Psychotic WaltzAlbum

Het is frappant hoe vaak recensies van Psychotic Waltz in de eerste alinea aangeven dat de band essentieel was voor de evolutie van de progmetal in de jaren negentig, en hoe onterecht het dus is dat de Dream Theaters en Fates Warnings veel meer aandacht kregen en krijgen. Ik sluit me van harte aan bij die constatering, en hoop dat de heruitgave van de vroege albums door Inside Out de interesse in het Californische vijftal weer eens aanwakkert.

De heruitgaven (geremastered en voorzien van een bonusschijf met demo’s en livetracks) zijn daarnaast een mooie aanleiding om wat leemtes in ons eigen recensie-archief op te vullen, want van het vroege kwartet Psychotic Waltz-albums was tot dusver enkel “A Social Grace” op Progwereld vertegenwoordigd. “Bleeding” (1996) was hun vierde langspeler en daarmee de laatste van de klassiekers uit de jaren negentig, die pas in 2020 een glorieuze aanvulling kregen in de vorm van “The God-Shaped Void”.

De heruitgave van “Bleeding” is qua releasedatum gecombineerd met “A Social Grace” (“Into The Everflow” en “Mosquito” volgen in de zomer van 2024) en vormt een interessant contrast met die debuutplaat uit 1990. De songs zijn korter, minder technisch, en (daardoor) in de breedte wat toegankelijker. Ook heeft Buddy Lackey/Devon Graves zich in de tussentijd ontwikkeld als zanger. Hij zoekt nog steeds ietwat onorthodoxe zanglijnen op in de stijl van John Arch (Fates Warning), maar hij klimt minder vaak in het ultrahoog en klinkt niet zo maniakaal als op eerdere albums.

Dat betekent overigens niet dat “Bleeding” een hapklaar brokje is geworden. Dit is nog steeds vrij technische progmetal, waarbij gitaristen Dan Rock en Brian McAlpin een indrukwekkende gitaarmuur optrekken en de ritmesectie niet vies is van tegendraadse maatsoorten. Maar het klinkt net een beetje warmer dan de eerste twee albums, het ligt allemaal wat makkelijker in het gehoor. Die ontwikkeling was al ingezet op voorganger “Mosquito” (1994), maar wordt hier geperfectioneerd, ook door simpelweg betere songs.

Onder complexiteitspuristen hebben “A Social Grace” en opvolger “Into The Everflow” (1992) inmiddels een bijna mythische status. Het  zijn ook voor mij indrukwekkende kunstwerken met een niet te onderschatten impact op het genre, maar ik merk dat ik in de juiste stemming moet zijn om ervan te kunnen genieten. Ze vergen ook nu nog steeds veel van de luisteraar, en ik heb daar lang niet altijd de energie voor.

Daarom is “Bleeding” voor mij het hoogtepunt uit het oeuvre van Psychotic Waltz. Techniek, progressiviteit en melodie worden hier perfect gebalanceerd. De zang van Lackey creëert een heerlijk donkere sfeer die op momenten al doet denken aan zijn latere werk in Deadsoul Tribe. Op muzikaal vlak is de variatie groot. De funky Faith No More-bas aan het begin van Faded, de combinatie van piano en strijkers in Morbid, en de kenmerkende dwarsfluit op My Grave vormen allemaal welkome toevoegingen aan het standaard instrumentarium.

Inside Out heeft zijn best gedaan om deze reeks heruitgaven op te pimpen. De bonusschijf bevat demoversies van bijna alle tracks op het reguliere album, waarvan de meeste al verrassend ver uitgekristalliseerd zijn. Daardoor zijn ze prettig voor de oren, maar qua toegevoegde waarde relatief beperkt, want ze schurken vrij dicht tegen de beter geproduceerde eindversies aan. Daarnaast bevat de bonusschijf een aantal livetracks, waaronder nummers van “A Social Grace” en een tweetal covers. De geluidskwaliteit is acceptabel, al staat de stem van Lackey wel heel prominent in de mix, wat in 1991 (opnamen uit Katwijk, of all places!) nog niet per se een goed idee was.

In die zin is er weinig reden om opnieuw de portemonnee te trekken als “Bleeding” al in de platenkast staat. Mocht dat niet het geval zijn: begeeft u zich met gezwinde spoed naar uw lokale platenboer, want deze psychotische walsjes zijn net zo essentieel in de canon van de progmetal als “Images And Words”, “Awaken The Guardian” of “Operation: Mindcrime”.
CD:
LP: