dat ze niet alleen staan en dat heel veel mensen hiermee worstelen.
Het grootste deel van de mensen die naar onze muziek luistert zijn mannen tussen de 35 en 60 jaar. Dat is ook de groep waarin de meeste depressies voorkomen en volgens de statistieken het hoogste aantal zelfdodingen.
Ik vind zelf de teksten erg beeldend en vol metaforen. Kun je van een aantal nummers wat meer toelichten waar ze over gaan?
Oké, pittig, maar we kunnen er wel een paar uitpikken. De track Quiet Rebellion… o man, dit is lastig uitleggen… Er zit een soort van lijn door het album en deze song gaat vooral over het feit dat je niet alleen staat als je hier last van hebt. Paperwings, het langste nummer van het album, is echt zwaarder materiaal. Het gaat feitelijk over wat er in je hoofd afspeelt als je op de rand staat en moet besluiten of je zult springen of niet. Dat nummer grijpt trouwens ook terug op ons “Lighthouse” album waarbij een deel van de teksten letterlijk overgenomen zijn van het nummer Perceiving Red.
Sunday 8 Am gaat meer over algemene gevoelens van angst en wanhoop waar een man mee worstelt. Deze persoon voelt zich nutteloos en slaat zichzelf met die gedachten om de oren. Het laatste nummer, Guest Of Honour, gaat over verslaving, bijvoorbeeld drank en/of drugs, maar ook over donkere gedachten. Iedereen kan ervoor zichzelf uithalen waar het over zou gaan. De zin ‘I’ll let you in, to take me out’ kun je op beide thema’s toepassen.
Als je het album op de koptelefoon beluistert, hoor je in Highest Tower, Deepest Well en in Dreamless Sleep een subtiele growl. In Paperwings komt die growl (grunt) er in al zijn kracht uit. Is dat om te symboliseren dat ‘het monster’ altijd op de loer ligt?
Ja, dat klopt. We waren van tevoren heel benieuwd hoe de fans zullen reageren op dat grunt- en growl stukje in Paperwings. Maar die growl die je inderdaad subtiel hoort is ook iets van een storm die eraan komt; een donker voorgevoel. Toen ik de grunts opnam voor dat nummer, zetten we een kort clipje hiervan op Instagram, heel veel mensen smeekten ons om niet kant op te gaan, haha. Maar in dat nummer was het nodig. Mensen hoeven niet bang te zijn dat onze stijl is aangepast.
In het refrein van Highest Tower, Deepest Well zing je ‘how did we end up whispering. Bowing our heads and giving in’. Dat klinkt als iets van een aanklacht. Waar is het tegen gericht?
In de teksten zit ook hier en daar wel iets politieks en dat is in dit refrein ook het geval. Het gaat over dat de stemmen van redelijkheid als eerste verstillen als het gaat om polarisatie. De meer stille mensen, die vaak de meest gevoelige en waardevolle gedachten hebben, trekken zich dan als eerste terug. Zij maken dan geen deel meer uit van de discussie, terwijl hun inbreng zo waardevol is. Het is vooral een aanklacht tegen hoe mensen online met elkaar omgaan.
Ik hoor volgens mij een morsecode in het nummer Demagogue Communion, klopt dat? En wat zegt het?
Ja, dat klopt. Het is dezelfde morsecode die ook op ons “Lighthouse” album is te horen, maar daarin zit de code veel meer verborgen dan in dit nummer. De jongens hebben het erin gestopt toen ik niet in de studio was. Het is eigenlijk een grap. Soms zijn we zo serieus bezig dat een grapje wel op zijn plaats is, dat haalt de druk er even af. Ik ga je ook niet vertellen wat het zegt, dat mag de luisteraar zelf uitzoeken…
Paperwings is zonder twijfel het meest intense nummer van het album. Het heeft iets beangstigends en het gaat behoorlijk onder je huid zitten. Hoe hebben jullie dit nummer benaderd?
Eigenlijk bestaat het uit meerdere onderdelen. Het begon met de donkere baslijn die ik had bedacht. De baslijn heeft iets weg van de hiphop stijl, dat vonden we erg goed passen. De inspiratie kwam door het luisteren naar DNA van Kendrick Lamar. Dat drum’n bass geluid hoor je niet vaak in progrock. Wij vonden het hier goed passen. Het tweede deel is een soort nieuwe versie van The Lights van het vorige album, het heeft hetzelfde gevoel. Het vocale gedeelte dat twee keer terugkomt, hebben we drie keer herschreven voordat we tevreden waren. We wilden later in het nummer terugkeren naar de baslijn van het begin. We hebben dat gedaan door die baslijn nu door de gitaar te laten spelen. En het heeft een zwaar einde. Daarom wilden we het album ook niet afsluiten met Paperwings. Je wilt mensen daar niet mee achterlaten.
Er zit ook prominent een sample in waarin je als het ware in slaap wordt gesust. Daarna knallen jouw grunts erin. Is dat om te symboliseren dat zelfs als alles rustig lijkt, het ‘monster’ ineens kan verschijnen?
Ja, dat is wel wat we wilden overbrengen. Als je met depressie kamt gebeurt er zoveel met je gevoelens. Die gaan alle kanten op. Net wanneer je denkt dat het verbetert kun je weer helemaal terug geslingerd worden en sta je voor je gevoel weer aan het begin. Wat je ook besluit te doen, je hebt geen regie meer. Daar gaat dit stuk over. De sample zelf is een oude opname uit de jaren ’60 en gaat over iemand die onder hypnose wordt gebracht. Achteraf vinden wij dat de sample net iets te hard in de mix zit. We hadden liever gehad dat hij iets minder prominent aanwezig was.
Wist je van jezelf dat je kon grunten?
Ja, ik vond het leuk om weer eens te doen. Ik heb zo’n twaalf jaar geleden in een deathmetal bandje gespeeld en daar deed ik het ook wel eens. Ik vind niet dat ik er erg goed in ben, maar het ging vooral om het effect. Ik denk dat grunten niet bepaald gezond is voor je stembanden (lacht).
Je zou het live wel doen?
Ja, zeker.
Waar(in) zit voor jou de hoop in dit album?
Het is zeker een donkerder album dan zijn voorgangers. De sample waar we het net over hadden is zeker ook bedoeld als een kiem van hoop. De boodschap van hoop zit deze keer meer in de instrumentale delen van de muziek dan in de teksten.
Wat zijn jullie toekomstplannen? En mogen we jullie weer voor een optreden in Nederland verwachten?
Dat laatste hopen wij heel erg. We hopen dat promotors en zaaldirecteuren zich bij ons melden. We hebben al eens in Poppodium Boerderij opgetreden en dat vonden we super. We zijn denk ik nog niet groot genoeg om een eigen tour te organiseren, we zouden graag bij een andere band aanhaken of spelen op festivals.
Door de vertragingen met dit album zijn we maar alvast begonnen met het schrijven van een volgend album en die is al bijna af. Van de zeven tracks hebben we van zes al de vocalen opgenomen. In december gaan we de drum- en baspartijen opnemen. Dus daar is veel tijd in gaan zitten. Het is de bedoeling dat dat album in oktober of november 2023 gaat uitkomen.
Op “The Quiet Rebellion Of Compromise” staat het nummer Highest Tower, Deepest Well. De basis voor dat nummer werd twaalf jaar geleden al gelegd. Maar het eindigde op de plank. Nu vonden we het tijd om het nummer verder uit te werken. Op het album dat we in 2023 willen uitbrengen staat een nummer dat we destijds voor ons debuutalbum “Lighthouse” schreven, maar uiteindelijk niet vonden passen. Maar op dit komende album past het geweldig.
Wat kunnen we verwachten van dat album?
Ik denk dat enkele nummers een iets meer folky insteek hebben en we hebben heel veel tijd en aandacht besteed aan de vocale harmonieën. Het is een mooie voorzetting van het album dat we nu hebben uitgebracht.